Uluslararası Sosyal Araş tırmalar Dergisi
The Journal of International Social Research
Volume 3 / 10 Winter 2010
345
kurgulanması nedeniyle insan üstü niteliklerle bezeli olmayan kişi olarak tanımlanabilmektedir. nsanı insan
yapan değerlerden soyutlanmaksızın yaratılan anti-kahramanlar, örnek alınası ve hayranlık duyulası
nitelikleriyle dikkat çeken kahramanlara kıyasla postmodern döneme daha uygun bir görünüm arz
etmektedirler. Bu paralelde tüm sıradanlıklarına ve olağanlıklarına rağmen, gerçek yaşamdan kopuk
olmamaları nedeniyle mükemmel insan prototipi olarak sunulan kahramanlara kıyasla çağcıl izleyiciler
nezdinde daha fazla kabul görebilmektedirler.
Dolayısıyla Simpsonlar başta olmak üzere, pek çok postmodern anlatıda; alışageldiğimiz güçlü,
yetenekli ve liderlik karizmasına sahip olan kahraman imgesinin aksine güçsüz, yeteneksiz ve kendini bile
yönetme yetisinden yoksun anti-kahraman figürüne rastlamak mümkündür. Öyle ki yakıtlarını
postmodernizmden alan bu karakterler, izleyicileri ekrana bağlayacak eğlenceli ve heyecanlı olayları
yaşamanın ve açgözlülük, cinsellik, korku, öfke gibi temel dürtülerle hareket etmenin ötesinde, olay örgüsüne
bilinçli bir şekilde yön vermektedirler (Sayers 2008: 122). Bu bağlamda Homer ve Bart tüm zaafları,
duyguları ve eylemleriyle idealize edilmeksizin kurgulanan sıradan insanlar olmaları nedeniyle anti-kahraman
özellikleri sergilemekte ve postmodern ilahlar olarak nitelenebilmektedirler.
Otoriteye karşı avangard tutum, Simpson ailesinin eşine ve çocuklarına bağlı bir kadın olarak
betimlenen annesi Marge’da da gözlenmektedir. Marge, gerek dizideki hâl ve tavırları, gerekse de kurgusal
bir karakter olmasına rağmen gerçek yaşama sızan eylemlerinde geleneksel anne imgesinden farklı bir
görünüm sergilemektedir. Öyle ki ABD’de yapılan ‘en iyi anne’ listelerinde yer alan Marge, erotik içerikli
ünlü erkek dergisi Playboy’un Kasım 2009 sayısına kapak kızı -cover girl- olarak görüntü vermiştir. Şovun
yayındaki yirminci yılını kutlama amacıyla gerçekleştirilen bu etkinlik kapsamında; üç çocuk annesi Marge,
dizinin bugüne kadar yayınlanan birçok bölümünde atıfta bulunulan ve Ursula Andress, Kim Basinger, Farah
Fawcett gibi pek çok ünlü yıldızın daha önce fotoğraf verdiği derginin kapağında çıplak olarak yer almış ve
ikonik Playboy tavşanı pozunu vermiştir. Bu olay, bir çizgi kahramanın ‘soyunan ünlü kadın’ denklemiyle
tanınan ve alanında ekol olarak kabul gören bir derginin kapağında yer alması açısından da ilktir (Babwin
2009).
