Universiteti a. A. Pulatov voleybol nazariyasi va

Siljish 

Harakatni bildirmaslik 

Engil qo‘nish 

To‘siq  qo‘yish  mashqlari  mavsum  boshlanishidan  barvaqtroq  boshlash 

kerak. 

Trenerlar  hujumga  to‘siq  qo‘yish  boshlanishida  to‘siq  qo‘yuvchilar  o‘z 

qo‘liga  to‘pni  tegishi,  ularni  qo‘llarini  yozishda  muvaffaqiyat  hissini  sezishga 

imkon yaratishi lozim. 

Uzatilgan  to‘p  yo‘nalishini  kuzatish,  keyin  hujumchi  harakatini  ko‘rish 

yanada 

muhimdir. 

Ko‘pchilik 

o‘yinchilar 

buni 

avtomatik 

ravishda 

badaraolmaydilar,  siz  buning  uchun  ularga  to‘pni  kutish  va  o‘z  maydonchasi 

tomonga o‘tkazmaslik chorasini ko‘rishingiz darkor. 

Juftlikda  to‘siq  qo‘yishda  o‘yinchilar  kesma  qadam  tashlashdan  (yoki 

yugurishdan) foydalanadi. To‘siq qo‘yuvchi zarba yo‘nalishi tomon buriladi, keyin 

yuguradi.  Qisqa  oraliqqa  siljishda  faqat  yonlama  qadam  tashlash  talab  qilinadi. 

Bunday  mashqlar  ikki  hil  turdagi  harakatni  jamoaviy  mashg‘ulotlarda 

ko‘pmartalab  takrorlashni  biriktirish  kerak.  Bunda  o‘yinchilar  vaziyatni  o‘qish 

---

 

 

456 

(bilish),  harakatlanish  va  samarali  to‘siq  qo‘yishni  o‘zlashtirish  imkoniyatiga  ega 

bo‘ladi.  Esda  tuting,  to‘siq  maydonchada  asosiy  himoya  nuqtasi  hisoblanadi! 

To‘pni  qabul  qilish  himoyaning  ikkinchi  chizig‘i  xisoblanadi.  Agar  to‘siq 

qo‘yuvchilar  zich  to‘siq  qo‘yaolsa  unda  bunday  “devor”  maydonchani  to‘liq  yoki 

to‘pni  himoyalangan  ikkinchi  chiziqdan  himoyachilar  tomon  yo‘llanishiga  imkon 

yaratadi.  Individual  mashqlar  ko‘p  martalab  takrorlanishga  undaydi  va  bu  kitob 

juda  ko‘p  mashqlar  variantlarini  raqobatli  imkoniyat  sifatida  o‘yinchilarga  taklif 

etadi. 

To‘pni qabul qilish past holatda bajariladi, oyoqlar kengroq joylashtiriladi  va 

vazn  teng  taqsimlanadi,  og‘irlik  markazi  biroz  oldinda  bo‘ladi.  Qabul  qiluvchilar 

tayanch  chegaralarini  bilishi  va  to‘pni  tana  oldida  bo‘lishini  xis  qilishi  kerak. 

Hujumchi zarba berishga tyyor bo‘lgan zahoti, to‘pni qabul qiluvchi  ikki oyog‘ini 

bukib,  oldinga  egib  turgan  holatda  bo‘lishi  lozim.Qabul  qiluvchi  tirsaklarini 

shunday  holatga  keltiradiki,  ularni  to‘pning  ostida  qoldiradi  va  to‘pni  balandga 

ko‘tarish imkoniyatini yaratadi.