Pol is düRÜstlüYÜ haqqin da vəSAİT

Ca
tışmamazlıqlar   

 
Idar
ələr avtonom ola bilər. 

 
Resursla
rın bölünməsi üstündə idarələr -arası münaqişə ola bilər. 

 
T
əşkilatın koordinasiyası mürəkkəbdir.  
 
3.3.2.5. 
 Matri
sa təşkilati struktur  
Matrisa strukturu t
əşkilati strukturun iki növünü birləşdirir:  məhsul  verən  təşkilati 
strukturu v
ə təmiz funksional strukturu. Bu kombinasiya unikal is mühiti ilə nəticələnir. 
T
əyinatlar layihə  əsasında olanda,bu  struktur  ən  faydalıdır  cünki,bu  modeldə  təşkilati 
m
əqsəd  və  vəzifələrə  nail olmağa  kömək üçün bir neçə  fərqli funksional səlahiyyətləri 
olan peşəkarlar  tələb olunacaq. 
Tipik olaraq, bu strukturun bir yox,bir neç
ə layihə rəhbəri olacaq və layihədə isləyən 
işçilər layihə rəhbərlərinin hər birinə hesabat verməli olacaq. Ona görə də,matrisa təşkilati 
strukturda,informasiya pay
laşması  səmərəli  və  hamar  işləməklə  ayrılan tapşırıqları  həll 
etm
ək üçün məcburi olur. 
H
ər bir layihənin özünün layihə rəhbəri olacaq və nəticələr haqqında layihə rəhbərinə 
f
ərqli qruplar  hesabat verəcək.  Əldə edilən məhsulun rəhbəri birbaşa təşkilatın rəhbərinə 
hesabat verir. Bundan 
əlavə,funksional idarə müdiri də olacaq  və o uyğun texniki baza-
nın  təmin olunduğunu və yüksək keyfiyyətli iş və təşkilati liderlik təcrübəsi vasitəsilə 
t
əşkilatın texniki baxımdan işlək olmasına məsul olacaq.. Matrisa təşkilati strukturların 
üstünlükl
əri və çatışmamazlıqları məcmusu üçün aşağıda Haşiyə8-ə baxın: 
 
Ha
şiyə 8: Matrisa təşkilati strukturların üstünlükləri və çatışmamazlıqları  
 
Üstünlükl
əri 

 
Onla
rın işlərinin keyfiyyətinə görə, ixtisaslaşmış idarəetmə qrupu 
seçil
ə bilər.  

 
Daha çox 
uğur qazanmaq şansı qazanmaq üçün,layihənin ehtiyac-
la
rı peşəkarları isə cəlb etmək üçün yeganə kriteriyadır.  

 
Bir  qrupun üzvü kimi i
şə  cəlb  olunmuş  önəmli adamlar  başqa 
qrupla
rın da rəhbərliyi altında işlədiyindən,layihə gəlirli olur, çünki layi-
h
ənin xərcləri  minimuma enir.  

 
Struktur x
ərclər,zaman və yerinə yetirmə arasında balanslaşır. 

 
Çox az münaqi
şənin baş vermək ehtimalı olur.  

 
K
ənar amillərin layihəyə/tapşırığa təsir etmə şansı az olur.  
 
Ca
tışmamazlıqlar  

 
I
ş amllləri üzərində düzgün anlam olmasa çaşqınlıq və münaqişə 
116 

---

ola bil
ər(resursların iki qrup tərəfindən və ya iki idarədə işləyən bir qrup 
t
ərəfindən paylaşması). 

 
Əgər layihə üçün bir neçə layihə rəhbəri tutularsa xərclər arta bilər. 

 
Qrup üzvl
ərinə və ya hətta layihə rəhbərinə verilən müstəqillik 
v
ə qərar qəbul etmə səlahiyyəti o deməkdir ki, layihənin vaxtında yerinə 
yetiril
ə bilməməsi şansları vardır. 
 
3.3.2.6. 
 Strukturun yeni formala
rı 

 
Komanda strukturu.  Bu t
əşkilati strukturun işi komanda kimi işləməkdir 
v
ə o da həm şaquli,həm də, üfiqi ola bilər.Komandalar da fərdi proseslər və fun-
ksiyalar üz
ərində qurula bilər. 

 
Şəbəkə strukturu. Bu strukturlarda rəhbərliyin məsuliyyəti,elektron media 
vasit
əsilə  xarici  əməkdaşlıq  və  münasibətləri  bir  növü koordinasiya  və  nəzarət 
etm
əkdir.  

 
Virtual struktur.    Bu 
şəbəkə  strukturunun uzantısıdır  və  rəhbərliyə,hər 
han
sı geniş fiziki infrastruktur saxlamadan dünyadakı müxtəlif idarələrlə müntə-
z
əm əlaqə qurmağa və saxlamağa imkan verir. Bu təşkilati strukturun sərhədləri 
yoxdur  v
ə onun işi tamamilə internetdən asılıdır.  
 
3.3.3. 
Strukturlar v
ə korrupsiya 
T
əşkilatın strukturları korrupsiyanın inkişafına kömək edir,yoxsa zəiflədir və əgər ca-
vab h
ə olarsa,necə? Bu suallara cavablar üç elementdən asılıdır: 
1.
 
Coğrafi struktur.    Mərkəzsizləşdirilmiş  təşkilat  öz  idarələrinə  daha  çox 
s
ərbəstlik verir və bu cür məsafə nəzarəti daha da çətinləşdirir.Beləliklə,korrupsi-
ya m
ərkəzin xəbəri olmadan inkişaf edə bilər. 
2.
 
Polis xidm
ətinin müxtəlif birlikləri arasında müəyyən dərəcədə  mühüm 
kiçik bölm
ələrə bölünmələr həmən polis xidməti haqqında ümumi təsəvvürün la-
zımi şəffaflığına maneçilik törədir.Şaquli strukturlar, qərargahın təsir dairəsində 
qalan avtonom birlikl
ərə apara bilər və bu birliklərə nəzarət edən lazımi mexaniz-
ml
ərin yaranmasının qarşısını almağa çalışar. Korrupsiyalı fəaliyyətin inkişafının 
m
ərkəzin xəbəri olmadan artmasının riski,qapalı təşkilatda açıq təşkilatlarda ol-
du
ğundan böyükdür.. 
3.
 
S
əlahiyyət  və  nəzarət sistemləri struktura güclü  şəkildə  bağlanacaq  və 
ona gör
ə də korrupsiyanın inkişafının imkanlarına təsir edəcək. 
 
 
Nümu
nə1: Polisin mərkəzləşdirilməsi və ya  mərkəzsizləşdirilməsi? 
Amerika Birl
əşmiş Ştatlarında coğrafiyanın rəngarəng olması polis idarələrinin mər-
k
əzsisləşdirilməsinə kömək edir. Ən mühüm dəyişən isə polisin yerli siyasətin içində kök 
salma
sıdır.  Çox  sayda polis xidmətləri,  həmən  ərazidə  çoxluq təşkil  edən  əhalini  əks 
117 

---