Nəzakət Əliyeva
116
tariximizə təkcə elm- təhsil təşkilatçısı, maarifçi-
pedaqoq kimi deyil, həm də elmdə öz sözünü demiş
nüfuzlu bir alim kimi daxil olub. O, 1933-cü ildə o
dövrün yüksək elmi adlarından sayılan (nəzərə almaq
gərəkdir ki, elə ad alanları o illərdə barmaqla saymaq
olardı) dosent adına layiq görülmüşdür. Sonralar
(1949) o, bərk cisimlər fizikası üzrə namizədlik
dissertasiyası müdafiə edərək fizika-riyaziyyat elmləri
namizədi elmi dərəcəsi almışdır. Mehdi Əliyevin elmi
əsərləri istər respublikanın, istərsə də xarici ölkələrin
nüfuzlu elmi jurnallarında nəşr edilmiş, bir çox
beynəlxalq konfranslarda məruzələri dinlənilmiş,
Azərbaycan elmini və təhsilini ləyaqətlə təmsil
etmişdir.
Mehdi müəllim zəngin irs qoyub getmişdir. Onun
Azərbaycan
dilində
fizika
üzrə
dərslik,
dərs
vəsaitlərinin hazırlanması, fızika üzrə ana dilində elmi
terminologiyanın tərtibi və unifikasiyası sahəsində
xidmətləri böyükdür. Mehdi müəllim ali məktəb
tələbələri üçün fizikadan zəruri dərslikləri (məs.: A.F.
İoffe "Molekulyar fızika kursu" dərsliyi və s.) rus
dilindən Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. Eyni
zamanda ana dilində dərslik yaradıcılığına başlamış, ali
məktəblər üçün "Optika" kursundan Azərbaycan
dilində yazılmış ilk dərsliyin həmmüəllifi (prof. Niftalı
Qocayevlə birlikdə) olmuşdur.
Böyük və unudulmaz müəllim, bacarıqlı elm-
təhsil təşkilatçısı, ləyaqətli insan olan Mehdi Əliyevin
həyat və fəaliyyətinin bütün pillələrində ən böyük
amalı Azərbaycanımıza, Vətənimizə, xalqımıza
Mirzə Şəfi Şərq-Qərb araşdırmalarında
117
ləyaqətlə xidmət etmək olmuşdur. O, əsl elm, təhsil,
maarif fədaisi idi. Mehdi müəllim həyatının sonuna
qədər bu amal uğrunda mübarizə aparmış, bacardığı
qədər
təhsilimizin,
elmimizin,
maarifimizin
yüksəlməsinə çalışmışdı.
Mehdi müəllim görkəmli alim-pedaqoq, tanınmış
elm-təhsil təşkilatçısı olmaqla yanaşı, qayğıkeş ailə
başçısı kimi, Vətənə layiq 3 övlad böyüdüb tərbiyə
etmiş, onların yüksək təhsil almasına nail olmuşdur.
Onun böyük oğlu Emin Əliyev fizika-riyaziyyat
elmləri namizədi, Azərbaycan MEA-nın Fizika
İnstitutunun aparıcı elmi işçisidir, Azərbaycan
Respublikasının Dövlət Mükafatı laureatı adına layiq
görülüb. Digər oğlu Tofiq Əliyev ölkənin tanınmış
memarlarından biridir. Qızı Aliyə xanım isə
musiqişünas kimi fəaliyyət göstərir. Mehdi müəllimin
bütün övladları atalarının böyük ziyalı adını hər zaman
ucaltmış, ataları ilə daim fəxr etmişlər...
Azərbaycan elminin, maarifinin, təhsilinin böyük
cəfakeşi, yenilməz fədaisi Mehdi Əliyevin Vətən və
xalq qarşısındakı xidmətləri dövlətimiz tərəfindən hər
zaman
yüksək
qiymətləndirilmiş,
"Azərbaycanın
əməkdar elm xadimi", "Azərbaycanın əməkdar
müəllimi" kimi yüksək fəxri adlara layiq görülmüş,
keçmiş Sovetlər Birliyinin "Qırmızı Əmək Bayrağı"
ordeni, eləcə də bir sıra digər orden və medallarla təltif
olunmuşdur.
Hesab edirəm ki, Mehdi müəllimin ən böyük
mükafatı yetirmələrinin, tələbələrinin, həmkarlarının
ona olan sonsuz hörmət və ehtiramında, ünsiyyətdə
Nəzakət Əliyeva
118
Mirzə Şəfi Şərq-Qərb araşdırmalarında
119
olduğu insanların qəlbində özünə ucaltdığı əbədi
heykəldə axtarmaq daha doğru olardı.
Mehdi müəllim adına layiq insan idi. Ərəb
mənşəli "Mehdi" sözü islamda mifik-dini obrazın
adıdır, anlamı "insanları birliyə, haqqa-ədalətə, irfana,
elmə, nura çağıran" deməkdir. İslamda belə bir inam
var ki, , zaman-zaman islam dinində baş verə biləcək
əyintilərə, ayrılmalara qarşı mübarizə aparacaq və
islamın bütövlüyünü, islami dəyərlərin müqəddəsliyini
qoruyacaq hər dövrün öz Mehdisi olacaqdır... Bu
baxımdan Mehdi müəllim islami inanclarda olduğu
kimi, ömrü boyu insanları elmə, maarifə, elm və maarif
nuruna, haqqa-ədalətə, birliyə səsləmişdir... O insan
xoşbəxtdir ki, adı ilə əməlləri üst-üstə düşür. Mehdi
müəllim belə insanlardan idi.
Bu böyük elm və təhsil fədaisi şərəfli ziyalı
ömrünün 65-ci baharında 1972-ci ilin may ayının 5-də
haqq dünyasına qovuşdu. Bu gün həmin vaxtdan bizi
düz 40 illik bir zaman ayırır. Lakin bu zaman kəsiyi
mehdisevərlərin qəlbində Mehdi müəllimə olan sevgi,
sayqı duyğularını azaltmayıb, əksinə bu böyük
ziyalının
tələbələrinin,
yetirmələrinin
qəlbində
yandırdığı elm, maarif nurunu daha da alovlandırmış,
Azərbaycan elmi və təhsilinin inkişaf yollarını daha da
işıqlandırmışdır. İftixar etməli haldır ki, bu gün Mehdi
müəllimin
əziz
xatirəsi
onu
tanıyanların,
yetirmələrinin, həmkarlarının qəlbində, əməllərində
yaşamaqdadır. Mətləb aydınlığı üçün burada Mehdi
Əliyevlə uzun illər birlikdə çalışmış, Azərbaycan
elmində, təhsilində görkəmli yer tutan tanınmış
Dostları ilə paylaş: |