5. Sonuç
Bir iletişim aracı ve ortamı olarak çizgi filmler, yaşamımızın her alanına girmiştir. Evrensel bir dile
sahip olmalarının yanı sıra kendilerine has dünyalarıyla izleyicilere, içinde yer aldıkları dünyanın
gerçeklerinden farklı ve eğlenceli bir hayat sunmaktadırlar. Anıştırmaların yanı sıra geçişleri ve kurgusuyla
sinema, edebiyat ve müzik başta olmak üzere sanatın birçok alanına atıf yapan çizgi dizi Simpsonlar, çizgi
film kavramının yeniden tanımlanmasına aracılık etmiş ve neredeyse yirmi yıllık geçmişiyle televizyon
tarihine damgasını vurmuştur. Bu anlamıyla Simpsonlar, animasyon dünyasına ait bir başarı öyküsü olmanın
ötesinde, kültürel bir fenomen olarak değerlendirilebilmektedir. Sosyal bir komedi olarak din, aile, eğitim ve
politika gibi konulara ilişkin hicivlerle dikkat çeken çizgi dizi, animasyon kavramına getirdiği postmodern
yorumla öncellerinden ve benzerlerinden farklılaşarak
televizyon tarihindeki yerini sağlamlaştırmaktadır.
Değişim ve dönüşümle karakterize edilen çağcıl dünyaya ilişkin bir profil sunan çizgi dizi Simpsonlar’ı,
postmodernizm ile bağlantılı olarak ele almak ve incelemek mümkündür. Böylesi bir incelemenin, çağcıl
dünyayı etkisi altına alan postmodern dönüşüme ilişkin anlama ve anlamlandırma pratiği sağlamak gibi özgül
yararlarından söz edilebilmektedir. Bir iletişim ve etkileşim ortamı olarak Simpsonlar ‘metinlerarasılık’,
‘pastiş’, ‘yansıma’, ‘kurmaca ve üstkurmaca’, ‘kurumsalcılık karşıtlığı’ gibi postmodern bileşenler uyarınca
mercek altına alınabilmektedir. Bu anlamıyla Simpsonlar, içinde bulunduğumuz kültürel formasyona ilişkin
çıkarımlar sunmasının yanı sıra kültür ile yaşam, yapıntı ile kuram, imge ile gerçeklik arasındaki katı
disipliner sınırları sorgulama konusunda işlevsel bir rol üstlenmektedir.
KAYNAKÇA
Akbulut, Hasan (2005). “Cennetten Çok Uzakta: Metinlerarası Bir Yolculuk.” Selçuk letişim Dergisi 4 (1): 42-57.
Babwin,
Don
(2009).
“Aye
Carumba!
Marge
Simpson
Poses
For
Playboy
Cover”
http://hosted.ap.org/dynamic/stories/U/US_PLAYBOY_MARGE_SIMPSON?
SITE=AP&SECTION=HOME&TEMPLATE=DEFAULT
(erişim tarihi 09 Ekim 2009).
Best, Steven ve Kellner Douglas (1998). Postmodern Teori - Eleştirel Soruşturmalar. Çev., Mehmet Küçük. stanbul: Ayrıntı
Yayınları.
Uluslararası Sosyal Araş tırmalar Dergisi
The Journal of International Social Research
Volume 3 / 10 Winter 2010
346
Bilgin, Nuri (1999). Sosyal Psikolojide Yöntem ve Pratik Çalışmalar. zmir: Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları,
No: 91.
Bilgin, Nuri (2003). Sosyal Psikoloji Sözlüğü - Kavramlar, Yaklaşımlar. stanbul: Bağlam Yayınları.
Cantor, Paul A. (1997). “The Greatest TV Show Ever.” The American Enterprise 8: 34-37.
Cau, T. (2007). “Simpsons Movie for 2008.” http://www.cinecon.com/news. php?id=041108 (erişim tarihi 25 Şubat 2007).
Corliss, Richard (2008). “Bart Simpson.” http://www.time.com/time/time100/ artists/profile/simpson.html (erişim tarihi 23
Temmuz 2008).
DoCarmo, Stephen N. (2007). “Some Notes on Postmodernist Metafiction.” http://www.bucks.edu/~docarmos/Metanotes.html
(erişim tarihi 25 Şubat 2007).
Doherty,
Brian
(2007).
“The
Simpsons
Archive:
Matt
Groening
Interview.”
http://www.snpp.com/other/interviews/groening99e.html (erişim tarihi 25 Şubat 2007).
