3.
Gender bərabərliyini təmin etmək və qadınlara səlahiyyət vermək:
əsasən 2005-ci ilədək ibtidai və orta təhsildə və 2015-ci ilədək təhsilin bütün
səviyyələrində gender bərabərsizliyini aradan qaldırmaq;
4.
Uşaq ölümü hallarını azaltmaq:
beş yaşınadək uşaqlar arasında ölüm hallarının mövcüd dərəcəsini üçdə iki dəfə
azaltmaq;
5.
Ana sağlamlığını yaxşılaşdırmaq:
ana ölümü hallarının dərəcəsini dörddə üç dəfə azaltmaq;
6.
HİV/AİDS, malyariya və digər xəstəliklərə qarşı mübarizə aparmaq:
HİV/AİDS-in yayılmasını dayandırmaq və xəstəliyin azaldılması istiqamətində işin
əsasını qoymaq;
malyariyanın və diqər irimiqyaslı xəstəliklərin yayılmasını dayandırmaq və bu
xəstəliklərin azaldılması istiqamətində işin əsasını qoymaq;
7.
Ətraf mühitin davamlılığını təmin etmək:
davamlı inkişaf prinsiplərini dövlət siyasəti və proqramlarına daxil etmək;
təmiz içməli suyu əldə edə bilməyən insanların sayını yarıyadək azaltmaq;
2020-ci ilədək xarabalıqlarda yaşayan ən azı 100 milyon əhalinin həyat şəratinin
yaxşılaşdırılması üçün əhəmiyyatli nailiyyətlər əldə etmək;
8.
İnkişaf üçün qlobal tərəfdaşlıği inkişaf etdirmək:
qaydalara əsaslanan, nəzarət edilən və ayrıseçkiliyə yol verməyən açıq ticarət və
maliyyə sisteminin yaradılmasını davam etmək (buna milli və beynəlxalq səviyyədə
demokratik idarəçilik, inkişaf və Yoxsulluğun azaldılmasına dair öhdəliklər də aiddir);
ən zəif inkişaf etmiş ölkələrin xüsusi ehtiyaclarını ödəmək (buna həmin ölkələrin
tərəfsız və kvotasız eksport imkanı əldə etmələri, həddən artıq borc altında olan yoxsul
ölkələrin borcdan azad edilməri; ikitərəfli rəsmi borcların ləğv edilməsi; Yoxsulluğun
azaldılması sahəsində çalışan ölkələrə daha geniş inkişaf yönümlü yardımın
göstərilməsi məsələri daxildir);
inkişaf etməkdə olan dənizə çıxışı olmayan və kiçik ada dövlətlərinin xüsüsi
ehtiyaçlarını ödəmək;
borclarını uzun müddət ərzində ödənilə biləcək səviyyədə saxlayə bilməri üçün
müxtəlif milli və beynalxalq tədbirlər vəsitəsilə inkişaf etməkdə olan ölkələrin borc
problemləri ilə ətraflı şəkildə məşğul olmaq;
inkişaf etməkdə olan ölkələrlə əməkdaşlıq şəratində gənclər üçün layiqlı və məhsuldar
iş imkanları yaratmaq;
farmaseptik şirkətlərə əməkdaşlıq şəraitində inkişaf etməkdə olan ölkələrdə əsas
dərman preparatların asanlıqla əldə edilməsini təmin etmək;
özəl sektorla əməkdaşlıq şəraitində ölkələrin, yeni texnologiyalardan, o cümlədən
informasiya və kommunikasiya texnoloqiyalarından bəhrələnmək imkanı yaratmaq.
Bu məqsədlər 2015-ci ilin sonuna əldə edilməlidirlər.
