Paşayev elbrus paşa oğlu həSƏnov fəRZƏLİ HƏSƏn oğlu “azdövsutəslayiHƏ”
Yüklə 15,53 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- PAŞAYEV PAŞA SİRAC OĞLU
- ƏLİYEV RAHİB ORUC OĞLU
- PAŞAYEV ELBRUS PAŞA OĞLU
- İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT
- Rövşən Ağayev Kompüter səhifələyici: Allahverdi Kərimov Üz qabığının dizaynı: Elçin Cəfərov Korrektorlar: Samirə Hüseynova
- Mehri Süleymanova İnstitutun ünvanı: AZ 1125, Bakı şəhəri, İ.Dadaşov, 70a e-mail: az_dstl@mail.ru tel: (99412) 563 60 54
184 PAŞAYEV PAŞA SİRAC OĞLU Paşa Sirac oğlu Paşayev 1924-cü ildə Ağdaş rayo- nunun ərəbocaq kəndində anadan olmuşdur. 1942-ci ildə Ağdaş şəhərində orta məktəbdə buraxılış imta- hanlarını verdikdən sonra alman faşistləri ilə döyüşmək üçün könüllü olaraq müharibəyə yollan- mışdır. Azərbaycanlılardan təşkil olunmuş 416-cı Ta- qanroq atıcı diviziyasının tərkibində Mozdok, Meli- topol, Kerç şəhərləri uğrunda gedən döyüşlərdə fəal iştirak etmişdir. 1944-cü ildə Mariupol şəhərində 6 aylıq hərbi məktəbi bitirmişdir. berlin şəhəri uğrunda gedən döyüşlərdə iştirak etmiş və 1946-cı ildə ordu- dan tərxis olunmuşdur. P.Paşayev 1947-ci ildə Gəncə şəhərində Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı İnstitutunun hidromeli- orasiya fakültəsinə qəbul olmuş və 1952-ci ildə insti- tutu bitirərək “mühəndis-hidrotexnik” ixtisasına yiyələnmişdir. əmək fəaliyyətinə 1952-ci ildə təhsil aldığı institutda assistent vəzifəsindən başlamışdır. 1953-1956-cı illərdə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Elmi Tədqiqat Pambıqçılıq İnstitutunun əyani şöbəsinin aspirantı olmuşdur. 1956-1962-ci illərdə Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Elmi Tədqiqat Pambıqçılıq İnstitutu- nun Şirvan zonası üzrə Ucardakı təcrübə stansiyasının direktoru vəzifəsində işləmişdir. 1958- ci ildə dissertasiya işini müdafiə edərək kənd təsərrüfatı elmləri namizədi elmi dərəcəsini al- mışdır. 1962-1963-cü illərdə Göyçay, 1963-1965-ci illərdə Ucar rayonlarında İstehsalat İdarəsinin rəisi, 1965-1967-ci illərdə isə Azərbaycan KP Zərdab rayon Partiya Komitəsində birinci katib vəzifəsində çalışmışdır. 1967-1976-cı illərdə Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı nazirinin birinci müavini, 1976-1983-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Su Təsərrüfatı Obyektlərinin Layihələndirilməsi “Azdövsutəslayihə” İnstitutunun direktoru, 1983-1988-ci illərdə, yenidən Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı nazirinin müavini vəzifəsində ça- lışmışdır. Paşa Sirac oğlu Paşayevin 1967-1988-ci illərdə meliorasiya və su təsərrüfatı sistemində rəhbər vəzifədə işlədiyi 22 il müddətində yüzlərlə su təsərrüfatı obyektlərinin layihə sənədlərinin hazırlanmasında və tikilməsində, ərazilərdəki suvarma və kollektor- drenaj sistemlərinin yenidən