MiRZƏ ƏLƏKBƏr sabiR
Yüklə 12,74 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- NƏFSİN QƏRƏZİ, ƏQLİN MƏRƏZİ
86
Hophopnamə Kəmali-yə’s ilə məhrum olub, bir yanda əyləşdim; Alıb bir kəştiyə doldurdular tay-tay hürriyyət. Svistok qışqırıb, kəşti rəvan oldu, baxırdım mən, Hələ getməkdə idi zövrəqi-dəryayi-hürriyyət Ki, nagəh bir qara bayraq açıldı dor ağacında, Yazılmış onda bir xətti-müsibətzayi-hürriyyət; Oxurkən xətti mə’lum oldu kəştibanı qərq olmuş, Qalıb dəryadə heyran kəştiyi-də’vayi-hürriyyət. Xüruşan mövclər hər səmtdən yeksər hücumavər, Görüb əmvacı kəştidən ucaldı: vay, hürriyyət! Bu səsdən səksənib durdum, götürdüm saətə baxdım, Hələ gördüm ki, şəbdir, söylədim: lay-lay, hürriyyət!..
Ey nəfs, fərz bildiyim üçün niyayişin, Daim edəm gərək gecə-gündüz sitayişin; Dinim və məzhəbim, əməlimdir nümayişin, Şimdi nədir bu yolda mənə, söylə, xahişin? İfayi-əmri-vacibül-iz’anın eylərəm, Məndən əmin ol, aləmi qurbanın eylərəm! Gər olmasam bir işdə rəis, - eylərəm fəsad, Mehrü vəfanı tərk edərəm, başlaram inad, Sə’yində əlfıraqə dönər vəz’i-ittihad. Bir parə şəxslər mənə etməzsə inqiyad, Mən özbəyəm, itaəti-fərmanın eylərəm, Məndən əmin ol, aləmi qurbanın eylərəm! Bir şəxsin olsa əqli əgər min mənim qədər - Heç olmaram riza ola təhsin mənim qədər! Görsəm ki, xəlq edir onu tə’yin mənim qədər, Bir hiylə eylərəm, edəməz cin mənim qədər... Sanma ki, məkrü hiylədə nöqsanın eylərəm, Məndən əmin ol, aləmi qurbanın eylərəm! Təhti-rəyasətimdə rəvan olmayınca kar, Ya olmayınca qəbzeyi-hökmümdə iqtidar.
87
Mirzə Ələkbər Sabir Bir əmri-xeyri istər edə kim ki, intişar - Cür’ətlə eylərəm onu filfövr tarimar; Şəxsi qərəzlə cümləni heyranın eylərəm, Məndən əmin ol, aləmi qurbanın eylərəm! Bir iş ki, xeyrim olmasa, əncamə vermərəm. Min çılpaq olsa da, birinə camə vermərəm, Öz şə'nü cahımı bütün islamə vermərəm, Dərdi-vətənlə mən səni talanə -vermərəm, Əhli-diyarı zülm ilə giryanın eylərəm, Məndən əmin ol, aləmi qurbanın eylərəm! Çünki müəzzəz olmağa çoxdur təfəkkürüm, Əmsalın ehtiramına artır təhəssüriim, «Mən», «mən!» deməklə cümlə bilir var təkəbbürüm, Olsa nolur neçə büləhayə təşəkkürüm, Onlarla vəsli-rişteyi-peymanın eylərəm, Məndən əmin ol, aləmi qurbanın eylərəm! Bir gün gəlir, olar da bilərlər xəyanətim, Məndən tənəffür ilə qaçarlar cəmaətim, Onda yəqin qopar başıma öz qiyamətim, Artar qəmim, gedər fərəhim, izzü şövkətim, Əhdi pozub əgərçi mən üsyanın eylərəm. Ey dad, haray! Nə növ’ ilə samanın eylərəm?! EY ƏZİZİM, XƏLƏFİM... Ey əzizim, xələfim, mayeyi-izzü şərəfim, ruhi-rəvan, munisi-can, tabü təvan, tazə cəvanım ki, on ildən bəridir ömri-giranmayəmi, yalqız demirəm dinimi, imanımı, insafımı, vicdanımı, irfanımı, həm canımı da, cümlə qonum-qonşu deyil, el də bilir ki, sənə vəqf eyləyib, şamü səhər, hər nə qədər, rəncü kədər, xeyrü zərər, fitnəvü şər səndən ötər dövri-qədərdən yetişibdirsə mənə, canıma minnətlə qəbul etmişəm, ancaq atalıq həqqimin ifası üçün, mehrü məhəbbətlə, nə izzətlə, nə halətlə sənə tərbiyə, tə’lim edərək, sərvqədin bəsləmişəm, canü dilimdən səni çox istəmişəm, bir para sırf axmaq olub öz gözünün nuru olan sevgili övladını tədrislə təzyi və təzyiq eləyən cahilü gümrah atalar tək səni zindani-mədarisdə müqəyyəd eləyib, elmü məarit deyilən boş, əbəs, insanə cəfəng işlər ilə fikrini, həm əqlini, vicdanını məhdud qılıb, ruhunu incitməmişəm, zəhmətinə bitməmişəm, küçədə, bazardə öz qəsdinə iqdam edərək, hər günü bayram edərək, günləri axşam edərək, xoşladığın tək dolanıb, gəzməyinə razı olub, mən səni bir sən’ətə də qoymamışam. 88
Hophopnamə hər gecə hər yerdə qonaq qalmağını, zövqü səfa almağını, zurna, qaval çalmağını xoşlamışam, öz başına boşlamışam, həmd xudaya ki, olubsan belə qüvvətli, məhabətli, şücaətli cəvan, şiri-jəyan, bəbribəyan; vəqt o zəmandır dəxi bundan belə bir ad çıxarıb, iş bacarıb, ilxı qovub, mal aparıb, dəhrə qiyamət qoparıb, yolları məs- dud eləyib, aləmi məhdud eləyib, hasili-məqsud eləyib, sən məni xoşnud eləyib, adəti quldur olasan, yol vurasan, el qırasan, gərçi qaçaqlıqda dutulmaq da var, əmma onu fıkr eyləmə əsla ki, dutulsan, ələ düşsən də tərəhhümlüdür ərbabi-hö- kumət, sənə eylər hamı hörmət, olasan həbsdə rahət, çörəyin gərm, suyun saf, yerin küncifərağət, sənə bir kimsədə cür’ət olamaz etsin əziyyət, nola bir gün düşə fürsət qaçasan, qurtarasan həbsdən; əlbət ki, əgər qaçmağa da olmaya imkan, işini qət’ edə divan, olasan əhli-pasilyan, nə qəmin var, sənə qurban ki, o yerlərdə nə çoxdur sən özün xoşladığın Sonya kimi qönçə-dəhən, sim-bədən, rəşkiçəmən, zülfi- səmən, gözləri ahuyi-xütən, göpgözəl, appağ, o ismətli, vəcahətli, səbahətli, məlahətli madamlar, birin əlbəttə alarsan, desə rus ol, nə çətin şeydir, olarsan, dəxi bir xaç da salarsan... Bu əməldən ucalarsan, İvan namin alarsan, Amilyanov olarsan. O yerlərdə qalarsan!.. XƏSİSİN HEYFİ, VARİSİN KEYFİ Ey pul! Ey zövqi-dilü ruhi-tənü qüvvəti-can! Biəbi əntə və ümmi sənə canım qurban! Əhli-aləm arayıb axtarır, ey can, səni, Hərə bir növ’ qılır dərdinə dərman səni. Bir para şəxs eləyir mayeyi-ehsan səni. Qədrini bilməz edir millətə qurban səni; Aşiqəm mən sənə ancaq olasan munisi-can, Biəbi əntə və ümmi sənə canım qurban! Mailəm, cümlə bilir, dövləti-didarına mən Ki, baxam sübhü məsa şövq ilə rüxsarına mən, Dinimi, məzhəbimi sərf edəm isanna mən, Dəyməyəm batsa cəhan dirhəmü dinarına mən, Müstəhəqlər qala sənduqunə yeksər nigəran, Biəbi əntə və ümmi sənə canım qurban!
Yüklə 12,74 Mb. Dostları ilə paylaş:
|