Toziholmasael
Yüklə 4,66 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Məsələ 2827
- YAXŞILIQLARA ƏMR ETMƏK VƏ ... YAXŞILIQLARA ƏMR ETMƏK VƏ PİSLİKLƏRDƏN ÇƏKİNDİRMƏK
- İkinci
584 ETİKAFIN HÖKMLƏRİ
oturmağa zərurət yaranarsa imkan olan surtdə kölgədə oturmasın. Məsələ 2824: Etikafa başlayandan sonra, o etikaf (məsələn: müəyyən gündə etikaf saxlamasını nəzr etməsi kimi) müəyyən vacib etikaf olmasa, iki gün keçməmiş etikafdan qayıda və onu poza bilər. Amma niyyət edən vaxt əgər hər hansı bir hadisə baş verərsə etikafdan qayıtmağı şərt etsə, iki gün keçəndən sonra da etikafdan qayıda bilər. Məsələ 2825: Etikaf edən şəxs gərək bir çox işlərdən çəkinsin. Onları etmək etikafı batil edir. 1. Cinsi əlaqədə olmaq və istimna etmək. Ehtiyat-vacib budur ki, şəhvətlə qadına toxunmaqdan və öpməkdən çəkinilsin. 2. Xoş iyilər istifadə etmək. 3. Al-ver etikafı batil edir amma müamiləni batil etmir. Ehtiyat-vacib budur ki, (razılıq, müzaribə, icarə və bunlar kimi,) hər ticarətdən çəkinilsin.Əgər bir şeyin al-verinə zərurət yaransa vəkil tuta bilməsə icazəlidir. 4. Başqasına üstünlük əldə etmək və özünü üstün göstərmək üçün (istər dünayaya aid olsun istərsədə axirətə) mübahisə etmək.
Məsələ 2826: Əgər vacib etikaf halında bilərəkdən cinsi əlaqədə olsa istər gündüz olsun istərsədə gecə kəffarə vermək vacibdir. Ehtiyata əsasən kəffarəsi ardıcıllıqla budur ki, altımış gün ardıcıl oruc tutsun və altımış fəqirə yemək versin. Cimadan başqa çəkiniləsi lazım olan işlərdən edərsə kəffarə vacib deyil. Məsələ 2827: Etikaf edən cinsi əlaqədən başqa etikafı batil edən işlərdən səhv üzündən edərsə, etikafı batil deyil. Məsələ 2828: Əgər etikafı qeyd olunan işlərdən biri ilə batil etsə, etikafı qeyri müəyyən etikaf olarsa məsələn: etikaf üçün müəyyən bir vaxt təyin etmədiyi nəzrdirsə gərək etikafı ikinci dəfə yerinə yetirsin. Əgər müəyyən etmiş vacib olsa, məsələn: İzahlı şəriət hökmləri 585
müəyyən vaxtda etikafı nəzr etsə yaxud etikaf müstəhəb olsa o batil edən işi iki gündən sonra etsə, ehtiyat-vacibə əsasən etikafın qəzasını yerinə yetirsin. Müstəhəb etikafda batil edən iş iki gündən qabaq olsa qəzası yoxdur.
İstər hər ikisi vacib olsun məsələn: birini nəzr etsə digərini isə and içdiyinə görə özünə vacib etsə yaxud hər ikisi müstəhəb olsalar yaxud biri vacib digəri müstəhəb olsa və ya biri özü üçün digəri isə başqası tərəfdən naib yaxud isticari olsa yaxud hər ikisi üçün başqası tərəfdən naib olsa, (etikafdan digər etikafa keçə bilməz).
oturarsa günah etmişdir amma etikafı batil olmur. Amma bir nəfər bir yeri tutmaqda qabaqa düşübsə və etikaf edən o yeri ondan razılıq olmadan alsa etikafı o yerdə ehtiyata əsasən batildir.
məsciddə qüsl etməyin maneəsi olmasa, (məsələn: meyyit qüslü kimi,) məsciddən xaric olması icazəli deyil. Əgər məsciddə qüsl etməyin maneəsi olsa məsələn cənabət qüslü kimi, qüsl verəndə qüsl etdiyi müddəti məsciddə qalmalı olduğuna görə gərək məsciddən çıxsın. Əks təqdirdə etikafı batildir. 586 YAXŞILIQLARA ƏMR ETMƏK VƏ ...