qurulmasında, Kür-Araz düzənliyində şorlaşmış torpaqların duzlardan təmizlənməsi üçün meliorasiya tədbirlərinin həyata keçirilməsində xüsusi xidmətləri olmuş- dur. Azərbaycan respublikasında meliorasiya elminin inkişafında, elmi nəticələrin istehsalat- da tətbiq edilməsində, 1976-1983-cü illərdə AzMİU-da Dövlət Attestasiya Komissiyasının sədri olmaqla “meliorasiya mühəndis sistemlərinin tikintisi” ixtisası üzrə gənc mütəxəssislərin hazırlanmasında da yaxından iştirak etmişdir. “İrriqasiya və drenaj” sahəsində 1972-ci ildə bolqarıstanda, 1974-cü ildə isə İspaniyada keçirilmiş Ümumdünya Konqresinin iştirakçısı olmuşdur. “Azdövsutəslayihə” İnstitutunun direktoru işlədiyi illərdə (1976-1983), onun rəhbərliyi ilə yüzlərlə obyektlərin layihə sənədləri vaxtında hazırlanmış və tikintisinə nəzarət həyata keçi- rilmişdir. bunlardan: Fizuli rayonunda Aşağı Köndələnçay su anbarının, Tovuz rayonunda 185 üçpilləli nasos stansiyasının, Dağlıq qarabağ Muxtar Vilayətində suvarma sistemlərinin yenidən qurulmasının, Zəngilan rayonunda ikipilləli Yazı düzü nasos stansiyasının, baş Şir- van kollektorunun yenidən qurulmasının, Lənkəran və Astara rayonlarında suvarma sistemlərinin, baş Mil kanalının və digərlərinin layihələrini göstərmək olar. Paşa Sirac oğlu Paşayevin Vətənə xidmətləri və səmərəli əmək fəaliyyəti dövlət tərəfindən mütəmadi olaraq qiymətləndirilmişdir. 1942-1946-cı illərdə hərbi hissələrdə göstərdiyi fədakarlığa, meliorasiya və su təsərrüfatı sahəsində səmərəli fəaliyyətinə görə 5 orden və 7 medala layiq görülmüşdür. Paşayev Paşa Sirac oğlu 6 fevral 2000-ci ildə bakı şəhərində, 76 yaşında vəfat etmiş və Goradil kənd qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur. Allah ona rəhmət eləsin! 186 ƏLİYEV RAHİB ORUC OĞLU rahib Oruc oğlu əliyev 20 fevral 1937-ci ildə Lənkəran şəhərində anadan olmuşdur. 1955-ci ildə Lənkəran şəhər 3 saylı orta məktəbi bitirmişdir. 1955- ci ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun (indiki AzTU) hidromeliorasiya fakültəsinin “Su elektrik stan- siyaları və çay qurğularının hidrotexniki tikintisi” ixti- sasına qəbul olunmuş və 1960-cı ildə institutu bitirərək mühəndis-hidrotexnik ixtisasına yiyələnmişdir. Gənc mütəxəssis kimi göndəriş əsasında 1960-cı il iyul ayı- nın 8-də bəhrəmtəpədəki 10 saylı inşaat idarəsində tikintidə usta vəzifəsində əmək fəaliyyətinə başlamış- dır. 1963-cü ilə kimi iş icraçısı, tikintiyə nəzarətçi vəzifələrində çalışmışdır. 1963-1965-ci illərdə Lənkəran rayonundakı 8 saylı inşaat idarəsində baş iş icraçısı, 1965-1966-cı illərdə idarənin baş mühəndisi, 1966-1969-cu illərdə idarənin rəisi vəzifələrində işləmişdir. 1969-1970-ci illərdə Yəmən ərəb respub- likasının Xodeyda şəhərində su təsərrüfatı sahəsində tikinti işlərini aparan sovet mütəxəssis qrupunun rəhbəri olmuşdur. 