Slavyanka Dimova Vera Angelovska Marina Vasik – Stefanovska Dokuz yıllık ilköğretim VI sınıfl ara

39

 

Mariova halk dansı, Mariova yöresine ait 

kadın halk dansıdır. Bu halk dansı, ev temizli-

ğinin yapıldığı Veligden orucunun arifesindeki 

adetlerden ilham alınarak ortaya çıkmıştır. Oriji-

nel ve çok zengin halk giysileriyle oynanır.

 Rusalii. 

Geleneksel erkek  halk dansıdır. 

Gevgeli yöresine aittir. İki büyük Hristiyan bay-

ramı arasında oynanır. Bu halk dansı sembolik 

özelliğe sahiptir, iyiliğin kötülüğe karşı savaşı 

dans yardımıyla ifade edilmektedir.

 Kopaçka, 

meclis halaylı erkek halk dansı-

dır. Dört dans hareketinden oluşmaktadır: hafi f 

yürüme, kısa ve hareketli adımlar, aktarma adım-

ları ve vurgulu adım basmak. Bütün taban üzerin-

de oynanır. Kopaçka halk dansı hızlı ve çevik bir 

erkek dansıdır. Halk dansı aracılığıyla toprağın 

nasıl işlendiği gösterilmektedir.

 

Vurgulu halk dansı, karma koreografi den 

oluşmaktadır. Bu halk oyunu, Skopsko halk tür-

küsünden ilham alınarak ortaya çıkmıştır. Bu 

halk oyunu köy meydanlarındaki eğlenceyi ifa-

de etmektedir.

 Köy 

ortası, Vardar ovasına ait bir halk dansıdır. 

Halk türküleri ( Bu köydür, Yan yana küçük çakıl 

taşları, Kızım seni dün suya göndermiştim, Na-

sıl bir topluluk toplanmış) ve oyunlar aracılığıyla 

gençlerin sosyal hayatlarının merkezi olan köy orta-

sındaki her günkü yaşantı ve olaylar ifade edilir.

Ödevler:

1.  Kendi seçiminize göre halk oyunları müziklerini dinleyin.

2. Dinlediğiniz müziklerde tanıdığınız halk çalgılarını isimlendirin.

3. Bildiğiniz bir halk oyununu oynayın.

---

40

Müzik Folkloru

(Halk Müzik Çalgıları)

 

  Proje etkinlikleri çerçevesinde şu adımlar uygulanmalıdır:

    

I Adım

 

Planlama ve organizasyon

 Proje etkinliklerini tanıma, halk müzik çalgılar hakkında bilgilerin top-

lanma ve inceleme yapılması;

 Öğrencilerin ilgi alanlarına göre grupların kurulması.

    

II Adım

 

İnceleme

 Bilgilerin toplanması (çalgı resimleri, çalgı grupları fotoğrafl arı, ses çe-

kimleri, çalgılar hakkında ses kayıtları, müzik gösterilerden kayıtlar, al-

bümlerin hazırlanması, CD ler ve sunumlar ( Power point) 

 Toplanan malzemenin seçimi ve hazırlanması.

    

III Adım

 Düzenleme

 Sunum için modelin seçim yapımı,

 Teknik hazırlıklar,

 Estetik hazırlıklar.

    

IV Adım

 Sunum

 Sözlü sunum ve ses kayıtların dinletilmesi,

 Hamer ve ses kayıtların sunumu,

 Video sunum (Power point) müzikal arka planlı,

 Albüm – kitapın hazırlanması,

 Öğrencinin seçimiyle diğer sunumların sunuluşu

    

V Adım

 Beklenen 

neticeler

 Başarılı sunum.

---

41

Zurna

    Beyaz 

mendil 

sallanıyor

     köy 

ve 

kentlerde

      genci 

ihtiyarı

       zurna 

halaya 

davet 

ediyor

             T.Nankova

 Zurna 

üfl emeli  çalgı olarak sesi çok gür ve parlaktır. Her zaman davul eşliğinde 

çalınır. Genellikle ceviz ya da erik ağacından yapılır.

 Çalgı  şu bölümlerden oluşur:  lüle, nezik ve zurna borusu. Lülenin önünde yedi 

delik ve biri baş parmak için lülenin arka kısmında yer alır. Lülenin alt kısmındaki küçük 

delikler de havanın geçmesini sağlar. Nezik kısa metal borudan yapılmış „T“ harfi ne 

benzemektedir. Neziğin alt kısmında iki oyma bölümüne zurna borusu yerleşir. 

 

Bu bölüm yuvarlak metal plaka yapışıktır. Neziğin kısa metal borunun girişine çift 

kamışlı ağızlığı yerleşir. Zurna çift kamışlı ağızlığa üfl eyerek çalınır. İki elin parmakları 

ile deliklerin açılıp kapanmasıyla değişik yükseklikte sesler meydana gelir.

Biliyor muydunuz?

Zurna çalgısını, Arnavut halkı surlya, Türkler aynı  üfl emeli  çalgıyı zurna ve 

Romanlar da surla diye adlandırırlar.

zurla

Zelko Destanovski

Goçe Dimovski

Müzik dinleme önerisi:

Sanatçı Goçe Dimovski’den „Makedon halayı“.

---

42

Kaval

  Ben 

yumuşak ağaçtan yapılı

   Dar 

belli 

borudan 

yapılı

    Küçük 

Stoyançe 

usta 

için

     Küçük 

çoban 

için

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

T.Nankova

 

Flüte benzeyen iki tarafı açık boru şeklinde gövdesi olan üfl emeli bir çalgıdır. Türk 

kavalları erik ağacından yapılır. Gövdesi oymalı süslerle zengindir. Her kavalda sekiz 

melodik delik bulunur. Yedisi ön bölümde biri baş parmak için arka bölümde bulunur. 

 

Kaval iki elle tutularak çalınır. Soluk deliğinin tamamı kapatılmadan üfl enir. Kavalın 

sesi nazik, sıcak ve üzücüdür. Eskiden bu çalgı sadece çobanlar tarafından çalınırmış. 

Çift kaval olarak çalınırmış, biri temel melodiyi diğeri ise eşlik edici olarak kullanılırmış. 

İkinci dünya savaşından sonra değişik enstrümental bestelerinde müzik toplulukları 

enstrümanı olarak kullanılmaktadır.

Biliyor musunuz?

Angele Dimovski ve Stefçe Stoykovski ad 

yapan çalgı ustalarıdır. Onların bu çalgı-

lara karşı sevgileri büyüktür. Profesyonel 

olarak bu halk çalgılarını çalmaktadırlar.

Kaval

Angele Dimovski

çalma şekli

Müzik dinleme önerisi:

Angele Dimovski’nin kaval halayı.

---