BMT ətraf mühitin qorunması üzrə beynəlxalq səylərin avanqardı rolunda çıxış edir. BMT
ətraf mühitin qorunması üzrə müqavilələrin bağlanmasını təmin edir. Bu müqavilələr 1980-ci
illərdə gəmilərdən axan neft nəticısində çirklənməsi 60% azaltmağa, Şimali Amerika və Avropada
ətraf mühitin transsərhəd çirklənməsini azaltmağa və həm sənayecə inkişaf etmiş, həm də inkişaf
etməkdə olan ölkələrdə ozon qatının dağılmasına gətirib çıxaran bir çox qazların istehsalının
dayandırılmasına imkan vermişdir. 1972-ci ildə BMT-nin ətraf mühit üzrə birinci konfransının
keçirilməsindən sonra BMT təsisatları və proqramlarının dəstəyi ilə 300-dən artıq beynəlxalq
müqavilə və sazişlər imzalanmışdır. Bu beynəlxalq sənədlər itmək təhlükəsi altında olan heyvan
və bitki növlərini, dəniz mühitinin çirklənməsinin, ozon təbəqəsinin dağılmasını, təhlükəli
tullantıları, bioloji müxtəlifliyi, iqlimin dəyişməsini, səhralaşmanı, balıqçılıq təsərrüfatını, sənaye
ximikatları və pestisidlərini əhatə etmişdir.
BMT-nini 1992-ci ildə Braziliyanın Rio-de-Janeyro şəhərində keçirilmiş ətraf mühit və
inkişaf üzrə konfransında razılaşdırılmış “XXI əsr üçün gündəlik” ekoloji cəhətdən təhlükəsizn
inkişafın hərtərəfli qlobal proqramı sayıla bilər. Bu gündəlik bir çox milli planların və yerli
təşəbbüslərin əsasını təşkil etmişdir. 2002-ci ildə Cənubi Afrikanın Yohannesburq şəhərində
keçirilmiş Dayanıqlı İnkişaf üzrə Yüksək Səviyyədə Ümumdünya Görüşü əlavə səylər və praktiki
qərarların zəruri olduğu sahələri müəyyən etməyə, əlavə siyasi dəstəyi mobilizasiya etməyə imkan
vermişdir.
BMT-nin ətraf mühit üzrə proqramı (YUNEP) ətraf mühitdən daha rasional istifadə
edilməsi üçün ölkələrə köməklik göstərir, planetin ətraf mühitinin vəziyyətinin müşahidə edir və
beynəlxalq müqavilələr tədbirlər proqramlarının qəbul edilməsi məqsədilə konsensusun
formalaşdırılmasına şərait yaradır.BMT-nin egidası altında yaradılmış texniki orqanlar ətraf
mühitin vəziyyətini diqqətlə müşahidə edirlər. Məsələn, YUNEP-in iqlim dəyişkənliyi üzrə
hökumətlərarası qrupu ümumdünya şəbəkəsi olmaqla özündə 120 ölkədən olan 1000-dən artıq
aparıcı elm adamlarının birləşdirir və qlobal iqlim dəyişkənliyi üzrə biliklərin (onun səbəbləri,
nəticələri, bu nəticələrin yüngülləşdirilməsi və onlara uyğunlaşma imkanları) vəziyyətinin
qiymətləndirilməsini həyata keçirir. Ozon təbəqəsinə aid olan beynəlxalq müqavilələr
çərçivəsində də analoji elmi-texniki orqanlar fəaliyyət göstərir. BMT rəhbərliyi altında həyata
keçirilən ekoloji sistemlərin qiymətləndirilməsi layihəsində dünyanın 1500-dən artıq elm adamı
iştirak edir və onlar Yerdə həyatı təmin edən prosesləri, xüsusilə çölləri, meşələri, çayları, gölləri
və okeanları öyrənirlər. Bu qiymətləndirmə qərar qəbul edən şəxslərə planetin ekoloji
sistemlərində baş verən dəyişikliklərin Yerdə həyata təsiri barədə etibarlı elmi informasiya əldə
etməyə imkan verir. BMTİP, YUNEP və Dünya Bankı tərəfindən idarə edilən Qlobal Ekoloji
Fond 150-dən artıq inkişaf etməkdə olan və keçid iqtisadiyyatlı ölkələrdə iqlim dəyişkənliyi
təhlükəsinin azaldılması üzrə, bioloji müxtəlifliyin qorunması və sabit istifadəsi üzrə, beynalxalq
suların qorunması üzrə, ozon təbəqəsini dağıdan maddələrdən istifadənin dayandırılması üzrə
fəaliyyətin həyata keçirilməsinə 3,5 milyard dolar ayırmış və müxtəlif mənbələrdən daha 8
milyard dollar mobilizasiya etmişdir.