1970-1973-cü illərdə “Azərsutikinti” baş İdarəsinin Lənkəran şəhərində yerləşən 2 saylı trestinin müdiri, 1973-1975-ci illərdə bakı şəhərində “Azərsutikinti” baş İdarəsində qrup rəhbəri, “Su tikintisinin təşkili və texnologiyası” trestində 1975-ci ildə şöbə müdiri, 1976-1983-cü illərdə isə trestin müdiri vəzifəsində çalışmışdır. rahib Oruc oğlu əliyev 1983-cü ildən 21.04.2008-ci ilə kimi “Şərəf nişanı” ordenli Azərbaycan Dövlət Su Təsərrüfatı Obyektlərinin Layihələndirilməsi İnstitutunun, “Azdövsutəslayihə”nin direktoru vəzifəsində işləmişdir. Lənkəran rayonunda inşaat işlərini aparan idarənin baş mühəndisi, rəisi və trest müdiri olaraq rahib əliyevin Masallı rayonunda “babasər”, “Viləşçay, I növbə”, Astara rayonunda “Ləvain”, biləsuvar rayonunda “bolqarçay”, Lənkəran rayonunda “Yuxarı Xanbulançay” su anbarlarının tikintisində və bölgədəki 10 min hektardan artıq əkin sahələrində suvarma sistemlərinin tikilib istifadəyə verilməsində böyük əməyi olmuşdur. 1983-cü ildən 2008-ci ilə kimi respublikamızın ərazisində tikilmiş meliorasiya və su təsərrüfatı obyektlərinin layihələri r.O.əliyevin rəhbərliyi ilə işlənmişdir. bu layihələrdən aşağıdakıları göstərmək olar: baş Şirvan kollektorunun yenidən qurulması layihəsi; Şəki rayonunda əyriçay su anbarı- nın layihəsi; Lənkəran rayonunda Təngərüd-Lənkəran çayları arasındakı ərazidə suvarma sistemlərinin layihəsi; baş Mil-Muğan kollektorunun layihəsi; Naxçıvan Muxtar respublika- sında “Vayxır” su anbarının layihəsi; Şəmkir maşın kanalının layihəsi; Samur-Abşeron suvar- ma sisteminin yenidən qurulması layihəsi və s. İstehsalatda apardığı tikinti işlərində qazandığı zəngin təcrübə rahib əliyevi hazırlanmış layihə hesabatlarını nəzəri əsaslarla təhlil etməyə, yeni, səmərəli həll variantlarını tapmaq istiqamətində elmi-tədqiqat işləri aparmağa yönəltmişdir. 1975-ci ildə “Hidrotexniki qurğu- ların hesabatında hissəçiklərin hidravlik böyüklüyünün yayılmasının qanunauyğunluğu” mövzusunda yazdığı namizədlik dissertasiya işini Tbilisi şəhərində müdafiə edərək texnika elmləri namizədi alimlik dərəcəsini almışdır. 187 1991-ci ildə isə “Dağ və dağətəyi regionlarda meliorasiya sistemlərinin və hidrotexniki qurğuların yaradılması və tikilməsi problemləri mövzusunda” yazdığı doktorluq dissertasiya işini Tbilisi və Moskva şəhərlərində müdafiə edərək texnika elmləri doktoru alimlik dərəcəsini almışdır. respublika və beynəlxalq səviyyələrdə keçirilən elmi konfranslarda r.əliyev müntəzəm olaraq iştirak etmişdir. 1991-ci və 1997-ci illərdə Türkiyə Cümhuriyyətinin İstanbul və Anka- ra şəhərlərində, 1995-ci ildə Hollandiyanın Haaqa şəhərində keçirilən beynəlxalq elmi konf- ranslarda məruzələrlə çıxış etmişdir. respublikamızda mütəxəssis kadrların hazırlanması sahəsində də r.