495
traf mühit probleml rinin h lli yolları çox ciddi
kild
n z rd n keçirilmi v mühüm q rarlar, o cüml d n artıq
bütün Beyn lxalq ekoloji t
kilatların proqram s n din
çevrilmi “Dayanıqlı inki af” konsepsiyası
q bul
edilmi dir. Bu konsepsiyada iqtisadi inki afın ekoloji
tarazlıqla v hd t t
kil etm si, üstünlüyün traf mühitin
qorunmasına verilm si, ekoloji probleml rin ilk növb d
h ll olunması, g l c k n sill rin imkanları
m hdudla dırılmadan ça da
n sill rin rifahının
yax ıla dırılması ön x tt ç kilmi dir. Buna nail olmaq
üçün ilk növb d iqtisadiyyatın s m r liliyinin
yüks ldilm si v
traf mühitin qorunması t min
olunmalıdır.
Rio konfransının davamı kimi 2002-ci ild
ohansburq
h rind keçirilmi Dünya Sammitind dayanıqlı inki af
prinsipl ri bir daha t sdiql n r k onların realla dırılması
üçün z ruri t dbirl rin görülm si xüsusi vur ulanmı dır.
ndiki dövrd
traf mühitl ba lı mövcud v ziyy t h r
bir ölk ni ekoloji probleml ri ümumb
ri kontekst
çıxarma a m cbur etmi dir. Bu gün artıq traf mühitin
mühafiz si m s l l ri aparıcı beyn lxalq t
kilatların
proqram s n dl rind öz ksini tapmı dır.
496
Az rbaycan Respublikası son ill r sosial v iqtisadi
inki af sah l rind kifay t q d r nailiyy tl r ld etmi dir
ki, bu da milli v beyn lxalq s n dl rd öz ksini
tapmı dır. Sosial v iqtisadi sah l rd ki nailiyy tl rin
artmasının dayanıqlı olması ölk t r find n sas prioritet
qismind q bul edilmi dir. Ölk nin ekoloji strategiyası,
traf mühitin qorunması sah sind
f aliyy tin
koordinasiyasının gücl ndirilm si yolu il milli, beyn lxalq
v regional s viyy l rd t bii ehtiyatların mühafiz si,
elm
saslanan inki af prinsipl rinin t tbiqi, indiki v
g l c k n sill rin maraqlarını t min ed n ölk nin iqtisadi
v insan resurslarının istifad sind davamlılı ın
t minatına yön lmi dir.
Az rbaycan Respublikası müst qillik ld etdikd n v
bazar iqtisadiyyatı yolunu seçdikd n sonra, ölk mizd
traf mühitin mühafiz si sah sind ekoloji siyas t yeni
vüs t almı v formala ma a ba lamı dır. Bu h m d
ekoloji m s l l rin ümumb
ri bir problem kimi q bul
edilm si il d izah edilir.
Respublikamızda bu dövrd ekoloji siyas t dair ilk
s n d kimi “Dayanıqlı inki af” prinsipl rin
saslanan
“Az rbaycan Respublikasının ekoloji Konsepsiyası”nı
qeyd etm k olar. Bu konsepsiyada respublikamız üçün
497
traf mühitin mühafiz si baxımından üstün h miyy tli
probleml rin h lli üzr
sas prinsipl r öz ksini tapmı dı.
Az rbaycan Respublikasında yürüdül n ekoloji
siyas tin
sas m qs di indiki v g l c k n sill rin
ehtiyaclarının t min edilm si namin mövcud ekoloji
sisteml rin, iqtisadi potensialın qorunması v t bii
ehtiyatlardan s m r li istifad edilm si il davamlı
inki afın t min edilm sind n ibar tdir. Bunu
gerç kl
dirm k m qs di il t bii ehtiyatlardan istifad
yolları i l nib hazırlanmalı v iqtisadiyyatın inki afı
davamlılıq prinsipl ri sasında h yata keçirilm lidir.
nki afın ekoloji baxımdan davamlı olmasını t min
etm k üçün iqtisadi f aliyy t zamanı meydana çıxan ciddi
ekoloji probleml ri aradan qaldırmaq, onların traf mühit
m nfi t sirinin minimuma endirilm si t l b olunur.
Müasir dövrd yaranmı ekoloji durumu v sosial-
iqtisadi v ziyy ti n z r alaraq respublikamızın ekoloji
siyas tinin a a ıdakı üç sas istiqam tl rini
mü yy nl
dirm k olar:
•
ekoloji t hlük sizliyin t min olunmasını
sas
götür r k,
traf mühitin çirkl nm sinin minimuma
endirilm si v mühafiz sinin t nziml nm si m qs dil
498
davamlı inki af prinsipl ri üzr müt r qqi üsulların t tbiq
edilm si;
•
indiki v g l c k n sill rin t l batını öd m k
m qs dil t bii s rv tl rd n s m r li istifad etm k,
alternativ, qeyri- n n vi metodlar vasit sil tük nm y n
enerji m nb l rind n yararlanmaq v enerji effektivliyin
nail olunması;
•
qlobal ekoloji probleml r üzr milli s viyy d
t l batların qiym tl ndirilm si, h lli yollarının
mü yy nl
dirilm si, Beyn lxalq t
kilatlarla
laq l rin
geni l ndirilm si, el c d milli potensial imkanlardan
istifad etm kl h yata keçirilm sinin t min edilm si.
Ekoloji siyas tin
sas istiqam tl ri üzr qar ıya
qoyulmu m qs d çatmaq üçün a a ıdakı v zif v
prinsipl r sas götürülm lidir.
•
traf mühitin keyfiyy tinin yax ıla dırılması üçün
iqtisadi v insan potensialının idar edilm sinin müasir
üsullarından istifad edilm si;
•
indiki v
g l c k n sill rin rifahının
yax ıla dırılmasını t min ed n, stimulla dıran iqtisadi
modell rin, texnologiyaların yaradılması v istifad si;
Dostları ilə paylaş: |