8.5. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının fəaliyyətinin təkmilləşdirilməsi problemləri
Beynəlxalq ictmaiyyətin iqtisadi əməkdaşlıq problemlərini BMT sistemi və mexanizmləri
vasitəsilə həll etmək istiqamətində göstərdiyi səylərə baxmayaraq, həll edilməsi vacib olan bir sıra
prinsipial məsələlər vardır. Bu məsələlərin həlli üçün ya müvafiq yanaşmalar tapılmayıb, ya
qlobal xarakterli ayrı-ayrı amillər çətinaşılan maneələr yaradır, ya da onların həll edilməməsi
qəbul olunmuş qərarların yerinə yetirilməsi mexanizminin az səmərəli olması ilə əlaqədardır.
Bununla əlaqədar, BMT-nin iqtisadi fəaliyyəti çərçivəsində qəbul edilmiş, lakin yerinə
yetirilməmiş bir sıra iri təşəbbüsləri, sənədləri və qərarları xatırlatmaq məqsədəuyğun olardı.
1974-cü ildə BMT-nin Baş Məclisinin 6-cı Xüsusi Sessiyasında yeni iqtisadi qaydanın bərqərar
edilməsi üzrə Bəyannamə və Tədbirlər Proqramı qəbul edilmişdi. Lakin, ötən müddət ərzində
proqramın həyata keçirilməsinin nəticələri yoxdur. 1975-ci ildə BMT Baş Məclisinin “İnkişaf və
beynəlxalq iqtisadi əməkdaşlıq haqqında” qətnaməsində əks olunmuş inkişaf ideyaları planında
qlobal probelmlər üzrə danışıqlara başlamaq cəhdləri də uğursuzluqla nəticələnib.
1960-cı ildə üç beynəlxalq inkişaf strategiyası (1960-1970-ci illər, 1970-1980-ci illər,
1980-1990-cu illər) qəbul edilmiş, lakin onların heç birində irəli sürülən məqsədlərə (ÜDM-nin,
sənayenin, kənd təsərrüfatının, beynəlxalq ticarətin, iqtisadi yardımın artımı) tam çatılmamışdır.
1990-cu ildə BMT Baş Məclisinin iqtisadi məsələlər üzrə 18-ci Xüsusi Sessiyasında beynəlxalq
iqtisadi əməkdaşlıq haqqında Bəyannamə qəbul edilmişdir. On ildən artıq bir vaxt keçməsinə
baxmayaraq, bu sənədin müddəalarının həyata keçirilməsi barədə müsbət söz söyləmək mümkün
deyildir.
Iqtisadi sahədə bir çox problemlərin həll edilməməsi BMT-nin avtoritetinin yüksəldilməsi
məsələsini kəskin şəkildə gündəliyə çıxarır. BMT-nin sülh fəaliyyəti ümumilikdə tanınsa da,
iqtisadi tərkib özünü daha zəif göstərir.
Son illərdə beynəlxalq iqtisadi münasibətlərdə baş verən dəyişikliklər BMT-nin 1960-cı,
1970-ci, 1980-ci illər sənədlərində əks edilmiş ideyaların həyata keçirilməsinə əhəmiyyətli təsir
göstərmişdir. Sosialist dövlətlərinin Avropanın siyasi xəritəsindən yox olmaları, Qarşılıqlı İqtisadi
Yardım Şurasının ləğvi iqtisadi arenada qüvvələr nisbətini dəyişdi. Sosialist ölkələri tərəfindən
BMT-nin iri iqtisadi sənədlərinə salınmış ideyalara tələb yox olmuşdur.
