Muallifdan

 
Sifat 
 
Sifat quyidagi xususiyatlarga ega: 
1. Predmet, narsa-buyumning belgisini bildiradi, 
qanday, 
qanaqa
so‘roqlariga javob bo‘ladi.
2. Sifat bog‘lanib kelgan ot turli so‘z 
o‘zgartuvchi 
qo‘shimchalarni qabul qiladi, lekin sifat o‘zgarmaydi: ulug‘vor 
tabiatni. Ko‘rinadiki, sifat otga bog‘langanda hech qanday 
o‘zgarishga uchramaydi, ya’ni o‘zgartuvchi qo‘shimchalarni 
olmaydi.
3. Sifatlar darajalanadi. Belgining me’yoridan, ortiq yoki kam 
darajada ekanligini ko‘rsatish 
sifat darajalari
deyiladi. Sifat 
darajalari 3 xil:
 oddiy, qiyosiy, orttirma daraja. 
1) oddiy daraja
da belgining ortiq yoki kamligi ko‘rsatilmaydi: 
go‘zal, katta.
2) qiyosiy daraja: -roq: 
go‘zalroq, kattaroq
. Qiyosiy daraja 
ozaytirma daraja deb ham yuritiladi. Ozaytirma daraja 
-(i) mtir, -ish; 
sal, bir oz 
kabi vositalar orqali hosil qilinadi:
ko‘kimtir, sal yaxshi, 
qizg‘ish.
3) orttirma daraja.
Belgining me’yoridan ortiqligini bildiradi: 
qip-qizil, yam-yashil, oppoq, g‘oyatda baland.
Sifat darajalari 3 xil usul(vosita) yordamida hosil qilinadi:

---

Xolmanova Z. Tilshunoslikka kirish 
www.ziyouz.com
kutubxonasi 
124 
124
a) fonetik usul (vosita):
 
yap-yapaloq, qip-qizil.
Urg‘u yordamida 
ham daraja ifodalanadi: 
baland, achchiq, nordon. Qip-qizil, sap-
sariq, yum-yumaloq 
so‘zlarida ham urg‘u birinchi bo‘g‘inga tushadi. 
b) 
morfologik usul
: -roq, -ish, -(i)mtir: 
ko‘kroq.
v) leksik usul; 
sal, xiyol, bir oz,