Əmr bil-məruf və nəhy ənil-münkər müqəddəs İslam şəriətinin mühüm vaciblərindəndir. Bütün peyğəmbərlərin şəriətlərində gəlmişdir. Əmr bil-məruf yəni, camaatı şəri vaciblərə dəvət etmək və nəhy ən-ilmünkər yəni, insanları şəri olmayan əməllərdən çəkindirməyə deyilir. Məsələ 2832: Bütün insanlara vacibdir ki, qüdrətləri həddində bir-birlərini əmr bil-məruf və nəhy ənil-münkər etsinlər. Xüsusən atalar öz övladlarını, müəllimlər öz şagirdlərini, kişilər öz həyat yoldaşlarını əmr bil-məruf və nəhy ənil-münkər etsinlər. Məsələ 2833: Əmr bil-məruf və nəhy ənil-münkərin vacibliyində alimlə cahil, kişi ilə qadın, qoca ilə cavan arasında heç bir fərq yoxdur. Onların hamısına vacibdir.
şərti vardır: 1. Əmr bil-məruf və nəhy ənil-münkər edən şəxs gərək nəyə dəvət etdiyini və nədən çəkindirdiyini bilsin; məsələn: gündəlik namazların vacib olduğunu bilsin və ona əmr etsin. Həmçinin yalan danışmağın haram olduğunu bilsin və ondan çəkindirsin. 2. Əmr və nəhyinin təsirli olacağına ehtimal versin. Deməli, əgər təsirli olmayacağına əmin olsa, onun əmr və nəhy etməsi vacib deyildir. 3. Əmr bil-məruf və nəhy ənil-münkər fəsada səbəb olmasın. 4. Qarşı tərəf vaciblərin tərkinə və münkərlərin yerinə yetirilməsində israrlı olarsa, (buna əməl olunsun.) Deməli, əgər vacibi tərk edən və ya harama düşən bu əməllərdə israrlı olmasa vacib deyil. İzahlı şəriət hökmləri 587
mərhələsi vardır. Bir mərhələdən başqa mərhələyə keçmək olmaz. Bir mərhələnin təsirli omadığı bilinən təqdirdə, sonrakı mərhələyə əməl oluna bilər. Birinci: Haram işə nifrətini bildirəcək şəkildə davransın, məsələn: qarşı tərəfə anlatsın namaz qılmadığına və ya yalan danışdığına görə səndən üz döndərirəm, münasibətimi kəsirəm və qaş-qabağını töksün. İkinci: Yaxşı əxlaq və gözəl sözlərlə ona əmr bil-məruf və nəhy ənil-münkər etsin. Əgər təsir etməsə ciddi (kobud) sözlərdən istifadə etsin.
qumar oynayan şəxsə qaş-qabaq göstərib və söz demək ilə təsir qoya bilməsə, qumarbazın əlindən qumar alətini alsın və yaxud namaz qılmayan şəxsi namaz qılmağa məcbur etsin. Məsələ 2836: Əmr bil-mərufun bölmələri o qədər çoxdur ki, bu qısa bir hissədə onların hamsını demək mümkün deyildir. Amma onların ən mühümləri firuiddindir ki; Namaz, Oruc, Zəkat, Xüms, Həcc, Əmr bil-məruf, Nəhy ənil-münkər, Təvəlla (məsumları
sevib onlardan itaət etmək), Təbərra (din düşmənlərini özünə düşmən sayıb onlardan uzaqlaşmaq), Cihad.
İmam Sadiq (ələyhis-səlam) əshablarından birinə buyurdu: “Mənim salamımı mənə itaət edənlərə çatdır və onlara de: düz danışmağı, əmanəti sahibinə qaytarmağa, qonşu ilə yaxşı rəftar etməyi sizə tövsiyə edirəm. Allah yanında ən sevimli şəxs odur ki, insanlara çox xeyir verə və möminlərin ehtiyacların aradan qaldırmaqda çalışa. Özünüz üçün istədiklərinizi camaat üçün də istəyin, başqalarının eyiblərini örtün, yalan danışanlarla və fasiqlərlə yoldaşlıq etməyin. Öz işlərinizi ağıllı və dindar insanlarla məsləhətləşin, özünüzdən kiçiklərə rəhm edin, Yüklə 4,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|