[202]
tanlash va davolash strategiyasini boshqarish uchun farmakogenetik testdan
foydalanadilar.
Klopidogrel -
bu
preparat,
uning
faol
tarkibiy
qismlaridan
biri trombotsitlar agregatsiyasining inhibitori hisoblanadi. Dori vositasi dunyodagi
eng ko‗p sotiladigan dori hisoblanadi va ko‗pincha aterotrombotik asoratlarni oldini
olish uchun ishlatiladi. Ammo
tarqalishiga qaramay, ma‘lum bir guruh odamlar
uchun u qabul qilingan dori dozasida qat‘iy cheklovlarga ega ekanligi
ma‘lum. GWAS tadqiqotida CYP2C19
geni
va
dori
metabolizmasidagi
anormalliklar o‗rtasida bog‘liqlik o‗tkazildi. Olimlar klopidogrel,
agar qabul
qiluvchida
genomda
ma‘lum
bir
polimorfizm
bo‗lsa,
bemorlarda
erta
koagulyatsiyani keltirib chiqarishini aniqladilar.
E vitamini.
Ma‘lumki, E vitamini inson organizmida juda ko‗p funktsiyalarga
ega bo‗lgan yog‘da eriydigan vitamin. E vitamini odam genotipiga qarab diabetga
chalingan odam organizmiga ijobiy va salbiy ta‘sir ko‗rsatishi isbotlangan.
Gaptoglobin antioksidant bo‗lib, gemoglobinning oksidlanish faolligini
neytrallashtiradi. Ushbu oqsilning ikkita alleli mavjud: allel 2
birinchi allelga
qaraganda kamroq oksidlanish xususiyatiga ega. Shu munosabat bilan gaptoglobin
2-2 genotipi bo‗lgan diabet kasalliklarida yurak-qon tomir kasalliklari xavfi yuqori
bo‗ladi. Shuningdek, bu protein yuqori zichlikdagi lipoproteinlarning faoliyatini
ta‘minlashda muhim bo‗g‘in hisoblanadi- qondan xolesterolni
olib tashlaydigan
lipoproteinlar turi hisoblanadi. O‗z navbatida, E vitamini ularning faolligini
oshiradi. Shunday qilib, gaptoglobin 2-2 genotipi bo‗lgan
odamda E vitamini kam
faol gaptoglobinga qaraganda HDL funktsiyasini sezilarli darajada
oshiradi, bu esa
yurak-qon tomir kasalliklari xavfini kamaytiradi. Ammo gaptoglobin 2-1 genotipi
bilan E vitamini va gaptoglobin birgalikda HDL faoliyatini oshiradi, bu esa yurak-
qon tomir kasalliklari xavfini oshiradi.
Gepatit C.
I nson interferon genining polimorfizmi gepatit C ni davolash
samaradorligiga turlicha ta‘sir ko‗rsatadi. Genotip 1 uchun gepatit C interferon-α-
2a yoki interferon-α-2b, savdo nomlari: Pegasys va
Pegintron bilan birgalikda
ribavirin bilan davolanadi. Interferon λ 3 ni kodlovchi IL28B genining genetik
[203]
polimorfizmlari bemorning davolanishga bo‗lgan ta‘siriga sezilarli ta‘sir ko‗rsatishi
ko‗rsatilgan. Ehtimol, IL28B geni ma‘lum bir genetik jihatdan ajralib turadigan
allellariga ega bo‗lgan gepatit C li bemorlarda davolanishdan
keyin viruslarga
nisbatan bo‗lgan javob reaktsiyasi boshqalarga qaraganda yaxshiroq samaraga ega
bo‗lgan va bu genetik tafovutlar, gepatit C ning tabiiy rezistentligi bilan bog‘liq
ekanligi isbotlangan.
Dostları ilə paylaş: