Güney azərbaycan nəSRİ Başlanğıcdan bu günə qədər Antologiya
Yüklə 2,88 Mb. Pdf görüntüsü
|
193 Adət Balaca Qara Balıq bu sözləri deyib Balıqudanın qarnında o tərəf-bu tərəfə var-gəl etməyə başladı. Rizə balıq isə onun ağ zından bayıra atıldı və suya düşdü. Çox gözlədi, xilaskarın- dan xəbər çıxmadı. Birdən gördü ki, Balıqudan havada ma- yallaq vu rub fəryad qoparır…Nəhayət, o müvazinətini itirib şappıltı ilə su ya düşdü, yenə bir qədər çabalayandan sonra taqətdən düşdü. Lakin Balaca Qara Balıqdan yenə də xəbər çıxmadı və indiyə qədər də bir səs-soraq yoxdur. Burada Qoca Balıq nağılını bitirdi. Üzünü on bir min doqquz yüz doxsan doqquz nəvə və nəticəsinə tutub dedi: – Daha yatmaq vaxtıdır, balalarım, gedin yatın! Nəvə-nəticələri ondan soruşdular: – Nənəcan, axı sən Balaca Qara Balığın başına sonra nələr gəldiyinı demədin? Qoca Balıq dedi: – O da sabahkı gecəyə qalsın, balalarım. Artıq yatmaq vaxtıdır. Gecəniz xeyrə qalsın! On bir min doqquz yüz doxsan doqquz bala balıq bir ağızdan:
– Gecəniz xeyrə qalsın! – dedi və yatmağa getdi. Nənəni də yuxu apardı. Balaca Qızıl Balıq isə nə qədər çalışdısa, yata bil mədi. Sübhədək dəniz barədə fi kirləşdi…
Bizim bu müəllim acından ölməmək üçün bir qarın çörək istəyənlərdən deyildi. İstəyirdi ki, yaxşı yaşasın, başqalarının gözlədiyindən də yaxşı. Texnikumda qəbul imtahanlarını uğurla başa vuranda o qə dər də sevinməmişdi. Heç yadına gəlmirdi ki. Hansı qüvvə onu bu mühitə ayaq basmağa məcbur etmişdi, gələcəyi haqda nə dü şünürdü, arzusu, amalı nə idi. Texnikumda oxuduğu iki 194 Səməd Behrəngi il qəl bi nin ən gizli guşəsində saysız-hesabsız şirin xatirələr qoymuşdu. Sonralar tənhalıq, bekarçılıq vaxtlarında bu xa- tirələri yada sal maq onun üçün bir növ ürəkaçan, baş qarışdı- ran işə çevrildi. Oyuncaqlarının hər biri ilə bir müddət məşğul olan, onların hər birindən xüsusi daxili ləzzət alan uşaq kimi o da hər xatirədən mütəəsir olur, ürəyində razılıq hissi baş qal- dırırdı.
