Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018
75
An Ode by Ottoman Poet Fikrî of Boyabat
Abstract
Sinop, which for centuries has been inhabited by a countless number of cultures and civilizations,
is a region that is rich both in terms of history, as well as in terms of the scholars, poets, and
thinkers that it has produced. This deeply rooted city, which first was settled during the Bronze
Age, and which was known as Paphlagonia during classical antiquity, was made a capital by both
the Cimmerians (who played an important role in history), as well as by the Kingdom of Pontus.
Sinop, moreover, has been sought after by many a state (e.g. the Hittite, Roman, and Byzantine
Empires) due to its geographical location, alongside its favourable climate. Hasan Çelebi, as a
matter of fact, in his mention of the writer Kâtibî in his collection of collection of biographies,
had described Sinop as being “a city as a generous as a nine-domed sky.” In the same breath, he
also refers to Sinop as being likable and popular. During the Ottoman Period, Sinop had become
both an important cultural hub, as well the home of tremendous number of poets—not the least
of which include Kâtibî, Safâyî, Seyfî, and Şükrî. A number of other poets whose names are not
be found in surviving biographical records also exist. One of such persons, whose name appears
before us in an eighteenth century magazine is Fikrî of Boyabat, and an ode of his of the same
name. This paper will attempt to examine Fikrî of Boyabat’s ode.
Keywords: Sinop, Fikrî-i Boyabadî, Collection of biographies, Ode.
International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018
76
SİNOP’UN OSMANLI KÜLTÜR COĞRAFYASINDAKİ YERİ
VE SİNOPLU DİVAN ŞAİRLERİ
Şevkiye KAZAN NAS
*
Öz
Anadolu’nun en eski yerleşim yerlerinden birisi olan Sinop, birbirini izleyen medeniyetlerin
önemli merkezlerinden birini oluşturduğu için edebiyat tarihi bakımından da önemli bir konuma
sahiptir. Kültür zenginlikleri bakımından da büyük bir birikime sahip bu şehir, kültür mirasına
aşina pek çok değerli kişinin yetişmesinde beşiklik etmiş; nice kütüphaneler bu sanatçıların eser-
leriyle süslenmiştir. Bir şehrin siyasi anlamda gelişmesi aynı oranda kültürel gelişmesini sağlar.
Kültür merkezi durumunda olan Sinop; tarih, edebiyat bilim alanlarında pek çok şahsiyet yetiş-
tirmiştir. Tespitlerimize göre, yetiştirdiği divan şairleriyle Osmanlı kültür coğrafyası içinde iyi
sayılabilecek bir yerde bulunan Sinop, hiç kuşkusuz bu konumunu eski kültür kentine sahip ol-
masına borçludur. Bu bildirideki amacımız, Sinop’a bağlı yerleşim yerlerinde doğmuş ve bura-
larda yaşamış şairleri ele alarak kültür merkezleri arasındaki Sinop’un yerini belirtmek; Sinoplu
divan şairlerinin şiirlerinden örnekler sunmaktır.
Anahtar Kelimeler: Sinop, Divan şiiri, Klâsik Türk şiiri, Sinoplu divan şairi.
*
Doç. Dr., Akdeniz Üniversitesi, sevkazan@gmail.com
Uluslararası Geçmişten Günümüze Sinop’ta Türk-İslam Kültürü Sempozyumu / 5-7 Ekim 2018
77
The Place of Sinop among the Ottoman Cultural Geography and Diwan Poets from Sinop
Abstract
Sinop, one of the oldest settlements in Anatolia, has an important place in the history of literature
as it constitutes one of the important centers of successive civilizations. This city, which has a
great accumulation in terms of cultural riches, has cradled the growth of many valuable people
who are familiar with cultural heritage; nice libraries are adorned with works by these artists.The
development of a city in a political sense allows it to develop in the cultural way. Sinop, which is
the cultural center; raised many personalities in the fields of science of history and literature.
According to our findings, Sinop, which is located in a place where it can be considered as a good
place in the Ottoman cultural geography with the divan poetry it has cultivated, undoubtedly owes
its position to having the old cultural city. Our purpose in this report is to indicate the location of
Sinop among the cultural centers by considering the poets born and living in the settlements of
Sinop; it is to present examples from the poems of poets.
Keywords: Sinop, Diwan poetry, Classical Turkish poetry, Diwan poets from Sinop.
International Symposium on Turkish-Islamic Culture in Sinop From Past to Present / 5-7 October 2018
78
TÜRK EDEBİYATINDA SİNOP’UN MEKÂN OLARAK KULLANILDIĞI BAZI
ESERLERDEN HAREKETLE SİNOP KÜLTÜR TARİHİNE DAİR TESPİTLER
Ayşe YILMAZ
*
Öz
Sinop, tarihi özellikleri sebebiyle pek çok edebî eserde mekân olarak kullanılmış bir şehrimizdir.
Bu çalışmada dört yazarımızın eserlerinden hareketle Sinop’un dört farklı yazarın gözünden edebî
eserlerdeki kullanımına dair tespitler yapılacaktır. Refik Halid Karay, Sinop’a sürgün edildiği
yıllarda yakından tanıdığı 1915 yıllarının Sinop’unu “Şaka” isimli hikâyesinde mekân olarak kul-
lanmıştır. Hikâye, yerli halkın “Yalı” dedikleri Balıkpazarı’nda geçer. Eserde detaylı mekân tas-
virleri eşliğinde üç arkadaşın başından geçen ilginç bir olay hikâyeleştirilmiştir. Sinop’ta geçen
diğer iki hikâye de Sabahattin Ali’nin “Duvar” ve “Katil Osman” adlı eserlerdir. Sinop hapisha-
nesine dair detaylı mekân tasvirlerinin kullanıldığı “Duvar” “Katil Osman” hikâyeleri yazarın
şahsi hayatından da izler taşımaktadır. Sabahattin Ali’nin “Mahpushane Türküsü” adlı şiiri de
Sinop Cezaevinde yazıldığı için çalışmamıza dahil edilmiştir. Zeyyat Selimoğlu “Kırık" adlı öy-
küsünde, toprak sorunu yüzünden komşusunu vurup hapse düşen Rizeli denizci Deli Tahsin'i an-
latır. Hikâyede Rizeli Tahsin’in psikolojisinin yanısıra Sinop Cezaevinin tasvirleri de yer almak-
tadır. Kerim Korcan,"İdamlıklar" adlı kitabındaki “Bir Gece” adlı hikâyesinde de Sinop’un ve
cezaevinin tasvirlerine yer vermiştir. Bu çalışmada, Sinop’u farklı vesilelerle tanımış dört yazarın
eserlerinden hareketle Sinop’un edebî eserlerde mekân olarak kullanımına dair tespitler yapılarak
Sinop kültür tarihine katkıda bulunulması amaçlanmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Sinop, Hikâye, Şiir, Hapishane, Sürgün.
*
Dr., yilmazayse@hotmail.com
Dostları ilə paylaş: |