inkişafı şərtləndirən təkcə siyasi, yaxud da iqtisadi islahatlar
deyildir. Eyni zamanda, bayaq qeyd etdiyim kimi, Azərbaycan
da hökm sürən çox gözəl ictimai-siyasi ab-hava, burada yaşa
yan bütün millətlərin hüquqlarının qorunması və hər bir insa
nın, hər bir millətin nümayəndəsinin Azərbaycanda rahat yaşa
masıdır.
Bizim ölkəmizin çox zəngin və böyük tarixi vardır.
M inilliklər bundan əvvəl Azərbaycanda insanlar yaşayıb
yaratmışlar. Bunu əks etdirən tarixi abidələr Azərbaycan
dövləti tərəfindən lazımınca qorunur. Biz öz mədəni və tarixi
irsimizə çox bağlıyıq. Mədəni irsimizin qorunması üçün çox
böyük
işlər
görürük.
Azərbaycan
xalqı
əsrlər
boyu
müstəqillikdən məhrum idi. Biz yalnız qısa bir müddət ərzində
öz taleyimizi
özümüz müəyyən
edirdik.
Ancaq buna
baxmayaraq, bizim tariximiz, mədəniyyətimiz, ədəbiyyatımız,
ana dilimiz - bu amillər azərbaycanlıları bir millət kimi
assimilyasiyadan qorudu və bu gün müstəqil ölkəmizdə
Azərbaycan xalqı öz taleyinin sahibidir.
1991-ci ildə Azərbaycan dövlət müstəqilliyini bərpa
etdikdə ölkədə vəziyyət həddindən artıq ağır idi. Həm siyasi
böhran, həm iqtisadi böhran, həm də Ermənistanın Azərbay
cana qarşı təcavüzü və bunun nəticəsində torpaqlarımızın bir
hissəsinin işğal altına düşməsi - bütün bu amillər Azərbay
canda vəziyyətin nə qədər ağır və çətin olduğunu göstərir.
Ancaq buna baxmayaraq, biz öz səylərimizlə, işimizlə,
Azərbaycan xalqının iradəsi ilə bu çətin və ağır sınaqlardan
şərəflə çıxdıq. Bu gün Azərbaycan, demək olar ki, tam şəkildə
öz müstəqilliyini təmin edibdir. Azərbaycan müstəqil siyasət
aparır. Biz həm iqtisadi, həm də siyasi sahədə çox böyük və
əhəmiyyətli nailiyyətlərə nail olmuşuq.
Azərbaycan xalqı
rahat yaşayır, təhlükəsizlik,
sülh
şəraitində yaşayır.
Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyətinin
formalaşması və möhkəmlənməsi istiqamətində çox önəmli
addımlar atılmışdır. Ölkəmizdə əsas inkişaf istiqamətləri ilə
420
əlaqədar cəmiyyətdə fikir ayrılığı yoxdur, əksinə, bizim
cəmiyyətimiz
ümumxalq
amalları
ətrafında
birləşibdir:
azərbaycançılıq fəlsəfəsi, müasirlik, öz tarixi köklərimizə,
ənənələrimizə bağlılıq. Eyni zamanda, Azərbaycan dünyəvi
dövlətdir. Azərbaycanda bütün dinlərin nümayəndələrinə çox
böyük hörmət vardır. Yəni bizim ölkəmizi bu gün ictimai-
siyasi baxımdan şərtləndirən amillər bunlardır.
Azərbaycanda dini və milli tolerantlığın, dözümlülüyün
yüksək səviyyədə olması və bütün xalqların rahat, mehriban
şəkildə yaşaması, əlbəttə ki, bizi daha da gücləndirir. Bax, bu
amillər hər bir ölkənin inkişafı üçün çox vacibdir. Mən çox
istəyirəm ki, bizim ölkədə bu vaxta qədər əldə olunan
nailiyyətlər bundan sonra da uğurla davam etdirilsin. Bunu
etmək üçün, əlbəttə ki, bölgədə sülh tam şəkildə bərqərar
olunmalıdır...
Əziz dostlar! Mən sizi bir daha bu konfransın keçirilməsi
münasibətilə ürəkdən təbrik etmək istəyirəm. Bir daha demək
istəyirəm ki, biz bu konfransın keçirilməsinə Azərbaycanda
çox böyük əhəmiyyət veririk. Əminəm ki, konfransın çox gözəl
nəticələri olacaq və bu nəticələr hesabına mədəniyyətiərarası
dialoqun möhkəmlənməsi prosesi daha da güclənəcəkdir.
Mən çox istərdim ki, bu gün başlanan “Bakı prosesi”
uzunmüddətli olsun. Çox istərdim ki, bu konfransın keçirilmə
sindən sonra konkret mexanizmlər işlənilsin, konkret fəaliyyət
planı hazırlansın. Belə tədbirlərin keçirilməsi həm Bakıda, həm
də digər şəhərlərdə ənənəyə çevrilsin, ümid edirəm ki, sizin
müzakirələriniz
çox uğurlu
olacaq
və
biz
qarşımıza
qoyduğumuz məqsədə çatacağıq. Sizin hamınızı bir daha
ürəkdən salamlayır, konfransın işinə uğurlar arzulayıram! (165)
Sonra Avropa Şurasının baş katibi Terri Devisə söz verildi.
O bildirdi ki, Bakı, Azərbaycan qeyri-adi bir məkandır. Bura
tarix boyu m üxtəlif mədəniyyətlərin qovuşma nöqtəsi, Şərq və
Qərb, Şimal və Cənub arasında təbii bir körpü olubdur. Bu, çox
xüsusi tədbirdir, çünki bu ilin may ayında Avropa Şurası
421
özünün
mədəniyyətlərarası
dialoqa
dair “Ağ
kitabı”nı
yaradıbdır. Bu, əsas qanunlar sənədinin hazırlanmasından sonra
nazirlər səviyyəsində ilk konfransdır və biz bunun necə həyata
keçirilməsini düşünməliyik. Dialoqdan dialoq haqqında və
dialoqa. Bu səbəbdən mən Azərbaycan Prezidenti cənab İlham
Əliyev, Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinin İspaniyadan olan
rəhbəri, habelə YUNESKO, ALEKSO və İSESKO-dan olan
hörmətli həmkarlarında birgə burada olmağımdan çox məm
nunam. Deməliyəm ki, mədəniyyətlərarası dialoq İspaniyanın
sədrlik etdiyi Nazirlər Komitəsinin prioritet məsələlərindən
biridir. Təsadüfi deyil ki, Bakıdakı konfrans bir həftədən də az
bir müddət öncə İspaniyanın Avropa Şurasına sədrliyə
başlamasından sonra keçirilən ilk tədbirdir. Biz burada təcrübə
mübadiləsi aparmaq və birgə irəliləyişə nail olmaq üçün bir
araya gəlmişik. Biz hamımız çoxmillətli cəmiyyətlərdə bu və
ya digər yolla, mədəniyyətin müxtəlifliyinə daha da meyilliyik.
Bir çox hallarda təbii müxtəliflik ətraf mühit üçün nə qədər
vacibdirsə, mədəniyyət müxtəlifliyi də bəşəriyyət üçün bir o
qədər vacibdir. Lakin biz hələ də bəzi hallarda milli, etnik,
linqvistik stereotiplər haqqında düşünürük.
Davamlı
mədəniyyətlərarası
dialoq
cəmiyyətlərimizin
içərisində ehtiyac duyduğumuz bir sosial möhürdür. Bu
dözümsüzlüyə, parçalanmaya və zorakılığa qarşı bir müalicə
vasitəsidir. Dialoq təkcə ideologiya deyil, həmçinin müəyyən
siyasi kontekstlərdən irəli gələn süni yanaşmalar üçün bir
reseptdir. Lakin biz müxtəlifliyin dəyərləndirildiyinə və
m üxtəlif fərdlərin bir-biri ilə ümumi ünsiyyət qurduğuna və
insanların dialoq aparmaq üçün imkanlarının olduğuna əmin
olsaq, onda hamımız, gələcək nəsillər üçün qarşılıqlı hörmət,
ədalət və təhlükəsizlik şəraitində daha yaxşı dünyada yaşamaq
imkanı olar. Mədəniyyət bu istiqamətdə bir yardımçıdır.
Mədəniyyət hissiyyatımızı, bir-birimizi görmək, görüşmək
və anlamaq qabiliyyətimizi qidalandırır və bu işdə ürəyimiz,
idrakımız və bədənimiz əlaqəlidir. Bu səbəbdən, yaxşı qanunlar
422
Dostları ilə paylaş: |