Son 150 IL ərzində Azərbaycanın neft sənayesi daim inkişaf etmişdir
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 9.4. Qazımanın rejim parametrlərinin texniki iqtisadi göstəricilərə təsiri
verilmiş bucaq altında lülənin məhsuldar laya düşməsini təmin edən əyrilik intensivliyi (əyrilik radiusu), profilin uyğun intervallarının uzunluğu, onların üfqi və şaquli proyeksiyaları da təyin edilir . Bütün üç tip profillərin hesablanması üçün üfqi hissənin başlanğıc nöqtəsinin yerləşdiyi dərinliyin (H 0 ) verilməsi lazımdır. Bu kəmiyyət aşağıdakı ifadədən tapılır (şəkil 8.15): yni qazıma şəraitində məhlulun sıxlığı , məhlulda bərk hissəciklərin olması C a.f və şərti özlülüyün artması qazımanın mexaniki sürətinin azalmasına, suvermənin artması isə mexaniki sürətin düz xətt üzrə artmasına səbəb olur. 9.4. Qazımanın rejim parametrlərinin texniki iqtisadi göstəricilərə təsiri Məlumdur ki, qazıma zamanı baltanın gedişi, süxurun dağıdılma sürətindən və baltanın quyu dibində işləmə müd- dətindən asılıdır. Rotor üsulu ilə qazımada baltanın dövrlər sayının sabit qiymətində n=const, qazımanın mexaniki sürətinin m , baltanın gedişinin h b və baltanın quyu dibində işləmə müddətinin, baltaya verilən oxboyu yükdən asılılıq qrafiki şəkil 9.7 göstərilmişdir. Buradan görünür ki, n-in sabit qiymətində baltaya verilən oxboyu yükün elə bir optimal qiyməti var ki, bu qiymət konkret süxur üçün baltanın quyu dibində ən böyük gedişini təmin edir. Yenə də həmin qazıma üsulu üçün baltaya verilən oxboyu yükün sabit qiymətində P b =const, qazımanın mexaniki sürətinin, baltanın gedişinin h b və baltanın quyu dibində işləmə müddətinin b , baltanın dövrlər sayından asılılıq qrafiki şəkil 8.8 göstərilmişdir. Şəkildən göründüyü kimi P b - nın sabit konkret qiymətində n-in elə bir optimal qiyməti var ki, bu qiymət baltanın quyu dibində ən böyük gedişini təmin edir. Qazımanın mexaniki sürətinin m , və baltanın gedişinin h b , baltaya verilən oxboyu yükdən P b asılılıq qrafikinin görünüşü aşağıdakı kimidir (şəkil 9.9). Bu qrafiklər göstərir ki, bütün hallarda fırlanma üsulu ilə qazımada, baltaya verilən oxboyu yükün istənilən həddə dəyişməsi qazıma göstərici- lərinin dəyişməsinə səbəb olur. Rotor qazıma üsulunda qazımanın rejim parametrləri bir-birindən asılı deyil. Qazıma prosessində bu parametrlərin hər birinin qiymətini digər ikisindən asılı olmayaraq dəyişmək olar. Turbin qazıma üsulunda isə qazımanın rejim para- metrləri içərisində qazıma məhlulunun sərfi əsas göstəricidir. Baltaya verilən oxboyu yük P b , qazıma məhlulu sərfindən Q, asılı olaraq tapılır. P b = f (Q) Baltanın dövrlər sayı n, turbin qazıma üsulunda qazıma məhlulunun sərfindən Q və baltaya verilən oxboyu yükdən P b asılı olaraq dəyişir. n = f (Q, P b ) Başqa sözlə desək turbin qazıma üsulunda qazıma məhlulunun sərfinin Q, dəyişməsi baltanın dövrlər sayının və baltaya verilən oxboyu yükün P b dəyişməsinə səbəb olur. Elektrik qazıma üsulunda baltanın fırlanma sürəti həmişə sabitdir. Burada baltanın fırlanma sürətini dəyişmək üçün ancaq mühərriki başqası ilə əvəz etmək lazımdır. 10. QUYULARIN MÖHKƏMLƏNDİRİLMƏSİ. Qazıma prosesi zamanı litoloji tərkibi, fiziki-mexaniki xassələri, doyma dərəcəsi, doyduran mayenin növü və lay təzyiqləri müxtəlif olan dağ suxurlarına rast gəlinir. Quyu divarı dəyanətli suxurlarla yanaşı dəyanətsiz suxurlardan da təşkil olunur. Belə suxurlar çox hallarda tektonik pozğunluqlar baş vermiş zonalarda yerləşirlər. Bu cür suxurlar asanlıqla uçulmağa meylli olurlar, dağılıb tökülürlər. Lay suları bir horizontdan digərinə axa bilir ki bu da yol verilməzdir. Çünki layların təbii enerjisi azalır, onların kollektorluq xassələri dəyişir, açıq tullanışlar və qrifonların əmələ gəlməsi üçün əlverişli şərait yaranır, müalicə suları çirklənir, avadanlıqların korroziyası artır. Bundan başqa məhsuldar laydan neft və qazın yer üzərinə çixarılması üçün möhkəm, hermetik və etibarlı bir kanalın olması çox vacibdir. Bütün bunların qarşısını almaq və quyu divarının dəyanətli olmasını təmin etmək məqsədilə quyuya qoruyucu kəmərlər buraxıb kəmər arxası fəzanı sementləyirlər. Beləliklə quyunun möhkəmləndirilməsində əsas məqsəd: 1. Quyunun istismarı dövründə qaz və mayenin maniəsiz hərəkəti üçün uzun müddətli, etibarlı və hermetik kanalın yaradılmasıdır; 2. Quyunun bütün işləmə dövrü üçün quyu divarının dəyanətli olmasını təmin etməkdir; Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|