əliyevin böyük xidmətləri var. 1983-2000-ci illərdə Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetində “Hidro- texniki tikinti” ixtisası üzrə Dövlət Attestasiya Komissiyasının sədri olmuşdur. 1995-ci ildə müsabiqə yolu ilə Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitetinin “bünövrələr, özüllər və yeraltı qurğular” kafedrasında professor vəzifəsinə seçilmişdir. O, nəşr olunmuş 100-ə yaxın elmi əsərin, 12 ixtiranın, 2 dərs vəsaitinin, 3 monoqrafiyanın, mərkəzi qəzetlərdə çap olun- muş çoxsaylı elmi-publisistik məqalələrin müəllifidir. r.O.əliyevin rəhbərliyi altında 6 aspirant və dissertant dissertasiya işlərini yazaraq, müxtəlif elmi şuralarda müvəffəqiyyətlə müdafiə etmiş və elmlər namizədi alimlik dərəcəsini almışdır. O, 2000-ci ildə Altunin adına rusiya beynəlxalq Ekologiya və Təbiətdən İstifadə Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir. Azərbaycan MEA-nın Torpaqşünaslıq və Aqrokimya İnstitutunda doktorluq dissertasiya işlərinin müdafiəsi üzrə fəaliyyət göstərən Elmi Şuranın, 2005-ci ildən nəşr olunan “Ekologi- ya və su təsərrüfatı” elmi-texniki və istehsalat jurnalının redaksiya heyətinin üzvüdür. r.O.əliyevin məhsuldar əməyi müxtəlif dövrlərdə müntəzəm olaraq dövlət tərəfindən qiymətləndirilmişdir. Azərbaycan Prezidentinin fərmanı ilə 2007-ci ildə ona “Azərbaycan respublikasının əməkdar Mühəndisi” fəxri adı verilmişdir. “Şərəf nişanı” ordeni (1971), “SSrİ Xalq Təsərrüfatı Naliyyətləri sərgisinin” bürünc medalı (1977). “Su təsərrüfatı obyektlərinin tikintisinin əlaçısı” (1975), “SSrİ ixtiraçısı” döş nişanları ilə təltif olunmuşdur. 1987-ci ildə SSrİ Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Nazirliyinin “Fəxri Fərmanı”nı almışdır. Azərbaycan KP-nin XXVIII qurultayının iştirakçısı olmuşdur. Lənkəran rayon sovetinin 1983-1984, 1984-1987-ci illərdə deputatı seçilmişdir. Hal-hazırda fəxri təqaüdçüdür. 188 PAŞAYEV ELBRUS PAŞA OĞLU Elbrus Paşa oğlu Paşayev 4 fevral 1957-ci ildə Gəncə şəhərində, dövrünün tanınmış ziyalılarından biri, Azərbaycanda meliorasiya və su təsərrüfatı sahəsində böyük əməyi olan Paşa Sirac oğlu Paşayevin ailəsində anaban olmuşdur. bakı şəhərindəki 20 saylı orta məktəbi 1974-cü ildə bitirmişdir. 1974-1979-cu illərdə Azərbaycan İnşaat Mühəndisləri İnstitutunun (indiki AzMİU) Hidromeliorasiya fakültəsində hidro- texniki tikintilər ixtisası üzrə ali təhsil almışdır. 1979- cu ildə “Azərkəndtikintisuçəkiliş” Tikinti birliyində gənc mütəxəssis kimi mühəndis-hidrotexnik vəzifəsində əmək fəaliyyətinə başlamışdır. Paşayev E.P. 19.11.1979-30.04.1981-ci illərdə hərbi xidmətdə olmuşdur. Ordudan tərxis olandan sonra 30.04.1981-30.01.1983-cü illərdə “Azərkəndtikinti- suçəkiliş” Tikinti birliyində mühəndis-hidrotexnik vəzifəsində əmək fəaliyyətini davam etdirmişdir. E.P. Paşayev 31.12.1982-31.12.1985-ci illərdə Azərbaycan İnşaat Mühəndisləri İnstitutu- nun “qruntlar mexanikası, bünövrələr və özüllər” kafedrasının əyani şöbəsinin aspirantı ol- muşdur. Aspiranturada təhsilini başa çatdırdıqdan sonra göndəriş əsasında AzMİU-nun “Hid- rotexniki qurğular və hidravlika” kafedrasında assistent vəzifəsində pedaqoji fəaliyyətə baş- lamışdır. 