Sura seyidova
Yüklə 5,09 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İn Yan
79 Beləliklə, il hər biri 72 gün olmaqla, beş bərabər hissəyə bölünmüşdür və onların hər birində müvafiq orqan aktiv olur, yəni energetika, bir növ, həmin orqana xidmət edir. Şərq təqvimi ilə yeni ilin əvvəlindən (Dolça bürcündə ayın təzələnməsi) başlayaraq, 72 gün – qara ciyər, 18 gün – dalaq, 72 gün –ürək, 18 gün –dalaq, 72 gün – ağ ciyərlər, 18 gün – dalaq,72 gün – böyrəklər və yenə 18 gün – dalaq aktiv olur. Hər bir üzv üçün sağlamlaşdırıcı tədbirlər onun aktivlik dövründə və aktivlik saatında aparılmalıdır. Çünki həmin dövrdə, həmin saatda Təbiət özü sanki həmin orqan üçün çalışır, onu müdafiə edir, ona güc verir. Beləliklə, biz müalicə prosesində nəzərə alınması vacib olan 2 cəhətə toxunduq: insanın konstitusional tipi və bioloji ritmlər. Qeyd edim ki, konstitusional tipdən (üç ünsürdən hansının üstünlük təşkil etməsindən) daha çox mahiyyət etibarı ilə onun eyni olan İn- Yan konsepsiyasını nəzərə almağa üstünlük verirəm. İn və Yan – Çin fəlsəfəsinə görə bir-birinə əks olan, lakin biri digərini tamamlayan,bir-birinə keçən, birlikdə bir tam əmələ gətirən anlayışlardır. Təbiətdə mövcud olan istənilən əksliklər cütü bu anlayışlara aid edilə bilər. İn Yan qadın kişi daxili xarici yumşaq bərk yumşaqlıq aqressivlik tünd (qaranlıq) açıq (işıqlı) gecə gündüz nəm quru soyuq isti 80 hərəkətsiz dinamik passiv aktiv mənfi müsbət dərk edilməyən dərk edilən sevgi iş ay günəş yer göy qavrayış (özgə) yaradıcılıq (özü) maddi energetik musiqi küy zəif güclü yüngül ağır az çox kiçik böyük qısa uzun alçaq hündür qəmli sevincli arıq kök Bütün bu əksliklər bir-biri ilə vəhdət təşkil edən, eyni zamanda, mübarizədə olan qüvvələrdir. Lakin in və yan bir-biri ilə mübarizə aparan rəqiblər kimi başa düşülməməlidir. Onlar bir-birindən asılıdır və biri digərsiz mövcud ola bilməz (yuxarı olmasa, aşağı da olmazdı və s.). Onlara daimi xüsusiyyətlər kimi baxılmamalıdır, in və yan daim dəyişir və bir-birinə keçir. Gün ərzində yan üstünlük təşkil edir: gündüzlər işıqlı və isti olur, fəaliyyət üstünlük təşkil edir. Günorta yan özünün maksimum həddinə çatır, in isə minimum həddə enir. Bu zaman insanın enerjisi, yan azalmağa başlayır, in isə artmağa başlayır. Gecə soyuq və qaranlıqdır. Bu zaman insan passiv olur, dincəlmək istəyir. İn-in günortadan sonra başlayan artması davam edir və artıq gecə üstünlük təşkil edir. Gecəyarı in maksimuma, yan isə özünün ən aşağı həddinə çatır. Bu andan başlayaraq, in azalır, yan isə artmağa. 81 Beləliklə,tsikl yenidən başlanır. İn və yanın bir–birinə keçməsinin mövsümi və illik tsiklləri də vardır. İn və yanın təbii artıb-azalması onlar arasındakı tarazlığı pozmur. Lakin bəzi daxili və xarici amillərin təsiri istər in, istərsə də yan-ın artması və ya azalmasına səbəb ola bilər. Bu artıb-azalma təbii olmadığından, disharmoniyaya gətirib çıxarır. Xarici amillərə qeyri- əlverişli təbii şərait (külək, isti, soyuq,quruluq, nəmişlik və s.), daxili amillərə insanın emosional vəziyyəti və qeyri-sağlam həyat tərzinin nəticəsi ilə bağlı səbəblər (qəzəb, sevinc, qayğı, fikirlilik, qorxu, çox yemək, hipodinamiya və s.) aiddir. Bunların hər birinin davamlı və güclü təsirindən in-yan tarazlığı pozulur. Qeyd edilən amillərdən hər biri insanın təbii halı və yaxud təbiət hadisələridir. Yəni onlardan qaçmaq, heç vaxt onların təsirinə məruz qalmamaq, demək olar ki, mümkün deyil. Lakin söhbət davamlı və güclü təsirdən gedir. Təbiət səsinə qulaq asmağın vacibliyi bu baxımdan daha qabarıq hiss edilir. Soyuq havada qalın geyinmək, quraqlıq zamanı bol su içmək və s. sadə qaydalar insanın sağlamlığına xidmət edən vasitələrdir. Təbiətin ziddinə getmək, ona « meydan oxumaq » insanın yalnız zərərinədir. Məsələn, əgər gəzinti nəzərdə tutulan vaxt hava yağışlı və küləklidirsə, lakin gəzinti təxirə salınmır və «təbiətin acığına» həyata kecirilirsə, insan öz cavabını alır və soyuqdəymə ilə mükafatlandırılır. Bu misal nə qədər sadə olsa da,xəstəliklərin bir çoxu məhz bu cür, sadə şeyləri nəzərə salmaq nəticəsində qazanılır. Eldə buna « xəstəliyi satın almaq» deyirlər. Sağlam olmaq istəyən hər bir kəs in və yan-ın təbii dəyişilmələrinə tabe olmaqdır. Əslində, in-yan tarazlığına hər şey – yeyib-içmək, iş belə təsir edir. Yalnız hər şeydə qədəri gözləmək, həddi bilməklə bu tarazlığı öz təbii halında saxlamaq mümkündür. İn və yan konsepsiyası təkcə nəzəri biliklər üçün əsas deyil. Sağlam həyat tərzinin qurulmasında, habelə, müayinə və diaqnostikada da bu prinsip əsas götürülür. Müxtəlif xəstəliklərin bütün tipik simptomları in və yaxud yan-ın artması və ya Yüklə 5,09 Kb. Dostları ilə paylaş:
|