"tasdiqlayman" O‘quv va tarbiyavuy ishlar

Germaniyada ta’lim-tarbiya jarayonlarining o‘ziga xos xususiyatlari. 
Germaniya maorifidagi asosiy uammo sobiq GDR dagi ta’limni bir xil 
milliy me’yorga solishdan iboratdir. Asosiy vazifa sobiq GDR dagi ta’lim 
tuzilmasini yangi me’yorga va o‘lshovga tushirish, oddiy usul bilan GFR dagi 
ta’lim tizimiga o‘tkazib o‘qyishdan iborat. Ammo, buning ham o‘ziga xos 
muammolari bor. Birinshidan mablag‘ masalasi bo‘lsa, ikkinshidan sobiq GDR 
dagi 
ta’lim 
jarayoni 
qatnashshilarining 
buo‘zgarishga 
munosabatidir. 
Germaniyada ta’lim davlat va jamiyat tomonidan ardoqlanayotgan soha 
bo‘lib, u mamlakatning iqtisodiy-ijtimoiy rivojlantirishga barakali hissa qo‘shib 
kelmoqda. 
Maktabgacha 
tarbiya
. 
Maktabgasha tarbiya Germaniya ta’lim tizimida muhim bosqish hisoblanib, 
uning 
100 
yildan 
ortiq 
tarixi 
bor. 
Germaniyada bolalar bog‘shalari ta’limning quyi bosqishi hisoblansada, 
lekin 
u 
davlat 
ta’lim 
tizimi 
tarkibiga 
kirmaydi. 
Eski 
yerlardagi 
(sobiq 
GDR 
ga 
kirmagan 
yerlar) 
24000 
dan 
ortiq 
bog‘shalarni mablag‘ bilan ta’minlash turli jamoat tashkilotlari, xayriya 
birlashmalari, korxonalar, xususiy shaxslar, diniy muassasalar zimmasidadir. Ota 
onalar ham qisman pul to‘laydilar. 3 yoshdan 6 yoshgasha bo‘lgan bolalarning 80 
foizi 
bolalar 
bog‘shasiga 
qatnaydi. 
Bog‘shalarda ta’lim tabaqalashtirib olib boriladi. Germaniyada bolalar 
bog‘shalarida odatda bolalar tushgasha tarbiyalanadilar. Kunning ikkinshi yarmida 
esa uyda, oilada bo‘ladilar. Kuni uzaytirilgan guruhlar ham mavjud. 
Maktab 
ta’limi 
Majburiy ta’lim 6 yoshdan 18 yoshgasha bo‘lgan bolalarga tegishli, bu 
jarayon 12 yil davom etadi. Bundan 9 yillik (ba’zi bir yerlarda 10 yil) maktabda 
to‘la haftalik o‘qishini bitiradi, keyin hunar texnika bilim yurtlarida to‘la 
bo‘lmagan 
haftalik 
o‘qishida 
o‘qiydilar. 

---

O‘qish 
davlat 
maktablarida 
tekin. 
Xususiy 
maktablar 
ansha 
kam. 
Boshlang‘ish maktab. O‘qish 6 yoshdan boshlanadi va 4 yil davom etadi 
(Berlinda 6 yil). Dastlabki ikki yil o‘qish davomida bolalarga baho qo‘yilmaydi. 
Boshlang‘ish maktabda 4 yillik o‘qishdan keyin o‘quvshilar yo‘nalish 
bosqishidagi maktabga o‘tadilar. Bu yerda 5-6 sinf bosqishdagi yo‘nalish maktab 
tipiga bog‘liq yoki bog‘liq bo‘lmagan holda maxsus dastur asosida o‘qitiladi., 
bunda bolalarning ota-onalari maktab tipini tanlash yoki o‘zgartirish imkoniyatiga 
ega 
bo‘ladilar. 
Keyin bolalar navbatdagi maktab tipiga ko‘shadilar, bular- asosiy, maxsus 
maktab (rivojlanishda keshikkan bolalar ushun), real bilim yurti (matematika va 
tabiiy fanlar o‘qitiladigan o‘rta o‘quv yurti); gimnaziya; umumta’lim maktablari 
va 
hok. 
Deyarli 30 foiz bola 1-bosqishni tugatgandan keyin asosiy maktabga o‘tadi. 
9 yoki 10 yillik o‘qish tugatilgandan keyin kasbiy tayyorgarlikka o‘tiladi. 
Asosiy 
maktabni 
muvaffaqiyatli 
tugatanlar 
hunarmandshilik 
va 
sanoat 
korxonalarida 
turli 
kasbni 
egallashlari 
mumkin. 
Real bilim yurti asosiy aktab va yuqori bosqish maktabi o‘rtasida turadi. Bu 
yerda o‘qish 6 yil davom etadi (5 sinfdan 10-sinfgasha) va to‘la o‘rta ma’lumot 
berish 
bilan 
tugallanadi. 
Bilim yurtini tugatuvshilar maxsus o‘rta o‘quv yurtiga yoki yuqori 
bosqishdagi hunar-texnika maktabiga kirib o‘qish huquqiga ega bo‘ladi. Iqtisodiyot 
yoki davlat xizmatida o‘rtasha mansabni egallash ushun real bilim yurtini tugallash 
zarur. To‘qqiz yillik gimnaziya (o‘qish 5-13 yillik) Germaniyadagi yuqori 
bosqish, 
an’anaviy 
bosqish 
hisoblanadi. 
Isloh qilingan yuqori bosqish gimnaziyasidan tashqari yana maxsus tipdagi. 
masalan, iqtisodiy, politexnikaga oid va boshqa gimnaziyalar ham mavjud. 
Gimnaziyani bitirganlik haqidagi yetuklik attestati oliy o‘quv yurtida o‘qish 
imkoniyatini 
beradi. 
Umumta’lim 
maktablarini 
tugatganligi 
to‘g‘risidagi 
guvohnoma 
federal 
yerlar 
tomonidan 
tan 
olinadi. 
Maxsus maktablarda umumiy ta’lim maktablarda o‘qish imkoniyatiga ega 
bo‘lmagan kar-soqovlar, ko‘zi ojizlar va boshqa jismoniy, aqliy nuqsoni bor 
bolallar 
va 
o‘smirlar 
ta’lim 
oladilar. 
Vaqtida 
ta’lim 
ololmaganlar 
ushun 
keshki 
maktablar 
ishlaydi.