1986-1991-ci illərdə assistent, 1991-1995-ci illərdə baş müəllim, 1995-ci ildən dosent vəzifəsində çalışır. 1988-ci ildə dünyaşöhrətli alim, professor Abbas əli oğlu Mustafayevin rəhbərliyi altında “qrunt suyunun səviyyəsinin qalxması nəticəsində lyosvari qruntlarda əlavə çökmənin proqnozlaşdırılması” mövzusunda tamamladığı dissertasiya işini müdafiə edərək texnika elmləri namizədi alimlik dərəcəsini almışdır. Tədqiq etdiyi elmi işlərin yekunları haqqında keçmiş SSrİ və müstəqil Azərbaycan res- publikasında keçirilmiş çoxsaylı elmi konfranslarda və beynəlxalq simpoziumlarda məruzələr edərək çox saylı məqalələr çap etdirmişdir. Ümumilikdə 70 adda çap olunmuş elmi əsərlərin müəllifidir. Azərbaycan Memarlıq və İnşaat Universitinin nəzdində 16.05.2005-ci ildən fəaliyyətə başlayan “İnşaat” kollecinin ilk direktoru olaraq, yeni təhsil müəssisəsinin maddi-texniki ba- zasını yaratmış və tədrisi təşkil etmişdir. Elbrus Paşa oğlu Paşayev 01.03.2007-21.04.2008-ci illərdə “Azdövsutəslayihə” İnstitutu- nun baş mühəndisi vəzifəsində işləmişdir. Azərbaycan Meliorasiya və Su Təsərrüfatı Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin nümayəndə heyətinin tərkibində, 2007-ci ilin dekabr ayında Nyu-York şəhərində keçirilən “birlikdə dün- yanı daha məhsuldar məkana çevirmək uğrunda” I qlobal İnfrastruktur Forumunda iştirak etmişdir. Forum iştirakçıları olan sərmayəçilərə “Yuxarı Şirvan kanalının yenidən qurulması” və “Ağsuçay su anbarının tikintisi” layihələrini təqdim etmişdir. Paşayev Elbrus Paşa oğlu 21.04.2008-ci ildən “Azdövsutəslayihə” İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışır. 189 İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT əhmədzadə ə.C. Heydər əliyev və Azərbaycanın su təsərrüfatı. bakı, 2003. 1. əhmədzadə ə.C., Həşimov A.C. Meliorasiya və su təsərrüfatı sistemlərinin kadastrı. bakı, 2. 2006. Аббасов М.А. Краткий обзор 35-летней деятельности проектного института 3. “Азгипроводхоз” (за период 1930-1964 гг.). Москва, Гипроводхоз, 1964. Абдулрагимов Т.И. Водное хозяйство Азербайджана. Баку, 1969. 4. Алиев Р.О. Гидротехническое и мелиоративное строительство в условиях предгорных 5. равнин. Москва, 1991. Бехбудов А.К. Экспериментальные основы проведения мелиорации засоленных 6. земель Кура-Араксинской низменности. Баку, 1977. Бехбудов А.К., Джафаров Х.Ф. Мелиорация засоленных земель, Москва, 1980. 7. bünyadov Teymur və başqaları. Azərbaycan etnoqrafiyası. 2-ci cild. bakı, 2007 8. əzizov q., Həsənəliyev ə. Azərbaycanda suvarmanın tarixi. bakı, 2001. 