Digər tərəfdən, mürəkkəb iqtisadi sənədlərin işlənməsi ilə məşğul olan BMT orqanlarının
fəaliyyəti də bir sıra narazılıqlar doğurur. Belə ki, proqramların və layihələrin BMT təşkilatlarının
və digər institutlarının real imkanları nəzərə alınmadan tərtib edildiyi, layihə və proqramların
xərclər hissəsində real maliyyə şərtlərinin nəzərə alınmadığı bildirlir.
Bütün bunlar BMT-nin iqtisadi orqanlarının fəaliyyətinin səmərəliyinini artırılması üçün
tədbirlər kompleksinin həyata keçirilməsini zəruri edir.
BMT öz işini “Minillik Bəyannaməsi”ndə, həmçinin qlobal konfranslarda müəyyən edilən
prioritetlərə uyğun olaraq qurmalıdır. Öz aktuallığını itirən məsələlər üzrə fəaliyyətdən imtina
edilməli, yeni məsələlər (qloballaşma və onun inkişaf üçün nəticələri, inkişaf sahəsində
məqsədlərin reallaşdırılması, münaqişələrin qarşısının alınması və terrorizmlə mübarizə) üzrə isə
BMT öz biliklərini dərinləşdirməli və öz fəaliyyətini daha məqsədyönlü və səmərəli etməlidir.
1997-ci ildən etibarən BMT-nin fəaliyyətində islahatlara start verilmişdir. Ilk addım olaraq
yenidən təşkilatlanma işlərinə başlanılmış, BMT-nin departament, fond və proqramları dörd
istiqamət (sülh və təhlükəsizlik, inkişaf, iqtisadi və sosial məsələlər, humanitar məsələlər) üzrə
qruplaşdırılmışlar. Işin koordinasiyası üçün hər bir qrup üçün icra komitəsi təşkil edilmişdir. Eyni
zamanda, 1996-cı ildə tutulmayan 1000-ə yaxın vəzifə birdəfəlik ixtisar edilmişdir.
Daha sonra icra komitələri Baş Rəhbərlər Qrupunun yaradılması ilə birbaşa olaraq baş
katibin dəftərxanası ilə birləşdirilmişlər. Qrupun “kabineti”nə BMt-nin bütün departament, fond
və proqramlarının rəhbərləri daxildir.
Təşkilat strukturunun gücləndirilməsi üçün bir sıra departamentlər və şöbələr
birləşdirilmişdir. Məsələn üç departament yeni yaradılmış iqtisadi və sosial məsələlər üzrə
departamentdə cəmləşdirilmişdir.
Ölkələr səviyyəsində BMT-nin təşkilatlanması gücləndirilmişdir. Belə ki, BMT-nin bütün
fond və proqramlarının ölkələr üzrə şöbələri 1997-ci ilə qədər adətən ayrı-ayrı ofislərdə
yerləşirdilər. Vəsaitin qənaət edilməsi və daha səmərəli birgə işin təşkili üçün ümumi ofis
sahələrindən və eyni xidmət təchizatçılardan istifadə etmək tövsiyə edilmiş, 50-dən çox ölkədə
BMT Evləri yaradılmışdır.
Bundan əlavə, 1997-ci ildə baş katib ölkələrdə iş planlarını bir-birlərinə inteqrasiya etmək
üçün BMT-nin rezident-əlaqələndiricilərinə daha geniş səlahiyyətlər vermişdir. Koordinasiyanı
yüngülləşdirmək və BMT-nin yardımını ölkələrin strategiyaları və prioritetlərinə tam
uyğunlaşdırmaq üçün iki əlavə alət yaradılmışdır: ölkənini ehtiyacını müəyyən edən Ölkənin
Vəziyyətinin Ümumi Qiymətləndirilməsi və İnkişaf Məqsərilə Yardımın Göstərilməsi üzrə BMT-
nin Çərçivə Proqramı.
