va kengligi
100-120
nm ) va ovalsim on yoki c h o ‘ziq shakli bilan
ajralib turadi.
X rom ofil hujayralarning yana bir guruhi asosan gipofizning
oidingi b o ‘lagi m arkaziy qism ida
joylashuvchi kortiqotropot-
sitlardir. U lar buyrak usti bezining po‘stloq m oddasi tutam li
zonasi hujayralarining sekretor faolligini kuchaytiruvchi oqsil
tabiatli adrenokortiqotrop gorm oni (A K TG yoki kortiqotropin)ni
ishlab chiqaradi. U shbu hujayralar n o to 'g ri yoki but5haksim on
shaklga ega, yadrosi b o'lakchaiardan iborat, endoplazm auk to ‘ri
yaxshi rivojlangan, sekretor donachalari m em brana biian o 'ralg a n
b o ‘lib, o ‘zida zich oqsil tabiatli o 'z a k qism ini tutadi, m em brana
bilan o 'z a k o 'rtasid a oqish bo shliq m avjud.
Xromofob endokrinotsitlar sitoplazmasi b o ‘yoqlarni
yom on qabul
qiladi va aniq sekret donachalari tutmaydi. Bu hujayralar dcyarli
60%ni tashkil qiladi. Xromofob hujayralar turli diflerentsirovka
darajasi va turli fiziologik xususiyatlarga ega hujayralardir. Ular
orasida bazofil yoki atsidofil hujayralarga ixtisoslasha boshlagan.
lekin hali sekretor donachalami to'plab ulgurmagan hujayra lam i
ko'rish mumkin. Boshqa xromofob hujayralar esa, aksincha to' liq
ixtisoslashgan, lekin intensiv yoki uzoq
muddatli sekretsiya utfayli
0
‘zlarining
sekretor
donachalarini
yo‘qo(g .i
hujayralardir.
X rom ofob hujayralarning m a’lum bir qismiga zahira hujayralari
sifatida qarash mumkin. Shuningdek, xromofob hujay ralar orasida
follikulyar-yulduzsimon hujayralar ham uchraydi,
ular uncha katta
bo'lm agan o'lcham larga ega, uzun shoxlangan o'sim talar tutuvchi va
o'sim talari birlashib to ‘r hosil qiluvchi hujayralardir. M azkur
hujayralarning ba’zi o ‘simtalari sinusoid kapillyarlarga birikadi.
B a ’zan, yulduzsimon hujayralar oo‘shlig‘ida glikoprotein tabiatli
sekret to ‘plovchi uncha katta bo‘lmagan follikulnsimon tuzilmalami
hosil qilib joylashadi. Bunday yulduzsimon hujayralarning apikal
yuzasida follikul bo‘shlig‘iga bo‘rtib
turuvchi mikrovorsinkalar
rivojlanadi (rasm 10.3).
A d en o g ip o fizn in g
Dostları ilə paylaş: