2
Elmi redaktor:
İnqilab Kərimov
sənətşünaslıq doktoru,
AMEA-nın müxbir üzvü
Rəyçilər:
Qulu Məhərrəmli
Filologiya elmləri doktoru, professor
Gülşən Həmidova
Sənətşünaslıq namizədi
Elçin Vidadi oğlu Əlibəyli
Televiziya nəzəriyyəsinin əsasları. Bakı, “ELM” nəşriyyatı, 2011
Kitabda müəllif televiziya təhlilinin metodoloji əsasla rını,
təh lil tipini, xüsusiyyətlərini yaratmağa çalış mış, məhz bu
kon tekstdən analiz verməyə cəhd edərək təh lil me to do lo
gi ya sının nəzəri əsaslarının yaradılması problemi həll edil
miş dir. Televiziyanın mahiyyəti, cə miy yətə təsiri, tele yayım
qu ruluşu, onun formaları, ana liz mexanizmləri, iştirak edən
kom ponentlərin əsas ları, nəzəri tərəfləri tapılaraq meydana
çıxarılmış te le yayım işinin keyfiyyətinin artırılması, yaradıcı
işin da ha da mükəmməlləşməsi üçün olan maneələrin ara dan
qaldırılması yolları göstərilmişdir.
Kitabda bir neçə elmi və yaradıcı sahəninkütləvi infor masiya
vasitəsinin nəzəriyyəsi, TV yaradıcılığında iş ti rak edən sə nət
növlərinin özəlliyi, yaradıcı inkişaf meyil ləri, TVnin estetik
prob lemləri, sosial vəzifələrinin nəzəriyyə si və milli televiziya
prosesində tamaşaçı ilə ünsiyyət, onun şüuruna təsirini öyrə
nən tamaşaçı psixologiyası, mil li TVlərin, auditoriyanın icti
maisosial fəallığına tə si ri araşdırılır.
Bütün hüquqlar qorunur. Müəllifin rəsmi icazəsi olmadan
kitabın və ya onun hər hansı hissəsinin surəti çıxarıla, infor
masiya bazasında və axtarış sistemində qrafik, elektron və
ya mexaniki vasitələrlə yenidən çoxaldıla və ya istifadə edilə
bilməz.
©Elçin Əlibəyli
ISBN 9789952453195
4503000000
655(07)2011
3
Ön söz
I FƏSİL
Təhlil metodologiyası və televiziya nəzəriyyəsi
1.1 Televiziya təhlil metodologiyasının əsasları
1.2 Müasir dövr televiziya yaradıсılığının tarixinəzəri
problemlərinin yeni dövr Azərbaycan televiziyasının qurulması və
inkişaf meyillərində iştirakı
1.3 Televiziya verilişlərinin təhlil metodologiyasının əsasları
1.4 Televiziya obrazları televiziya təhlilinin əsas obyekti kimi.
1.5 Televiziya dramaturgiyası televiziya təhlilinin əsas
istiqaməti kimi
1.6 Televiziya yayımı işində gerçək şouların yeri və onların
tamaşaçıya təsiri
II FƏSİL
Televiziyanın bədii və yaradıcı istiqamətləri təhlil
metodologiyasının əsas istiqaməti kimi
2.1 Ekran yaradıcılığı və ifadə vasitələri
2.2 Kadrın plastik ifadəliliyi televiziyanın bədii ifadə vasitələrinin
təhlil metodologiyasında başlıca istiqamət kimi
2.3 Televiziyanın bədii ifadə vasitələrinin təhlil metodologiyası:
Ekran dinamikası
2.4 Televiziya aparıcısının yaradıcı fəaliyyətinin əsasları
2.5 Televiziya aparıcısının sənətkarlıq göstəricilərinin təhlil
metodologiyası
2.6 Televiziya verilişlərinin yaradıcı meyarları
III FƏSİL
Televiziyanın ictimai funksiyaları televiziya təhlilinin başlıca
istiqaməti kimi
3.1 İnformasiya proqramlarının xüsusiyyəti
3.2 Azərbaycan televiziyalarında informasiya proqramlarına
tarixi nəzər
3.3 Azərbaycan teleməkanında xəbər proqramları
3.4 Təşkilati funksiya
3.5 İnteqrativ funksiya
3.6 Tədris funksiyasının televiziyada yeri və əhəmiyyəti
3.7 Televiziya rekreativ işin təşkilatçısı kimi
5
29
15
15
15
40
48
63
94
105
105
105
108
122
133
143
148
157
157
157
161
164
194
212
232
236
MÜNDƏRİCAT
4
IV FƏSİL
Televiziya təhlilinin sosioloji-kulturoloji əsasları
4.1 Televiziyanın sosial funksiyalarının ictimai şüura
təsirində rolu
4.2 İnformasiyanın cəmiyyətdə yeri.
4.3 Azərbaycan televiziyasında infoteynment
4.4 Televiziyanın kulturoloji təhlili
4.5 Televiziyanın yeni nəslə təsir imkanlarının təhlili
4.6 Teleyayımda manipulyasiya və onun təsir mexanizmləri
4.7 Manipulyasiya texnologiyalarının televiziya yayımında
yeri və onun ictimai şüura təsiri
4.8 Rekreativ fəaliyyətin nəzəri əsasları
4.9 Rekreativ əhəmiyyət daşıyan yayımın
proqramlaşdırılması
4.10 Televiziya reytinqlərinin hesablanması təhlil
metodologiyasının bir vasitəsi kimi.
NƏTİCƏ
İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT
ƏLAVƏ
241
241
241
258
261
272
298
311
324
330
335
338
349
389
411