70
başqa kim?! Bunu kim edə bilərdi? Atam yox, anam yox,
əmilərim yox, bibimdən xəbərim yox. Dayılarım isə
Naxçıvanda, onların da başına nə gəlib bilmirəm. Bəlkə, elə
oranı da alıblar. Axı, ermənilərin çoxdankı arzusu idi,
Naxçıvanı böyük Ermənistana qatmaq. Lap belə sağ qalsa
idilər, nə edə bilərdilər axı. Yenə düşüncələrim Ramilin
üstündə durdu. O bir kişi idi, əsl qəhrəman olacaq kişi. Mənim
üçünsə hər şey etməyə qadir idi. Ramilin mənim yaşadığımı
eşidəcəyi mənə yaşamaq eşqi bəxş etdi... Amma... Gülcahanın
itirilməsi qorxusu... Bu lap dəhşət idi...
Həmin an sanki bir neçə saat ərzində baş verənlərin hamısı
yadımdan çıxmışdı. İndi yalnız Gülcahanın məndən ayrılması
əsəblərimi tarıma çəkmiş, ruhumu yerindən oynatmışdı.
Kimsə onu məndən ayırmağa cəhd etsə idi, onu dırnaqlarımla
parça-parça edərdim. Buna gücüm çatardı, əminəm ki,
çatardı. Amma bizi bir-birimizdən elə ayırdılar ki, sadəcə
səsimə gücüm çatdı. Qarnından vurduqları təpik Gülcahanı
yerə sərdi. Mən də onun üzərinə yıxıldım. Avtomatın
qundağının başıma dəyməsi məni kənara atdı. Bu zərbə ilə
insan ölməli idi. Amma mən heç özümdən də getmədim.
Sadəcə, əllərim boşaldı.
Saçımdan tutub qaldıran erməninin məni sürüyərək həmin
zirzəmiyə aparması ilə Gülcahandan ayrıldım. Gülcahan dədə-
baba torpağını qucaqlayıb, mənə baxırdı. Mən çırpınır, bizi
bir yerdə saxlamaları üçün qışqırırdım. Gözlərim Gülcahanda
qalmışdı. Onu son dəfə gördüyümü düşünürdüm. Bu ayrılıq
ananın balasından ayrılmasına bənzəyirdi. Axı həyatda mənə
yaxın olan yeganə adam idi bacım. Həm də o, uşaq idi. Zəif
idi, iradəsi formalaşmamışdı. Ona ağlayacaq anası, atası belə
yox idi. Gülcahanın mənə tərəf qaçmaq istəməsi ilə ağzından
vurulan təpik onu yerə sərdi. Mənim gördüyüm elə bu oldu.
71
Gülcahanın üzünü al qan içində bir neçə il xatırlayacaq, onu
görmək üçün, yaşatmaq üçün nələrə razı olacaqdım...
Nənəm həmişə deyərdi ki, insanı ümidlər yaşadır. O zaman
ki, ümidlər öldü, demək, insan da öldü. Mənisə həmişə ən
bitkin ümid belə yaşadırdı, izi ilə getməyə məcbur edirdi. O
ümid ki, xəyanətə qədər məni sürükləyəcəkdi. Ruhuma, elimə,
Ramilimə belə xəyanət etdirə biləcək bu ümid qarşısında
nədənsə həmişə aciz olmuşam. O da bu acizlikdən vəhşicəsinə
yararlanacaq, ruhumu soracaqdı...
72
9. Heç kim unudulmur!..
– Ata, sən heç erməni öldürmüsən? - əlində tutduğu kitabla öz
otağından çıxan on bir yaşlı Aytəkin Ramilin oturduğu
kresloya yaxınlaşdı.
– Aytəkin! Sənə deməmişəm atanı yorma?! Görmürsən o
istirahət edir?! – bu dəfə Nərminə dilləndi.
Ramil qızını çox istəyirdi. Elə həyat yoldaşı Nərminə də
yeganə övladları olan Aytəkini dəymə-düşər edib ərköyün
böyütmüşdü. İndi necə oldusa hər ikisi hiss etdi ki, Aytəkin bu
sözdən inciyib yenidən öz otağına tərəf qayıtdı. Ramil
oturduğu yerdən qalxıb həyat yoldaşına məzəmmətedici
baxışla nəzər salıb yanından keçərək qızının ardınca otağa
tərəf getdi.
