Паша Йагуб
42
qəryəsinin qərbində vaqe olan məşhur yeddi gün-
bəzlər bu Şeyx Dursunun övladlarındandır».
Burada diqqət çəkən ən maraqlı məqam ġair
Abdulla Padarlının baĢ
daĢında həmin bu ġeyx
Dursun padarın nəslin-
dən olduğunun göstə-
rilməsidir.
Onu
da
qeyd edim ki, ġeyx
Dursun Padarın övlad-
larının
ġamaxıda
(Yeddigünbəz), Ağsuda, Göyçayda irĢad fəaliyyəti
göstərmələri və qəbirləri bu gün də ziyarətgaha
çevrilmələri barədə «Doğrulan ümüdlər» kitabımda
bəhs etmiĢəm.
Padar kəndində tədqiqat apararkən əmin oldum
ki, onun törəmələri bu kənddə də irĢad etmiĢ və haq-
qında bəhs etdiyim Ģair və övliya ġeyx Hacı Abdulla
Padarlı da bu nəsilin törəmələrindəndir.ġairin əlyaz-
maları AMEA əlyazmalar insititutunda bu günədək
saxlanmaqdadır. Həmin əlyazmalardan bir neçəsini
diqqətinizə çatdırmağı vacib saydım.
Adam gərək öz-özünə düşünə,
Kimnən gəzim, necə gəzim, harda mən.
Tay-tuşlarım uyğun olsun özümə,
Danışanda utanmayım orda mən.
Oturanda gərək bilim yerimi,
Niyə durum görən kimi birini?
Падар кяндинин енсиклопедийасы
43
Nə danışım, nə də verim sirrimi,
Cəhl düşsün, məğlub olum zorla mən?!
Danışanda sərhəd çəkim sözümə,
Qiymət qoyum çünki özüm-özümə.
Qoşa barmaq uzanmasın gözümə,
Balıq kimi çabalamayım torda mən.
Abdullayam, haqq-hesabı qanmışam,
Haqsızlığa alışmışam, yanmışam,
Çoxlarını candan əziz sanmışam,
Çox az gördüm yaxın gələn darda mən!
(bax: bu kitabın “Padar Ģairləri” fəslinə)
Паша Йагуб
44
Падар кяндинин енсиклопедийасы
45
СОЙГРЫМ
Паша Йагуб
46
ERMƏNĠ VƏHġĠLĠYĠNĠN
PADAR KƏNDĠNDƏKĠ ĠZLƏRĠ
zərbaycan tarixinə nəzər saldıqda, kafir ermə-
nilərin zaman-zaman müsəlman əhalinin
üzərinə basqın edib, qadına, uĢağa, qocaya, cavana
baxmadan, hamını gülləbaran edərək, soyqırım törət-
diklərinin Ģahidi olmaq olar. 1918-ci il martın 30-31-
də və aprelin 1-də Bakıda, aprel və may aylarında
ġamaxı, Qəbələ, Oğuz, ġəki, Kürdəmir, Lənkəran,
Qarabağ və digər bölgələrdə müsəlmanlara qarĢı
kütləvi qırğınlar törətdilər; 50 mindən çox insan qətlə
yetirildi. Bu vaxt Azərbaycanın özünün müstəqil döv-
ləti, ordusu olmadığından, qardaĢ Türkiyə dövlətinə
yardım üçün müraciət olundu. Türk ordusu gələnə qə-
dər ermənilər qırğınları davam etdirdilər. Nuxaya ge-
dən yolda ermənilər biçindən evə qayıdan 23 müsəl-
manı öldürmüĢdülər. Çanaq-bulaq, Kirdalul, Nic
kəndlərinin erməni keĢiĢləri öz kilsələrində müsəl-
manların hər cür qətlə yetirilməsini təbliğ edirdilər.
Ermənilərin bölgədəki qərargahı ġəkinin QayabaĢı
kəndində idi. Nuru PaĢanın rəhbərliyi ilə Türk ordusu
Azərbaycana daxil oldu. Oğuz bölgəsində bu ordunun
bölməsinə Abdulla PaĢa rəhbərlik edirdi. O, öz
toplarını ġəkinin Sarıcan kəndindəki təpənin üstündə
quraraq, erməni mövqelərini atəĢə tutmağa baĢladı.
Burada erməniləri susdurandan sonra, Oğuzun
Vardanlı və Padar kəndlərinə gəldi.
Burada Abdulla PaĢa Qərib YüzbaĢının evində
qalırdı. 1898-ci il təvəllüdlü Vardanlı Qurban kiĢi
A
Падар кяндинин енсиклопедийасы
47
söhbət edirmiĢ ki, Oğuzun Calut kəndində ermənilər
müsəlman əhaliyə ağılasığmaz iĢgəncələr verdikləri-
nin Ģahidi olmuĢdur: körpə uĢaqları diri-diri çəpərin
payalarına keçirmiĢ, qadın və kiĢilərin kürəyinə
qaynayan samovar bağlamıĢ, hamilə qadınların diri-
diri qarnını yarıb, uĢaqlarını çıxarıb, məhv etmiĢlər.
Əliyalın əhali silahlı kafirlərin qarĢısında dayana
bilməyib, dağlara çəkilmiĢlər. Belə bir məqamda Türk
ordusu azərbaycanlı qardaĢlarının köməyinə çataraq,
onlara da silah vermiĢ və birlikdə erməniləri yerində
oturtmuĢlar. Türk ordusunun bölmələri Padar kən-
dində yerləĢdiklərindən, onların Ģəhid olan əsgərləri
bu kənddə dəfn olunmuĢlar. Ġndi həmin qəbiristanlığa
Qəriblər qəbiristanlığı deyirlir.
(Qəriblər qəbristanlığı)
Паша Йагуб
48
PADAR KƏNDĠNĠN ġƏHĠDLƏRĠ
Rəhman və Rəhim olan Allahın adı ilə
«İman gətirib hicrət edənləri, Allah yolunda
malları və canları ilə vuruşanları Allah yanında ən
yüksək dərəcələr gözləyir. Onlar nicat tapanlardır
(səadətə qovuşanlardır). Quran, «Tövbə» surəsi, 20.
zərbaycan tarixinə nəzər salanda kafir ermə-
nilərin zaman-zaman xalqımızın üzərinə
hücum etdiyini və qanlı qırğınlar törətdiyini görmək
olar.
1905-1918-ci illərdə onların Azərbaycan xalqına
qarĢı törətdiyi soyqırımın yaraları sağalmamıĢ, XX
əsrin sonlarında yeni bir soyqırım cinayətinə əl atdılar.
Bütün dövrlərdə olduğu kimi, bu dəfə də millətimizin
vətənpərvər, mərd oğulları silaha sarılaraq, quduz-
laĢmıĢ erməni kafirlərinin qarĢısına çıxdılar. Belə bir
məqamda Padar kəndinin də qeyrətli cavanları xalqı-
mızın müdafiəsinə qalxdılar. Onlardan bəziləri sağ-
salamat qayıtsa da, bir neçəsi əlil, iki nəfəri isə
Ģəhidlik məqamı qazandı.Bu kitabda onlar haqqında
da məlumat verməyi özümə borc bildim.
Şəhid Arzu Əliyev
rzu Yaqub oğlu Əliyev 1963-cü ilin avqus-
tunda Oğuz rayonunun Padar kəndində
doğulub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra, Mərdəkanda-
kı milis məktəbinə daxil olmuĢdur. Təhsilini baĢa vu-
raraq, bir müddət Bakı və Sumqayıt Ģəhərlərinin hü-
A
A
Dostları ilə paylaş: |