Elektrolit eritmalari. Raul qonunlari elektrolit eritmalari – elektr toki oʻtkazadigan eritmalar (hatto cheksiz suyultirilgan) uchun ham bajarilmaydi. Bu ogʻishlarni hisobga olish uchun Vanʻt-Goff yuqoridagi tenglamalarga tuzatish kiritdi – bu izotonik koeffitsient i hisoblanadi, bu koeffitsient erigan moddaning molekulalarining dissotsilanishi(ajralishi)ni hisobga oladi.
∆Teritma =iKm (5.15)
∆Tb =iEm (5.16)
Elektrolitlar eritmalarining Raul qonunlariga boʻysunmasligi va Vanʻt-Goff printsipi S.A. Arrenius tomonidan elektrolitik dissotsilanish nazariyasini yaratilishining boshlanish nuqtasi boʻlib xizmat qildi.
Shunday qilib, bu tenglamalar faqat erituvchining xususiyatlarini oʻz ichiga oladi.
∆Teritma va ∆Tb gram–molekulalar soniga proportsional(mutanosib) ravishda oʻzgarib turishi va har bir gram–molekulada bir xil miqdordagi molekulalar (6,024∙1023) boʻlganligi sababli, eritmaning bu xususiyatlari faqat erigan moddaning zarrachalari soniga bogʻliq.
Demak, Raulning ikkinchi qonuni: qaynash nuqtasining oshishi va eritmalarning muzlash nuqtasining pasayishi erigan moddaning zarrachalari soniga proportsional(mutanosib)boʻlib, uning tabiatiga bogʻliq emas.
Agar binar eritmaning tarkibiy qismlari uchuvchan boʻlsa, u holda eritma ustidagi bug’ ikkala komponentni oʻz ichiga oladi (bugʻ tarkibidagi komponentlarning nisbiy tarkibi, qoida tariqasida, eritmadagi tarkibidan farq qiladi: bugʻ nisbatan qaynash nuqtasi pastroq boʻlgan komponentga boyroq boʻladi). Bir – birida cheksiz eriydigan A va B komponentlaridan iborat ideal binar eritmani koʻrib chiqamiz. Bugʻning umumiy bosimi, Raulning birinchi qonuniga binoan
(5.17)
Shunday qilib, ideal binar eritmalar uchun toʻyingan bugʻning umumiy va partsial bosimining B komponentining mol fraktsiyalarida ifodalangan eritma tarkibiga bogʻliqligi har qanday kontsentratsiyada chiziqli boʻladi (2.10-rasm).
Dostları ilə paylaş: |