– Mənim Aytəkinim yenə də küsdü?! – otağa girən Ramil
həmişəkindən daha artıq nəvazişlə qızına səsləndi. O həmişə
öz sevimli qızını “Aytəkinim” deyə çağırırdı. Öz çarpayısında
üzü divara uzanmış qız atasının bu sözünə cavab vermədi.
Əslində onun bu susqunluğunun özündə də həmişəki kimi
uşaq şıltaqlığından doğan şirin bir “hə, mən sizdən
küsmüşəm” cavabı gizlənirdi. Əbəs yerə deməyiblər ki,
“susmaq razılıq əlamətidir”. Yəqin ki, Aytəkin də bu çox
işlənilən atalar sözünü eşitmişdi. Çünki öz yaşıdları arasında
həmişə dünya görüşü ilə fərqlənməyi bacarırdı. Oxuduğu
73
sinifdə iki əlaçıdan biri idi. Ona bu ildən dərs deməyə
başlayan Gülər müəllimə artıq onu bir-neçə dəfə tərifləmişdi
də. Əsas da bu idi ki, Aytəkin özü də Gülər müəlliməni çox
sevir, onun “Ata yurdu” dərsində keçdiklərini hamıdan yaxşı
öyrənməyə çalışırdı. Beşinci sinifdə oxumasına baxmayaraq,
onun bu gedişlə atası kimi tarixçi olacağını düşünmək səhv
olmazdı.
– Qızım atasından da küsüb?! – Ramil növbəti dəfə onun
könlünü almağa çalışdı. Amma yalnız indi əlini Aytəkinin
yanağına çəkəndə onun ağladığını hiss etdi. Qızını özünə tərəf
çəkib bağrına basdı. Sanki bütün dünya onun olurdu övladını
belə əzizləyəndə.
– Gözəl balam, adam da heç hər kiçik səbəbə görə ağlayar?!
Bax, anan da səni çox istəyir. Doğrudur, bayaq xətrinə dəydi.
Amma indi mətbəxdə bizim üçün çay dəmləyir. Bir azdan
ikimizi də şokoladla çaya dəvət edib səninlə barışacaq. Sən
74
mənim ağıllı Aytəkinimsən, adam belə şeyə görə ağlamaz,
qızım.
Bayaqdan sakit-sakit ağlayan qız indi necə oldusa, daha
yüksək səslə hönkürtü vurmağa başladı. Hətta anası da onun
bu səsini eşidib otağa gəldi.
– Mən anama görə ağlamıram, buna görə ağlayıram – qız
bunu deyib yastığının altına qoyduğu “Ata yurdu” kitabını
çıxardı. Kitabın arasında hansısa köhnə bir qəzet də nəzərə
çarpırdı.
Ramil kitabı açıb arasındakı qəzetə baxdı. Elə Nərminə də
bütün diqqəti ilə orada nələrin yazıldığını anlamağa çalışırdı.
Sən demə, sabah Aytəkingilin məktəbində Xocalı faciəsi ilə
bağlı tədbir olacaqmış. Buna görə də Gülər müəllimə sinfin
əlaçı şagirdi olduğu üçün ona kitabdan əlavə digər qəzet
materialları da verib. Ramil qəzetdə olanlara, sonra isə qızının
əlində olan kitabdakı Xocalı haqqındakı hekayəyə nəzər salıb
məsələni anlamağa çalışdı. Qəzetin solğun səhifələrində insan
qanını damarında donduracaq fotoşəkillər gözə dəyirdi. Bu
şəkillər həmin qarlı qış gecəsinin ürəkağrıdan səhnələrinə
şahidlik edirdi. Ağ-qara rəngdə verilmiş fotolara diqqətlə
baxdıqca insan özü özündən ayrılır, sanki şəkillər dönüb rəngli
olurdu. Hətta oradakı qan izlərini, bir az sonra qanın rəngini
də görmək mümkün olurdu. Ölümlə azadlığın həsrətli
çarpışmasının təcəssümü olan bu şəkillər faciə qurbanlarının
ah-nalələrini insana çatdırırdı...
– Bunları Gülər müəllimə verib, – qız indi özünə gəlib gözünün
yaşını silə-silə izah etməyə çalışdı. Dedi ki, sabaha hazırlayım.
Sabah tədbiri mənim aparmağımı istəyib. Mən heç vaxt
ermənilərin belə pis olduqlarını bilməzdim. Qız bunu deyib
qəzetdəki şəkilləri göstərdi. Qəzetin digər səhifəsində erməni
vandalizmini əks etdirən bir-neçə iri fotoşəkil yer almışdı. Belə
Dostları ilə paylaş: |