9. Məmmədov r.P., Həşimov A.C. Azərbaycan Elmi Tədqiqat Hidrotexnika və Meliorasiya 10. İnstitutunun 50 illik elmi fəaliyyəti. bakı, 1994. Talıbzadə İ.A. XIX əsr və XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda suvarma və sudan istifadə. 11. bakı, 1980. Azərbaycan Sovet Ensklopediyası (ASE), IX cild. bakı, 1986. 12. Авдеев М. Мугань и Сальянская степь. Население-землепользование-водное 13. хозяйство (обследование, 1925 г). Маевский И.А. Орошение переселенческих участков на Мугани. Тифлис, 1902 г. 14. Рума Л. Очерки и исследование из жизни и колонизации Муганьской степи. Выпуск 15. I. Петербург, 1913 г. Саваренский Ф.П. Гидрологический очерк Муганьской степи. ЗОИИВХ. Тифлис, 16. 1931 г. Сумбат-заде А.С. Сельское хозяйство Азербайджана в XIX веке. Баку, 1958 г. 17. Paşayev E.P. Ümummilli lider Heydər əliyevin göstərdiyi yol. “Kredo” qəzeti, 26 aprel 18. 2008-ci il. Paşayev E.P., Həsənov F.H. Çar rusiyası dövründə Azərbaycanda meliorasiya və su 19. təsərrüfatı sahəsində həyata keçirilmiş layihələr. “Ekologiya və su təsərrüfatı” jurnalı. bakı, 2009, № 3, səh. 23-29. Paşayev E.P. Meliorasiya və su təsərrüfatı sahəsində uğurlu dövlət siyasəti bəhrəsini verir. 20. “Xalq qəzeti”, 5 iyun 2009-cu il. Həsənov F.H. Kür-Araz düzənliyində irriqasiya, kollektor-drenaj sistemləri və ekoloji 21. vəziyyət. “Su təsərrüfatı və mühəndis kommunikasiya sistemləri fakültəsinin elmi əsərləri toplusu”. №7. bakı, 2003, səh. 145-151. Həsənov F.H. Mingəçevir su anbarı, suvarma sistemləri və ətraf mühit. “ruzgar” ekoloji 22. cəmiyyəti. Kür hövzəsinin su anbarları, 2-ci kitab.bakı, 2003, səh.49-58. Həsənov F.H. Kür-Araz düzənliyində meliorasiya tikintiləri və ekoloji vəziyyət. EKO- 23. İNTEr. İctimai - siyasi beynəlxalq jurnal. bakı, 2005, yanvar-fevral və mart nömrələri. 190 Həsənov F.H. Araz çayının aşağı hissəsində su qəbul edən irriqasiya sistemləri və ekoloji 24. vəziyyət. “ruzgar” ekoloji cəmiyyəti. Araz çayı, hidrologiya, irriqasiya. bakı, 2006, səh.58-69. Həsənov F.H., Mahmudov T.M. Kür və Araz çaylarının su ehtiyatlarından səmərəli istifadə 25. olunurmu? “Ekologiya və Su Təsərrüfatı” elmi-texniki və istehsalat jurnalı. bakı, 2008, №3, səh.85-86. Texniki redaktor: Rövşən Ağayev Kompüter səhifələyici: Allahverdi Kərimov Üz qabığının dizaynı: Elçin Cəfərov Korrektorlar: Samirə Hüseynova Zümrüd Paşayeva Operatorlar: Məlahət Yusubova Mehri Süleymanova İnstitutun ünvanı: AZ 1125, Bakı şəhəri, İ.Dadaşov, 70a e-mail: az_dstl@mail.ru tel: (99412) 563 60 54 (99412) 563 60 55 (99412) 563 60 44 (99450) 327 90 45 (99450) 353 47 86 Çapa imzalanmışdır 24.06.2010. Formatı 54x84 1 / 8 . Fiziki çap vərəqi 12. Ofset çap üsulu. Tiraj 500. Sifariş 213 Kitab “Şərq-qərb” mətbəsində çap olunmuşdur. bakı, Aşıq ələsgər küçəsi 17. Yüklə 15,53 Mb. Dostları ilə paylaş:
|