BMT sistemi təşkilatlarının fəaliyyətinin canlandırılmasında əsas addım 1944-cü ildə
Bretton Vudsda yaradılan institutlarla münasibətlərin təkmilləşdirilməsi oldu. BMT-nin bir
tərəfdən Dünya Bankı ilə, dugər tərəfdən isə Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə əməkdaşlıq dərəcəsi
bu təşkilatlar yaradılarkən nəzərdə tutulan səviyyəyə heç zaman çatmayıb. 1998-ci ildən
başlayaraq BMT-nin İqtisadi və Sosial Şurası bretton-vuds institutlarının üzv-ölkələrinin müliyyə
nazirləri ilə bir neçə illik görüşlər keçirib. Nəticədə 2002-ci ildə Meksikanın Monterrey şəhərində
Dünya Bankı və Beynəlxalq Valyuta Fondunun aktiv iştirakı ilə İnkişafın Maliyyələşdirilməsi
üzrə Beynəlxalq Konfrans keçirilmiş, bir sıra mühüm nailiyyətlər əldə edilmişdir.
2002-ci il mayın 1-dən etibarən əməkdaşların işə götürülməsi, yerləşdirilməsi və
vəzifələrinin artırılması üçün yeni sistem tətbiq edilmişdir. Bu sistemdə əməkdaşın nailiyyətləri və
kompetentliyinə daha çox üstünlük verilir və onun vəzifədə olma müddəti və presedentlər daha az
nəzərə alınır. Yeni kadr mexanizmlərinin ümumi “paketi”nin bir hissəsi olan bu sistem
çərçivəsində proqram rəhbərləri baş katiblə imzalanmış müqaviləyə uyğun olaraq, kadrların
müstəqil yığılması səlahiyyətini alırlar. Bu müqaviləyə əsasən, onlar həm də əldə olunmuş
nəticələrə görə məsuliyyət daşıyırlar. Beləliklə, qərarların qəbul edilməsində məsuliyyətin daha
aşağı səviyyələrə (əməliyyat səviyyəli əməkdaşlara qədər) ötürülməsi istiqamətində planlı iş
aparılır.
Baş katib tərəfindən 2000-ci ilin avqustunda təqdim edilən “İnsan resurslarının idarə
edilməsinin islahatı” adlı hesabatda işçi yığımının və kadrların yerləşdirilməsinin müddətinə
toxunulur. BMT-nin personalda müxtəlif ölkələrəin nümayəndələrinin təmsil edilməsinin
zəruriliyi prinsipinə daim əməl etməsi, həmçinin əməkdaşların yüksək peşəkarlığının təmin
edilməsi ilə eyni zamanda gender balansının yaxşılaşdırılması o deməkdir ki, işə qəbul haqqında
qərar o biri təşkilatlarda olduğu kimi sürətlə qəbul edilə bilməz. Lakin son illərdə işə götürmə
prosesinin orta müddəti 400 gün təşkil edirdi ki, bu da həddindən artıq çoxdur. Yeni qəbul edilmiş
sistem bu müddəti 90 günə salmağı nəzərdə tutur. Insan resurslarının idarə edilməsi həmçinin
əməkdaşların iki həftə ərzində üfiqi yerdəyişmələrini təsdiq etməli və həyata keçirməlidir.
Proses həmçinin daha şəffaf xarakter almışdır, belə ki, bütün boş iş yerləri barədə məlumat
BMT-nin internet saytında yerləşdirilmişdir.
