Güney azərbaycan nəSRİ Başlanğıcdan bu günə qədər Antologiya
Yüklə 2,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
137 İntiqam dəstəsi üç dənə qollu-budaqlı qarağac yan-yana tikilən bir neçə kənd dükanını və kənd məscidini öz qalın kölgələrinin altına almış- dı. Bu dükan ların və məscidin qarşısındakı kiçik meydança demək olar ki, kəndin bazarı və mərkəzi sayılırdı. Bu ağacla- rın dibində bir skamya enində tikilmiş uzun daş səkilərin üstü bir dəqiqə də olsun boş qalmazdı. Kəndlilər bu səkilərdə otu- rub cürbəcür söhbətlərə məşğul olduqları kimi, kəndə gələn dərvişlər də öz mərəkələrini burada qurardılar. Kənd dəlləyi öz müştərilərini hə min səkinin üstündə oturdub, sarı bürünc camını Sükkar arxın dan doldurduqdan sonra onların başlarını həmin su ilə isladıb qırxmağa başlar, qurtaranda isə tük ilə dolu olan qırmızı fi təsini də həmin arxa çırpardı. Dişləri ağrı- yan adamların da dişləri bura daca çəkilərdi. Kəndin sınıqçısı qol-qıçı çıxan adamların qol-qıçını burada yerinə salar və ya nova qoyub bağlardı. Müxtəsər kəlam kəndin tamam işləri bu- rada əncam tapardı. Dövlət və ər bab əmrlərini də gizir Vəli burada xalqın qulağına çatdırardı. Bu meydançada dörd nəfər hər şeyi satıb və hər zad alan dükandan başqa bir də bir çayçı dükanı var idi. Bu dükanın sahibi Kər bə layı Səməd çay, piti, yağ, yumurta, çörək satdığı kimi, bəzən davardan, maldan da kəsib dükanının qabağındakı qara ğa cın budaqlarından asıb satardı. Kərbəlayı Səməd də öz qon şuları kimi bir işə baxmaz, çayçı olduğu halda qəssablıq da edərdi. Kər bəlayı Səmədin çayı həmişə gün çıxmazdan əvvəl hazır ol du ğu kimi, onun kəsdiyi keçilərin şaqqaları da lap tezdən qa ra ğacın budağın- dan asılmış olardı. Kərbəlayı Səmədin evi də dükanının dalında idi. O, dünən müştərisi az olduğu üçün gecə həmişəkindən tez dükanını bağla yaraq qəhvəxanasının damına çıxıb yatmışdı. Kərbəlayı Səməd hələ şirin yuxuda idi ki, məscid damında yatan azançı Seyidin sə sini eşidib yuxudan oyandı. Seyidin onu yuxudan oyatması sə bəbsiz deyil idi. Kərbəlayı ilə azançı Seyid öz ara- larında qərar qoy muşdular ki, onlardan hər hansı biri yuxudan 138 Pənahi Makulu tez oyanarsa digərini də oyatsın. Buna görə də Seyid çağı- rıb Kərbəlayını oyat mışdı. Bunlar hər ikisi də Sükkar arxında dəstəmaz alandan son ra Kərbəlayı tələsik namazını qılıb öz işinə məşğul olardı, azançı da azan deməyə başlardı. Bu gün Kərbəlayı namazı qurtarar-qurtarmaz, dünən alıb hə yətə bağladığı ala keçini kəsməyə hazırlaşdı. O, keçi- ni arxın qırağına çəkdi, azanını qurtarıb damdan aşağı enən azançının köməyi ilə kəsdi. Onu üfl əyərək qarnına bir-iki yumruq vurduq dan sonra soymağa başladı. Bu zaman kənd- lilər də yavaş-yavaş yuxudan oyanıb mal-qaranı çölə buraxır- dılar. Kərbəlayı keçini yerdə soyub qurtardıqdan sonra onun içalatını çıxardı və özünü şaqqalamaq üçün azançı Seyid ilə birlikdə arxın başından götü rüb zıqqana-zıqqana qarağacın al- tına gətirdilər. Qarağacın altın da “ya allah” deyib, özlərinə bir dəfə dəxi güc verdikdən sonra, keçini budaqdan asılan dəmir çəngələ tərəf qaldırdıqları zaman, nəhəng əjdaha üstünə ayaq basan adam kimi hər ikisi birdən dəh şətlə geri çəkilərək qey- ri-təbii səslə qışqırdı. Bu zaman keçi nin də cəmdəyi əllərin- dən yerə düşüb torpağa bulandı. Onların gözləri bərəlib dilləri kəkələyirdi. Rəngləri ağappaq ağarmışdı. Heç biri ayaq üstə dayana bilmirdi. Azançı Seyid vücudca zəif olmasına baxma- yaraq görünür ki, Kərbəlayıdan cəsarətli idi. O, Kərbəlayıdan əvvəl özünə gəlib “ay havar!” – deyə kəndə qış qı rıq saldı. Kənd evlərindən çıxan arvad və kişi havarçıya tərəf qaçıb gəl- dilər. Adamların bir-biri ardınca həyəcan və təşvişlə bu raya yüyürmələrinə baxmayaraq Seyid “ay havar!” – deyə bağırır, camaatı yığıb buraya tökürdü. Bu gün kəndxuda Bağır bəy dəxi gündəkindən əvvəl yu- xu dan durmuşdu. O, Vəli kişi ilə birlikdə Səməd bəyin atını ra hat ladı, sonra da özü üçün layiqli bir səhər yeməyi hazır- lamağa məş ğul oldu. Azançının bağırtısını onlar da eşitdilər. Bu bağır tıdan Səməd yuxudan kal oyanıb boğçadakı üzünü göstərməsin deyə azançının harayını kəsmək üçün hər ikisi 139 İntiqam dəstəsi kəndin mərkəzi sayılan qarağaclara tərəf yüyürməyə başladı. Bu zaman orada böyük bir izdiham var idi. Hamı qışqırır, ağız deyəni qulaq eşit mirdi. Camaat bir-birini sıxışdırıb qabağa keçmək istəyirdisə də, lakin bu heç kəsə mümkün olmurdu. Kəndxuda ilə gizir hələ uzaqda ikən ora toplaşan camaatdan kimsə onları görüb dedi: – Budur, kəndxuda özü gəldi, indi hər şey aydınlaşar. Bu vaxt tamam nəzərlər kəndxudaya tərəf çevrildi və hamı bir səs ilə dedi: – Qoyun keçsin qabağa, bəlkə o tanıya bildi. Bir-birinə gəyişərək vahid kütlə şəklini almış olan cama- at bir an yerindən tərpənib geriyə çəkildi. Kəndxuda və gizir Vəli camaat arasında açılan dar yol ilə Kərbəlayı Səmədin gündə ət asıb satdığı qarağaca tərəf irəlilədilər. Damdan-dama addımla yaraq məscid damına yığılan qadınların da miqdarı diqiqəbə də qiqə artmaqda idi. Hələ bəzi nazik qəlblilərin hə- zin-həzin ağla maları da eşidilirdi. Bağır bəy və Vəli kişi qara- ğacın dibinə ye tişər-yetişməz hər ikisi özlərini saxlaya bilmə- yib gördükləri dəh şətli mənzərədən bir addım geri çəkildilər və heyrət içərisində yerlərində donub qaldılar. Doğrudan da, gördükləri mənzərə olduqca dəhşətli və qor xunc idi. Qarağac budağından xırxıracı kəsilmiş bir adam ayaq larından dəlinərək təpəsi üstə asılmış idi. Adamın üzünün və dö şünün ətlərinin getməsindən onun üzü üstə sürükləndiyi anlaşı lırdı. Cəsədin boynundan asılan ipə bir kağız dəxi dəlib keçir miş dilər. Bu kağızın üzərində yazılan bir neçə söz nəzəri cəlb etməkdə idi. Lakin bura toplaşan bu qədər camaat arasın- da bir nə fər də savadlı yox idi ki, həmin kağızı oxumaqla bu sirli ha disəni kəşf etsin. Kənddə bir qədər azsavadlı cavanlar- dan var idisə, onlar da demokrat fi rqəsinə yazıldıqları və ya fədai olduq ları üçün tutulub həbs edilmişdi. Kəndin mollası da təsadüfən başqa kəndə gedib hənuz kəndə dönməmişdi. Kənd camaatını hər şeydən artıq maraqlandıran məsələ öldü- Yüklə 2,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|