3-Modul. Issiqlik elektr stansiyalar va ularning umumiy holati
4-mavzu. Issiqlik elektr stansiyalari.
4.1.Kondension elektrstansiyalar. Isiqlik elektr markazlari.
4.2.Bugʻ turbinasi va uning tuzilishi. Gaz turbinasi va uning tuzilishi. Bugʻ-gaz
qurilmasi va uning tuzilishi. Bugʻ turbinali, gaz turbinali va bugʻ-gaz
qurilmali
elektr stansiyalar.
4.3.Issiqlik elektr stansiyalari va atrof muhit.
4.1.Kondension elektrstansiyalar. Issiqlik elektr markazlari.
Kondensatsion elektr stansiya (KES) — ishi bugʻning kondensatlanishiga
asoslangan va faqat elektr energiyasi ishlab chiqaradigan elektr stansiya. Ish
dvigateli — bugʻ turbinasi. Unda ish sikli bugʻning kondensatlanishi (suyuqlikka
aylanishi) bilan tugaydi (qarang
Kondensatsiya
). Hosil boʻlgan kondensat bugʻ qozonita
qaytib keladi va qayta ishlatiladi. Kondensatsion elektr stansiyayeda suv bugʻining
issiqlik energiyasi kondensatsion bugʻ
turbinasida mexaniq energiyaga, elektr
generatorlarda elektr energiyasiga aylanadi. Bugʻning boshlangʻich
parametrlari
(bosimi va temperaturasi) ni uni turbinaga kiritish oldidan oshirib,
ishlatilgan
bugʻning oxirgi bosimi va temperaturasi pasaytirilib Kondensatsion elektr
stansiyas.ning f.i.k.
oshiriladi, Bugʻni qoʻshimcha (orada) qizdirib ham f.i.-k.ni
oshirish mumkin.
Yirik Kondensatsion elektr stansiyayada bugʻning boshlangʻich parametrlari
— bosim 13 — 14 MPa va temperaturasi 560— 570°C, takomillashganlarida esa
25 MPa va 550—660°C, 30 MPa va 650°C boʻladi. Ayrim turboagregatlarning
quvvati 800—1300 MVt ga yetadi. Kondensatsion elektr stansiyas.ning
asosiy
qismlari: qozon qurilmasi, bugʻ turbinasi va mashina zali, texnik suv taʼminoti va
yoqilgʻi xoʻjaligi, elektr taqsimlash qurilmasi, kuchaytirish podstansiyasi va
boshqa Kondensatsion elektr stansiyas.da koʻmir kukuni,
tabiiy gaz, mazut, oʻtin
va boshqa yoqilgʻilar yoqiladi. Atom Kondensatsion elektr stansiyas.sida yoqilgʻi
sifatida yadro yoqilgʻisidan foydalaniladi. Yirik KESlar Issiqlik elektr stansiyalari
deb ataladi.