Baş katibin hesabatında həmçinin Katibliyin əməkdaşlarının mobilliyi məsələsinə də
toxunulmuşdur. Müxtəlif peşə sahibləri olan ixtisaslı əməkdaşların daxil olduğu daha universal
vətəndaş xidmətlərinin yaradılması məqsədilə konkret bir vəzifədə qalma müddəti
məhdudlaşdırılmışdır. Eyni zamanda, mənzil-qərargahdan daha uzaq nöqtələrdə çalışanlar xüsusi
olaraq stimullaşdırılır, personalın öyrənilməsi üçün əlavə proqramlar tətbiq edilir və artıq işləyən
əməkdaşların səviyyələri artırılır.
Digər tərəfdən, BMT-nin rəhbər həlqələrinin əməkdaşları insan resurslarının idarə edilməsi
sahəsində intensiv kur keçməlidirlər ki, bu da kadrlarla işin keyfiyyətinin artırılmasında mühüm
rol oynaya bilər. Bundan əlavə, yeni attestasiya sistemi tətbiq edilməyə başlanmışdır.
Kardinal islahatlar sırasına daxili nəzarət xidmətləri üzrə baş katib müavininin təyin
edilməsi, əməliyyat xərclərinin ixtisar edilməsi, yüksək vəzifəli şəxslərin sayının azaldılması və
təxminən 1000-ə yaxın vəzifənin ləğv edilməsi də aiddir. Səkkiz il ardıcıl olaraq BMT-nin
müntəzəm büdcəsinin nominal dəyərdə “sıfır” artımı təmin edilmişdir.
Həyata keçirilən islahatları qısa şəkildə aşağıdakı kimi məcmulaşdırmaq olar:
qeyri-prioritet fəaliyyət və inzibati xidmət üçün nəzərdə tutulmuş resursların üzv-dövlətlər
tərəfindən müəyyən edilən prioritet tədbirlərin həyata keçirilməsi üçün istifadə edilməsi;
inzibati xərclərin azaldılması və qənaət edilən vəsaitin inkişaf məqsədilə həyata keçirilən
fəaliyyətə yönəldilməsi;
BMT-nin dörd əsas istiqamət (sülh və təhlükəsizlik, inkişaf, iqtisadi və sosial məsələlər,
humanitar məsələlər) üzrə iş proqramının yenidən qurulması;
BMT-nin gündəlik fəaliyyətinə nəzarət edilməsi və islahatların gedişinin koordinasiya
edilməsi üçün baş katibin birinci müavininin təyin edilməsi;
vəzifəsi təftişlərin, qiymətləndirmələrin, nəzarətin, inspeksiyaların və təhqiqatların həyata
keçirilməsi olan Daxili Nəzarət Xidməti İdarəsinin yaradılması;
qərarların qəbul edilməsinin sürətləndirilməsi və koordinasiyanın yüksəldilməsi üçün
BMT-nin baş rəhbərlərinin daxil olduğu kabinetin yaradılması;
bütün səviyyələrdə personalın idarə edilməsinin təkmilləşdirilməsi məqsədilə kardinal kadr
islahatlarının həyata keçirilməsi.
2003-cü ilin sentyabrında BMT baş katibi təşkilatda yeni islahatlar mərhələsinin
başlandığını bəyan etdi. Onun təqdim etdiyi hesabatda BMT-nin sonrakı güclənməsi planı əks
olunmuşdu.
Hesabat BMT-nin bütün təsisatlarına və fəaliyyət növlərinə təsir edəcək yenidənqurmaları
müəyyən edir. Hesabatda qeyd olunur ki, vəzifə heç də təşkilatın büdcəsinin ixtisar edilməsindən
ibarət deyil. Əsas vəzifə ondan ibarətdir ki, təşkilat öz fəaliyyətinə tənqidi yanaşmalı, bu
fəaliyyətin “Minillik Bəyannaməsi”nin məqsədlərinin reallaşdırılması nöqteyi-nəzərindən aktual
olub-olmadığı müəyyən edilməlidir. Əgər cavab mənfi olsa onda bu cür fəaliyyətdən imtina
edilməlidir.