Məktəbliləri bir yerə toplayıb hay-küy salan, eşşəkbeli oy- na yan görəndə xatirələri daha canlı, daha şirin olurdu. Bir an do daqlarında xoş bir təbəssüm oynayır, sonra isə günəş şüala- rının təsirindən buxarlanan şeh kimi yox olurdu. Belə vaxtlar- da müəl lim ağa ləzzət və həsrət dolu səslə dodaqaltı zümzümə edərdi: “Ötən günə gün çatmaz, calasan günü günə”. İki dostu ilə birlikdə texnikumda divar qəzeti buraxardı- lar. Hər ayın əvvəlində divara vurardılar. Tələbələr qəzetin qarşısına yığışar, onu birinci oxumağa can atardılar. Onlar da kənardan bu ürəkaçan səhnəyə tamaşa edər və öz-özlərinə fi kirləşərdilər ki, həyatlarının ən xoşbəxt anlarını yaşayırlar. Texnikumun vəziyyə ti ilə bağlı yazdığı kəskin məqalədən sonra onu qovmaq istədik lərini tez-tez yadına salırdı. O vaxt tarix və coğrafi ya müəllimi onu müdafi ə edərək demişdi: “Belə yazıları yazmaq pisdirsə, on da bir deyin görək, yaxşı nədir? Daha onların qələmini məhdud laşdırmaq olmaz”. Bu hadisəni yada salanda gözlərindən ləzzət qarışıq bir qürur hissi oxunardı. Texnikumda təhsilini başa vurduqdan sonra ətraf kənd- lərin birinə göndərildi. Kənd şose yolundan bir neçə kilo- metr aralı idi. Əyri-üyrü gil divarlar, eniş yoxuşlu dolaşıq küçələr adamın ya dına dağ ətəyində bir neçə yerə bölünərək axan çayı salırdı. Ətrafındakı yamyaşıl geniş bağlar üzük qaşı kimi cilvələnirdi. Təpənin başından baxanda kənd tüs- tülənən odun qalağına bənzə yirdi. Ona bu görkəmi verən təndirlərin tüstüsü idi. Təxminən yeddi min nəfərlik əhalisi 195 Adət küçələrdə qaynaşırdı. Onlardan bəzilə ri kəndlərinin bərbad- lığından dodaqaltı deyinir, lakin yenə də birtəhər yaşayırdı- lar. Hərə öz işi ilə məşğul idi. Ən qabarıq xüsusiyyətləri isə xəsislik və qəlbiqaralıq idi. Otuz-qırx il əvvəl tikdikləri məktəb elə necə vardısa yerində dur muşdu. Ətraf kəndlərin hərəsində iki-üç məktəb vardı, an- caq bunlar elə biri ilə kifayətlənirdilər. Onu da deyək ki, hamamlarına təmiz getsən, çirkli çıxar- dın. Bir xəzinəsi vardı ki, illərlə yuyulmurdu. Belə dözülməz vəziyyətə baxmayaraq, ağalar istəyirdilər ki, kəndlərini şəhərə çevirələr. Bir avara tiryəkini bələdiyyə rəisi də göndərmişdilər şəhərdən. O yazıq da heç bayramlarda belə tiryək pulunu çıxara bilmirdi. Müəllim ağa belə bir kənddə dəridən-qabıqdan çıxma- lı, cə miyyət üçün igid, vətənsevər gənclər yetişdirməli, bö- yüklərin puç fi kirlərinin təsiri altda mənəviyyatı puçlaşmış uşaqların be yinlərini təmizləməli idi. Zərrə qədər də etina- sızlıq göstərmədən müəllim ağa öz işinə başladı. Bir qayda olaraq əməkhaqqını dörd-beş ay gecikdirərdilər. Məcbur olub birtəhər keçinirdi. Şəhərə getmək üçün bir neçə kilometr təpik döyər, şoseyə çıxandan sonra da bir-iki saat avtobusdan, yük maşınından göz lə yər, birtəhər özünü şəhərə çatdırardı. Qışda şəhərə ge- dəndə kü lək, qar, şaxta, ac canavarların hücumuna məruz qal- maq qorxusu lap atasını yandırardı. Günlərin birində birinci sinifdə dərsi ilə məşğul idi. Ba- laca uşaqlara “a – b” öyrədirdi. Birdən sinif otağının qapısı cırıldadı, qapının arasından maarif müfəttişinin başı Yezidin bayrağı kimi peyda oldu. Müfəttiş ağır addımlarla otağa ayaq basdı. Yanında heç kəs yox idi, məktəb müdiri də. Onun da bu müfəttişlə arası sərin idi. Müfəttiş ahıl bir kişi idi, keçmiş altı sinif bitirənlərdən idi, maarif idarəsi yaradılandan elə cildini dəyişə-dəyişə bütün Yüklə 2,88 Mb. Dostları ilə paylaş:
|