Təmsillər
Yüklə 0,55 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Fil və sərçə
- Kömbə
- Şuxluq edirdim
67
Ana ceyran dedi: - Dost dosta tən gərək, tən olmasa gen gərək. Ayı ilə bizim dostluğumuz tutmaz. Bizimki otdur, onun- ku ət. Ətə susayan ac qalanda öz balasını da yeyər. Bala ceyran anasının sözünə baxmadı, ayı ilə dostluq elədi. Elə ki, qılçıqlı quyuya, quyruqlu da tövləyə girdi, ayının əlinə bir şey keçmədi, günlərlə ac qaldı. Gördü acından öləcək, dostu bala ceyranı yanına çağırdı və onu parçalamağa başladı. Bala ceyran fəryad qoparanda ana ceyran ağlaya- ağlaya deyindi: - Sənə vaxtında demədimmi dost dosta tən gərək, tən olmasa gen gərək.
Fil sərçəni saymadan onun balasını ayağı ilə tapdalayır. Sərçə intiqam almaq üçün fürsət axtarır. Fil yatdığı yerdə dimdiyi ilə onun gözlərini kor edir. Kor filin susuzluqdan bağrı partlayır. Sərçə qurbağa- dan xahiş edir ki, yarğanın başında quruldasın. Fil elə biləcək ki, qurbağa göldə quruldayır. O tərəfə qaça- caq belə də olur. Fil yarğanın başına çatanda yu- murlanıb dərəyə düşür və ölür.
68
Ölürəmsə hinin qabağında ölərəm
Bir kəndin toyuğuna-cücəsinə dadanmış tülkünü ovçu ölümcül yaralayır. Tülkü çölə qaçmaqdansa üzünü kəndə tərəf tutub sürətlə qaçır. Ovçu soruşur: - Ay tülkü, onsuz da ölürsən kənddə nə işin var? Tülkü cavab verir: -
Ölürəm, ölürəm! Əgər ölürəmsə düzdə niyə, hazır hinin qabağında, toyuqlara yaxın yerdə ölərəm.
Kömbə
Tülkü, Canavar, At və Dəvə bir kömbə tapırlar. Lakin bir kömbəni bölməkdə çətinlik çəkirlər. Belə qərara gəlirlər ki, kimin yaşı daha çoxdursa, kömbəni o yesin. Hərə bir yaş söyləyir. At bidirir ki, mənim yaşım yadımda deyil. Amma atam mənim yaş kağızımı, nalın içinə qoyub. Tülkü deyir: - Mənim savadım yoxdur, odur ki, oxuya bilmərəm. Ca navar bildirir ki, yüksək təhsil sahibiyəm. Arxaya keçir ki, məktubu oxusun. At təpiklə elə vurur ki, Canavar ordaca ölür. Tülkü bir daşın üstünə çıxıb deyir: -
oxutmamısan. 69
Dəvə, tülkü və keçi (“Kömbə” təmsilinin II variantı)
Bir dəvə, bir keçi, bir də tülkü yol gedirdilər. Özləri də yaman acmışdılar. Baxdılar ki, yerə bir çörək düşüb. Dəvə dedi: - Bunu bölsək, heç kimə çatmayacaq, yenə ac qalacayıq. Uşaqlar, gəlin kimin yaşı çoxdursa, çörəyi o yesin. Keçi dedi: - Vallah, Nuhun gəmisi hazır olanda, birinci içinə mən sıçrayıb minmişəm. Dəvə dedi: - Hə, xeyli yaşın varıymış. Tülkü qardaş, indi sən de görək neçə yaşın olar? Tülkü dedi: - Dəvə qağa, gör keçi nə danışır. Hazır gəminin içinə kim olsa minərdi. Gəminin taxtaları vurulanda, əmim oğlu çaqqalla orda işləmişik. Atam taxtaları rəndələyib vururdu. Koraları da mən verirdim. Lələm də mənə deyirdi ki, oğul, gərək sənə Şirin qızını alam, Aslan da qaynatan olsun. Dəvə gördü ki, bunlar haralardan danışır. Çörəyi ağzına alıb dedi: - Sizin deməyinizdən belə çıxır ki, dəvə uşaqdır?”
70
Çöl xoruzu və tülkü
T ülkü meşə xoruzuna rast gəlir. O, kök meşə xoruzunu yemək üçün hiyləyə əl atır. Xoruz qonduğu budağın altında dayanır və ah, of çəkir. Xoruz soruşur ki, tülkü nə çox ah, of çəkirsən? Tülkü cavab verir:
- Bundan sonra işimiz fənadır. Padşah fərman verib ki, heç bir canlı başqa canlıya toxuna bilməz. Buna inanan xoruz tülkünün yanına gəlir. Bu vaxt b öyürdən bir pələng çıxır. Tülkü qaçır, nə qaçır. Xoruz s əslənir: - Ey tülkü, padşahın fərmanı var, pələng sənə neyliyə bilər? - Heç bəlkə pələngin o fərmandan xəbəri yoxdur. Fərmanı oxuyanacan məni basıb yeyəcək.
Şuxluq edirdim
Qar ğılıqdan heç bir heyvanın səsinə bənzəməyən bir səs gəldi. Bu əcaib səsi eşidən bütün heyvanlar meşəni tərk edib qaçmağa başladılar. Şir qorxusundan yolu-
izi batırdı, sonra öz-özünə dedi: - Meşədə başqa heyvanlar mənim gücsüzlüyümü görüb itaətimdə durmayacaqlar.
Şir gücünü torplayıb qarğılığa hücüm çəkdi. Baxdı ki, bu tülküdü, qəribə səslər çıxarır. O, tülküdən soruşdu?
-
Yüklə 0,55 Mb. Dostları ilə paylaş:
|