Hesabatda islahatlar prosesinə aid olan praqmatik təkmilləşdirmə təkliflərinin geniş paketi
əks olunmuşdur ki, onlardan da bəziləri aşağıdakılardır:
təşkilatın iş proqramlarının hərtərəfli icmalı: bu, təşkilatın doğrudan da vacib olan işlərlə
məşğul olmasını və artıq köhnəlmiş və ya qarşıya qoyulmuş vəzifəyə aid olmayan işlərə
vaxt və vəsait xərcləməməsini təmin etmək üçündür;
BMT-nin insan haqları və ictimai informasiya sahəsində işinin təkmilləşdirilməsi üzrə
ətraflı təkliflər: BMT informasiya mərkəzləri şəbəkəsi Qərbi Avropadan başlayaraq,
regional qovşaqların yaradılması yolu ilə yenidən təşkil ediləcəkdir. İctimai İnformasiya
departamentinin strukturunda təkmilləşdirmələr aparılacaq, kommunikasiya sahəsində
razılaşdırılmış strategiyalar işlənəcək və kütləvi informasiya vasitələri və kommunikasiya
sahələrində yeni texnologiyaların verdiyi üstünlüklərdən istifadə ediləcək;
təkrarlanmanın qarşısının alınması üçün iclasların və dərc edilən hesabatların sayının
ixtisarı;
ayrıca götürülmüş ölkə səviyyəsində BMT təsisatları arasında koordinasiyanın
yaxşılaşdırılması üzrə tədbirlər: bu, proqramların birgə tərtibi, ümumi informasiya
bazasının və biliklərlə mübadilə şəbəkəsinin yaradılması və resursların birləşdirilməsi yolu
ilə həyata keçiriləcək;
həddən artıq mürəkkəb olan və iri əmək xərcləri tələb edən büdcə və planlaşdırma
sistemlərində dəyişikliklər edilməsi;
BMT və vətəndaş cəmiyyəti arasında münasibətlərin müstəqil ekspertlər qrupu tərəfindən
qiymətləndirilməsi və müvafiq tövsiyələrin irəli sürülməsi;
BMT əməkdaşlarının stimullaşdırılması və onların iş keyfiyyətlərinin yüksəldilməsinə
yönəldilmiş təkliflər: bu, personalın müxtəlif iş yerləri, funksiyalar və hətta təşkilatlar
arasında mobilliyinin yüngülləşdirilməsi vasitəsilə həyata keçiriləcək.
Bütün deyilənlərə baxmayaraq, BMT qlobal bir təşkilat kimi özünün əhəmiyyətini
saxlamaqdadır və bu ən azə aşağıdakılarla xarakterizə olunur:
münaqişələrlə zəngin olan dünyada BMT hökumətlərə təcili məsləhətləşmələr həyata
keçirməyə imkan verir və uzunmüddətli problemlərin həlli üçün forum rolunda çıxış edir;
BMT vacib qlobal məsələlər (məsələn, ətraf mühit və qeyri-qanuni narkotiklər) üzrə
fəaliyyəti stimullaşdırır və bu problemlərin həlli üçün zəruri olan beynəlxalq əməkdaşlığın
təşkili və davam etdirilməsi üçün saha səmərəli mexanizmlər təklif edir;
BMT və onun təsisatları iqtisadiyyatı gücləndirməyə və maliyyə bazarlarını
sabitləşdirməyə kömək edirlər, onlar xəstəliklərlə mübarizəyə, ərzaq istehsalının
genişləndirilməsinə və həyat müddətinin artırılmasına dəstək verirlər;
BMT və onun təsisatları zəif qrupları (uşaqlar, qaçqınlar, məcburi köçkünlər, azlıqlar, yerli
xalqlar və əlillər) müdafiə ilə təmin edirlər;
BMT və onun təsisatları beynəlxalq qarşılıqlı əlaqə sahələrində mühüm həyati əhəmiyyətə
malik texniki və hüquqi normaların işlənməsinə şərait yaradırlar.
Dostları ilə paylaş: |