Muh?ndis ekologiyas? 11esas
Yüklə 3,46 Mb. Pdf görüntüsü
|
254
tur usunun maya d y rind n 3 d f a a ı olur. SO 2 – nin tullantı qazlarından ayrılması üçün çox saylı hemosorbsiya üsulları t klif edilmi v onlardan da ancaq b zil ri t tbiq sah si tapmı dır. Bu ona gör dir ki, tullantı qazlarının h cmi böyük, lakin t rkibl rind SO 2 – nin
qatılı ı az olur, qazlar yüks k temperatur v t rkibl rind çoxlu miqdarda tozun olması il xarakteriz olunur. Absorbsiya üçün su, q l vi v q l vi torpaq metalları duzlarının sulu m hlulları v suspenziyalarından istifad olunur. Qaz tullantılarının sulfit anhidridind n t mizl nm sinin s naye üsullarını rti olaraq 4 qrupa bölm k olar: 1) Ammonyak üsulu – bu üsul qazların t mizl nm si v eyni zamanda ammonium sulfat v sulfitl rin alınmasına saslanır. 2) Q l vil rl neytralla dırma üsulu – bu üsul tullantı qazlarının q l vil rl neytralla dırılması il sulfat v sulfitl rin alınması prosesin saslanır v qazların yüks k d r c d t mizl nm sin imkan verir. 3) Katalitik üsullar - kükürd anhidridinin katalizator i tirakı il oksidl diril r k duru sulfat tur usunun alınmasına saslanır. 255
4) Maye üzvi uducularla absorbsiya üsulu – t rkibind 2-8 h cm. % -i kükürd anhidridi olan tullantı qazlarının maye üzvi uducularla absorbsiya olunması prosesin saslanır. Kerosinin sulfola ması prosesind yaranan tullantı qazlarının z r rli qatı ıqlardan t mizl nm si prosesinin texnoloji sxemi kil 8.11-d göst rilmi dir. Tullantı qazlar kerosin hiss cikl rind n ayrılmaq üçün Ra iq h lq l ri il doldurulmu 1 tutucu kalonu v sonra da Venturi borusunu keç r k 3 absorberin daxil olur. 3 absorberind t rkibind s rb st q l vi v 20-25 % sulfoduzlar olan neytralla dırılmı qara tur unun sulu m hlulunda kükürd oksidl rinin absorbsiya prosesi gedir. 3 absorberin 5 sirkulyasiya m hlulu tutumundan s rf t nziml yicisini keçm kl 6 nasosu vasit sil absorbent verilir v m hlulun pH göst ricisinin 7-d n yüks k olmasını t min etm k üçün absorbentin q l vi m hlulu il doydurulması da aparılır. Bundan sonra qazlar 3 absorberinin a a ı hiss sin daxil olur ki, burada da yuyucu m hlulun t rkibind olan kerosin v duzların hesabına yaranan köpükl rin qism n söndürülm si prosesi gedir. Köpükl rin qism n söndürülm si v aparılan damcıların tutulması Ra iq h lq l ri il 256
doldurulmu 3 kalonunun yuxarı hiss sind ba verir. 3 kalonunun a a ı hiss sind n m hlul m hlulu sirkulyasiya ed n 15 tutumuna verilir. pH-ı 7-d n az olmayan i l nmi absorbent sistemd n çıxarılır v mt m hsulunun alınması üçün buxarlandırmaya gönd rilir, t mizl nmi qazlar is tüstü borusu vasit sil atmosfer atılır. Bel qur unun tullantı qazlarına gör m hsuldarlı ı 6-8 minm
3 /saat, t mizl nm prosesin daxil olan tullantı qazlarının t rkibind (SO 3 ) sulfat anhidridinin (0,63- 2,93q/m 3 ) v (SO 2 ) sulfit anhidridinin (21,15-40,02 q/m 3 )
t mizl nm effektivliyi müvafiq olaraq 97,2% v 99,2% olur. Xlorsulfon tur ularının i tirakı il sulfola ma prosesind yaranan tullantı qazları atmosfer atılmazdan vv l t mizl nm prosesin düçar edilir. S naye-t crüb qur usunda ali ya spirtl rinin sulfola dırılması prosesind yaranan tullantı qazlar vv lc doldurmalı kalonda qatı sulfat tur usu (93%-li) il , sonra da 15%-li NaOH m hlulu il suvarılan Venturi absorberind ilkin t mizl nm prosesin düçar edilir v bundan sonra qazlar atmosfer atılır. T dqiqatlar n tic sind atmosferin yer s thin yaxın olan sah sind qaz tullantıları t rkibind sulfat tur usu dumanının 257
buraxıla bil n qatılıq h ddind n yüks k oldu u mü yy n olunmu dur. Bu üsulun çatı mayan c h ti ondan ibar tdir ki, burada sulfat tur usu qatılı ının 93,3% h ddind saxlanılması vacibdir. Sulfat tur usu qatılı ının azaldılma- sı v ya artırılması sulfat anhidridinin ayrılması effektiv- liyini azaldır ki, bu da absorbentin xass l ri il izah edilir. Qatılı ı 93,3%-d n a a ı olan sulfat tur usundan istifad olunduqda, buxar faza t rkibind sulfat tur usuna n z r n suyun miqdarı çox olur. Absorberd sulfat anhidridi su buxarı il sulfat tur usu dumanı m l g tirir ki, bu da t mizl nm effektivliyini azaldır. Sulfat tur usunun qatılı ı 93,3%-d n yüks k olduqda buxarın t rkibind sulfat anhidridinin miqdarı sudan çox olur. Bu zaman SO
3 –ün atmosfer t zyiqi il t sirind n sulfat tur usu dumanı m l g lir. Texnoloji sxemd sulfat tur usu il t mizl nm kalonunu iki ardıcıl qura dırılmı laylı filtrl rl v z etm kl sulfat tur usu dumanının atmosfer atılan qazların t rkibind sanitar normasına q d r azaldılması mümkündür.
Yüklə 3,46 Mb. Dostları ilə paylaş:
|