Pol is düRÜstlüYÜ haqqin da vəSAİT


 
Bir çox 
rəsmilər kodeksə qarşı cıxırdılar, cünki onlar kodeksin faydalı 
olaca
ğına əmin deyildilər. 
Kodeks 
qəbul olunandan dörd il sonra, hələ də dəyişiklilər üçün təkliflər verilir. Eyni 
zamanda, 
başqaları iddia edirlər ki, bu prioritet deyil  və bir çok çətinliklər aradan qaldı-
rılmalıdır ki, yeni qəbul edilmiş kodeksə əl çatsın.   
 
Nümun
ə 8: Hüquqların müdafiəçisi 
 
2011-ci ilin Mar
tın 29-da,Fransa, Fransada çalışan təhlükəsizlik işçilərinin peşəkar eti-
kaya hörm
ət etmələrini təmin etməyə mandat verən Défenseur des droits (“hüquqların müda-
fi
əçisi”) adlanan müstəqil konstitusiyalı hakimiyyət yaratdı. Istənilən vətəndaş və qanuni 
ya
şayan şəxsin qanuni hüquqları və azadlıqları hər hansı dövlət xidməti orqanları tərəfin-
d
ən pozulduğu halda bu orqana müraciət edə bilər. 
 
V
əziyyətə uyğun olaraq Défenseur des droits : 
•
 
Ona yön
əlmiş istənilən mübahisəni yoluna qoymaq üçün tövsiyələr  verə 
bilir, 
•
 
Inzibati pozun
tu şübhəli bilinən yerlərdə inzibati səlahiyyəti olan təsisat-
lara x
əbər verə bilir. 
•
 
Höküm
ətə öz səlahiyyətində olan sahələrdə qanunvericilikdə və ya sərən-
camlarda d
əyişiklik etmək üçün təkliflər verə bilər.   
 
5-ci Böl
mə:  Icra
   
2-ci F
əsilin 5-ci Bölməsi, davranış kodeksinin əməliyyat tərəflərinin yerinə yetiril-
m
əsinə fokuslanır və onların bir qisminə də əvvəlki bölmədə toxunlulmuşdur. Burada 
r
əhbərliyin verdiyi dəstəyə və işçilərin bu işə cəlb olunmasına xüsusi diqqət verilir. 
T
əşkilatın mədəniyyətinin dəyişməsi o zaman mümkün olur ki, təşkilatın bütün səviy-
y
ələrində rəhbərlik gedən prosesi dəstəkləsin və polis işçiləri fəal olaraq bu prosesə 
qo
şulsun.Bundan  əlavə,bu  bölmə  polis təşkilatının  kodeksi inkişaf  etdirdiyi zaman 
üzl
əşə biləcəyi bir çox problemləri və maneələri açıqlayır.  
5.1. 
Rəhbərliyin dəstəyi  
Xidm
ətin rəhbərliyi, dəyişikliyi o zaman dəstəkləyəcək ki, rəhbərlik əmin olur ki, də-
yi
şiklik faydalıdır və onlar öz rollarının nədən ibarət olduğunu başa düşür. Bu cür məqsə-
d
ə strateji seminarlar vasitəsilə nail olmaq olar və o aşağıdakı kimi təşkil oluna bilər. 
 
Ha
şiyə6: Seminarın məqsədləri  
 

 
Korrupsiya
nı cilovlamaq üçün lazım olan prinsipləri və dəyərləri ay-
dınlaşdırmaq: məqsəd qoyma. 

 
Bu 
məqsədlərə nail olmaq üçün strategiya işləyib hazırlamalı. Strat-
egiya diq
qəti yönəldir: 
94 

---

-
ən uyğun yanaşmalara. 
-xüsusi komi
tə yaradılması və mandatının müəyyən edilməsinə. 
-ay
rılacaq resurslara. 

 
Kim
lərin seminarda iştirakına qərar verməyə. 
-Polisin 
ən yüksək rəhbərliyi(idarə heyəti). 
- 
Məsul nazirlərin nümayəndələri. 
-
Təşkilat daxili əsas fiqurlar,məsələn,insan resursları üzrə rəis,xəbərləşmə 
müdüri v
ə inkişaf və  strategiya idarəsinin rəisi. 
-Iki tap
şırığı icra etmək üçün daxili və ya xarici(yəni, beynəlxalq təşkilat-
lar,xarici polis xid
mətləri, və s.)ekspertlər: 

