19
??????(??????) =
??????
??????
,
harada ki, ?????? – ?????? hadisəsi üçün əlverişli nəticələrin sayı, ?????? – sınağın
bütün mümkün olan nəticələrinin sayıdır.
Ehtimalın tərifindən onun aşağıdakı xassələri alınır:
Xassə 1. Yəqin hadisənin ehtimalı vahidə bərabərdir:
??????(Ω) = 1.
Xassə 2. Qeyri-mümkün hadisənin ehtimalı sıfıra bərabərdir:
??????(∅) = 0
.
Xassə 3. Təsadüfi hadisənin ehtimalı sıfırla vahid arasında
müsbət ədəddir:
0 ≤ ??????(??????) ≤ 1
.
Məsələ 2.1.
Düzgün oyun zərinin bir dəfə atılması eksperimentində düşən
xallar sayının 3 və ya 4 olması hadisəsinin ehtimalını tapın.
Həlli:
Bu eksperimentə uyğun elementar hadisələr fəzası
Ω = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
çoxluğu olacaqdır. ?????? – {3 və ya 4 xalının
düşməsi}
hadisəsi, yəni ?????? = {3, 4} olarsa, onda ??????(??????) =
2
6
olur.
Ehtimalın klassik tərifindən sınağın nəticələri sonlu sayda
elementar hadisələrdən ibarət olduğu halda istifadə olunur. Lakin
praktikada mümkün nəticələri sonsuz sayda olan sınaqlara daha tez-
tez rast gəlinir. Bu halda ehtimalın klassik tərifini tətbiq etmək
mümkün deyil. Bu isə klassik ehtimalın çatışmazlığıdır. Bu
çatışmazlıq xüsusi halda həndəsi ehtimalın və aksiomatik ehtimalın
tətbiqi nəticəsində aradan qaldırılır. Eyni zamanda bəzi səbəblərdən
ehtimalın klassik tərifi ilə yanaşı statistik tərifindən də istifadə olunur.
Tərif. ?????? sayda aparılmış eksperimentlər seriyasında ??????
hadisəsinın baş vermə sayının eksperimentlərin ümumi sayına