Nitqdə reallıqdan uzuqlaşma, əsasən, iki səbəbdən irəli gəlir:
1.Mühazirəçinin bilərəkdən faktlan, hadisələri, onların səbəb və nəticələrini təhrif olunmuş şəkildə şərh etməsi. Məsələn, məktəb direktorunun çıxışında mənimsəmənin yüksək faizlə göstərilməsi,
2.Layiq olmadan edilən təriflər, nöqsanların ört-basdır edüməsi və ya onların səbəbirıin bu işlə daha az əlaqəsi olan amillərlə bağlanması və s. nitqin düzgünlüyünə xələl gətirən hallardır.
Nitq mədəniyyətinin səviyyəsi, fıkrin həqiqiliyi, doğru-düzgünlüyündən çox asılıdır. Əlbəttə, nitq mədəniyyəti baxımından ədəbi-tənqidi fikrin ifadə tərzi hər cəhətdən gözəl, nümunəvi olmalıdır. Lakin zahirən sığallı, axıcı, rəvan, nitq yalanı həqiqət adına ifadə edirsə, bu cür nitq mədəniyyət səviyyəsindən uzaqdır.
Nitqdə reallıqdan uzaqlaşmanın digər səbəbi natiqin nitq predmeti haqqında səthi məlumata sahib olmasıdır. Məsələn, müasir təlim texnologiyalan, onların məktəbdə tədrisinin mövcud problemləri (interaktlv, innovativ və s.) barədə aydın təsəvvürü, ətraflı məlumatı olmayan rəhbər maarif işçisinin müəllimlər qarşısında çıxışı istənilən effekti verə bilmir. Yaxud ölkəmizin xarici siyasəti haqqında səthi məlumatı olan mühazirəçinin, icmalçının, şərhçinin və başqalarının çıxışı maraqsız olur, yaxşı dinlənilmir.
Fakültə: Pedaqoji
İxtisas: Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimliyi
Kurs: I
Fənn: Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya
Müəllim: Xuraman Hacizadə
Mövzu: Məktub,rəy,teleqram.
Yunanca – epistole, latınca – epistola sözləri “məktub” deməkdir. Amma epistolyar üslub təkcə məktubları əhatə etmir. Epistolyar üslub ən mübahisəli üslubdur. Çünki bu üslubu müstəqil üslub hesab etməyənlər vardır. Epistolyar üsluba hansı yazı nümunələri daxildir? Bu məsələ ətrafında da yekdil fikir yoxdur. Amma ən tutarlı arqument üslubun adıdır. Bir halda ki, epistola “yazıb göndərmə, iki tərəf arasındakı yazışma” deməkdir, onda epistolyar üslubu mübahisəli hesab etməyə ehtiyac yoxdur. Bundan əlavə, nəzərə almaq lazımdır ki, epistolyar üslubda korrespondent (yazan) ve adresat (alan) olur. Buna görə də, təkcə məktublar deyil, nəsihətnamələri, öyüdnamələri, dəvətnamələri, çağırış tipli yazıları da epistolyar üsluba aid etmək olar.
Dostları ilə paylaş: |
