S. X. Babadjanova, X. M. Bobojonova Dorivor o‘simliklar florasi va sistematikasi

Sistematikasi. 
Yuksak o‘simliklar dunyochasi
- Embryobionta yoki embryophyta 
Sporali yuksak o‘simliklar
-Высшие споровые растения 
Bo‘lim.
 
Qirqbo‘g‘imtoifa o‘simliklar (Equisetophyta). - Хвощевидные
 
Ajdod (sinf). 
Qirqbo‘g‘imsimonlar (Equisetopsida). - Хвощовые
 
Qabila. (tartib). 
Qirqbo‘g‘imnamolar (Equisetales) - Хвощовые 
Oila. 
Qirqbo‘g‘imdoshlar (Equisetaceae Rich, ex DC.) - Хвощовые
 
Turkum. 
Qirqbo‘g‘im (Equisetum 
L.) 
- Хвощ 
Tur. E. ramosissimum Destf.-Sershox qirqbo‘g‘im 
Yevropa qismining janubi, Qrim, Kavkaz, G‘arbiy Sibir, Markaziy Osiyo, Kichik Osiyo, 
Shimoliy Afrika, Janubiy Sharqiy Osiyo, Shimoliy va Janubiy Amerikaning janubiy qismlarida 
uchraydi. U dasht va yarim cho‘llar zonasida qumlar bo‘ylab tarqalgan, ayniqsa, temiryo‘l 
qirg‘oqlari bo‘ylab o‘sib shimoligacha keladi. Ko‘p yillik o‘t o‘simlik, uzun ildizpoyali 
o‘simlik. Balandligi 30 dan 100 sm gacha, poyasi qattiq, kulrang-yashil shoxlangan.. Sporalar 
va ildizpoyalar yordamida ko‘payish. Sporalar may-iyul oylarida yetiladi. O‘simlik tarkibida 
uglevodlar (glukoza, fruktozA., steroidlar, alkaloidlar (nikotin, palustrin), flavonoidlar mavjud. 
Rossiya Federatsiyasining quyidagi hududlarida Qizil kitoblariga kiritilgan: Bryansk viloyati, 
Kurgan viloyati, Lipetsk viloyati, Mordoviya Respublikasi, Novosibirsk viloyati, Samara 
viloyati, Tatariston Respublikasi,. Ukrainaning quyidagi hududlarida Qizil kitobga kiritilgan 
Xarkov viloyati, Chernovsi viloyati. 

---

13 
 
Dorivorlik xususiyati 
Tanasining yuqorigi qismidan tayyorlangan damlama isitma, diareya, gonoreya, qoraqo‘tir 
uchun ishlatiladi. Markaziy Osiyoda diuretik sifatida yer ustki qismining infuzion, suyuq 
ekstrakti, nastoykasidan ichak infeksiyalari uchun va turli xil etiologiyalar qon ketishi uchun 
gemostatik sifatida, diuretik preparat sifatida ishlatiladi. 
Sershox qirqbo‘g‘im- Equisetum ramosissimum Destf.