 
Istirak
çılara digər metodoloji istiqamətlər 

 
Iştirakçılara məsləhət və /və ya kriteriya yaratmaq prosesini apar-
maqla  
 
5.2.  Kadrla
rın cəlb olunması  
Bu strateji seminardan sonra, 
başqa birliklər və idarələrdən cəlb olunmuş polis işçiləri 
üçün dig
ər seminarlar da təşkil oluna bilər. Bu seminarların məqsədi strateji seminar za-
ma
nı  müəyən olunmuş  əsas məsələlərin yerinə  yetirilməsinə  baxmaq ola bilər. Bu cür 
müxt
əlif seminarların  nəticəsindən çoxtərəfli fəaliyyət planı  hazırlamaq üçün əsas kimi 
istifad
ə oluna bilər. 
5.3.  Davra
niş Kodeksinin təkmilləşdirilməsinə problemlər və maneələr   
Əvvəlki bölmədə təsvir olunan yanaşmanın hazırlanması və həyata keçiilməsi çətindir 
v
ə onu dəstəkləyən və ya mane olan amillərin hərtərfli qiymətləndirilməsi aparılmalıdır.   
5.3.1. 
Yüngül
ləşdirici və riskli amillər  
Prosesin zama
nı (münaqişə sonrası ölkədən inkişaf etməkdə olan ölkəyə qədərki za-
man) f
ərqli ola bilər, və bu dəyişim prosesi hamının xəbərinin olmalı olduğu risklər törə-
dir. Bu cür riskl
əri qulaqardına vurmaq gedən prosesi gecikdirə bilər və ya təhlukə altina 
qoyar.  Proses
ə müsbət təsir edə biləcək yüngülləşdirici amillər vardır  və onlar prosesi 
akivl
əşdirməyə kömək edir. 
 
 
Ha
şiyə7: Müxtəlif yüngülləşdirici amillər və risklərin sorğusu 
 
Yüngüll
əşdirici amillər  
Riskl
ər-təhlükələr 
 

 
Beyn
əlxalq ictimaiyyət də-
yi
şimi həvəsləndirir və dəstəkləyir 
(t
əcrübə, hazırlıq keçmək və s.) 
 

 
Başqa təşkilatın dəyərləri-
nin,prinsipl
ərinin və normalarının öz 
t
əşkilatında həyata keçirilməsi və bu 
95 

---


 
R
əhbərlik prosesi dəstəklə-
yir v
ə nümunə göstərir. 

 
Q
əbul edilən dəyərlər təş-
kila
tın fərqli əməliyyat və qeyri-əmə-
liyyat prosesl
ərində həyata keçirilir 
(seçilm
ə zamanı,rütbə artırma,yerini 
d
əyişmə,qiymətləndirmə zamanı). 

 
Peşəkar kodeksin həyata 
keçirilm
əsi təlim və xəbərləşmə plan-
la
rı ilə dəstəklənir. 

 
Ictimaiyy
ət və xarici təşki-
latlar t
əşkilatın mədəniyyəti haqqında 
bilir v
ə onu başa düşür. 

 
H
əyata keçirilməsindən öt-
rü(konkret davran
ısa cevirmək 
üçün),d
əyərlər(dürüstlük )kadrlarla 
birlikd
ə müəyyən edilir. 

 
D
əyişim prosesi qiymətlən-
dirilir (sor
ğular,auditlər,və s.). 

 
Daxili ve xarici n
əzarət 
mexanizml
əri qüvvəyə minir. 
 
zaman onla
rın nə qədər uyğun olaca-
ğına əmin olmamaq. 

 
Ölk
ə daxilində güclü 
beyn
əlxalq təsirin nəticəsində və ya 
çox sayda donorla
rın müdaxiləsi nə-
tic
əsində inteqrasiya olmamış və ya 
uy
ğun gəlməyən sistemlərin və ya 
mexanizml
ərin işə salınması.. 

 
Başqa vasitə olmadıqda 
ha
zırlanan  yeni mexanizm (yəni,sə-
m
ərəli kompyuter sistemi olmadan,  
korrupsiyaya qar
şı mübarizədə vasi-
t
ə kimi məqsəd əsaslı idarəetmənin 
h
əyata keçirilməsi). 

 
Başqa proseslərin təkamü-
lünu n
əzərə almadan tez tərəqqi əldə 
etm
ək arzusu: paradoksal vəziyyət-
l
ər yarana bilər. 

 
Qanuni quvv
əsi olmayan 
peşəkar kodeksin hazırlanması. Nəti-
c
əsi: kadrlar kodeksə riayət etmirlər.  

 
Q
əbul edilə bilən və ya in-
zibati kodeks kimi hesa
ba alınan 
peşəkar kodekslərin hazırlanması. 
N
əticə: dəyişimə müqavimət. 
 
 
5.3.2. 
Man
eələr  
Davra
nış kodeksinin dəyişdirilməsini və /və ya onun yenidən yazılmasını bir çox mə-
s
ələlər çətinləşdirir: 
 

 
Fakt  olma
sına baxmayaraq,korrupsiyaya  çox  zaman  əsas  problem  kimi 
ba
xılmır. 

 
Geni
ş sayda maddələrin və təlimatların etik və davranış məsələlərini əha-
t
ə etdiyindən,davranış kodeksinin hazırlanması zərurət və ya prioritet kimi sayıl-
mır. 

 
Davra
nış kodeksi mövcuddursa, hətta əgər o beynəlxalq təşkilatların(Po-
lis Etika
sı üzrə Avropa Kodeksi və s).müxtəlif  tövsiyələrindən öncə hazırlansa 
da, kifay
ət edici sayılır, xüsusilə də, əgər o əlavə statut maddələri ilə də tamam-
lan
mışdırsa.Ideya  ondan ibarətdir  ki,kodeks  dəyişmir,xüsusilə  də  əgər  o  etika 
kodeksidirs
ə.  

 
Inki
şaf etmiş ölkələrdə çox sayda polis xidmətləri öz sıralarında rənga-
r
əngliyi artırmaq üçün səylər edirlər. Polis yaşadığı cəmiyyəti əks etdirməlidir və 
o,f
ərqli fəlsəfi yanaşmaları və bir-birindən fərqli rəyləri xarakterizə edir. Bu cür 
96 

---