Dündar, Can (1996). “Televizyon ve Şiddet.” Cogito 6-7 (Kış-Bahar): 387.
Eagleton, Terry (1999). Postmodernizm Yanılsamaları. Çev., Mehmet Küçük. stanbul: Ayrıntı Yayınları.
Ekiz, Tevfik (2007). “Alımlama Estetiği Mi Metinlerarasılık Mı?” Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi
Dergisi 47 (2): 119-127.
Featherstone, Mike (1996). Postmodernizm ve Tüketim Kültürü. Çev., Mehmet Küçük. stanbul: Ayrıntı Yayınları.
Gencer, Ayşe Banu (2006). “Pazarlama Yönelimli Halkla lişkilerde Postmodern Yaklaşımlar.” II. Ulusal Halkla lişkiler
Sempozyumu, Kocaeli, 27-28 Nisan 2006: 337-349.
Gordon, Michael E. (2008). “The Simpsons: A Case Study in the Limitations of Television as a Medium for Presenting
Political and Social Satire.” Son Sınıf Bitirme Tezi (Online). Philadelphia: Haverford College, 19 Nisan 2004.
http://triceratops.brynmawr. edu/dspace/bitstream/10066/658/1/2004GordonM.pdf (erişim tarihi 11 Mart 2008).
Gürel, Emet ve Jale Alem (2005). “Çizgi Dizi Simpsonlar Üzerine Bir nceleme.” Pi - Pazarlama ve letişim Kültürü Dergisi
4(12): 16-30.
Günay, Doğan (2003). Metin Bilgisi. stanbul: Matbaa 70.
Irwin, W. (2001). “What Is an Allusion?” Journal of Aesthetics and Art Criticism 59(3): 287-297.
Irwin, William, Mark T. Conard, ve Aeon J. Skoble (der.) (2003). The Simpsons and Philosophy (The D'oh! of Homer -
Popular Culture and Philosophy) Volume: 02. USA: Carus Publishing Company.
Irwin, William ve J.R. Lombardo (2003). “The Simpsons and Allusion: Worst Essay Ever.” The Simpsons and Philosophy
(The D'oh! of Homer - Popular Culture and Philosophy) Volume: 02. William Irwin, Mark T. Conard ve Aeon J. Skoble (der.) içinde.
USA: Carus Publishing Company. 48-55.
Işıksalan, Nilay (2007). “Postmodern Öğreti ve Bir Postmodern Roman Çözümlemesi: Kara Kitap/ Orhan Pamuk.” Anadolu
Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 7 (2): 419-466.
Karaburgu, Oğuzhan (2008). “Arayışın Postmodernist Anlatısı: Bin Hüzünlü Haz.” Sözlü Bildiri. 1980’Den Sonra Türk
Romanı Sempozyumu. Kayseri: 27-28 Mart 2008: 1-14.
Karadoğan, Ali (2005). “Postmodern Sinema Mı Film Mi?” letişim: Araştırmaları Dergisi 3 (1-2): 133-160.
Kopcewicz, Andrzej (1992). “The Intertextual Paradigm.” Studia Anglica Posnaniensia 24: 57-66.
Krippendorff, Klaus (2004). Content Analysis: An Introduction To Its Methodology. New York: Sage Publication.
Lyotard, Jean François (2000). Postmodern Durum - Bilgi Üzerine Bir Rapor. Çev., Ahmet Çiğdem. Ankara: Vadi Yayınları.
Marshall, Gordon (der.) (1999). Sosyoloji Sözlüğü. Çev., Osman Akınhay ve Derya Kömürcü. Ankara: Bilim ve Sanat
Yayınları.
Matheson, Carl (2003). “The Simpsons, Hyper-Irony, and the Meaning of Life.” The Simpsons and Philosophy (The D'oh! of
Homer - Popular Culture and Philosophy) Volume: 02. William Irwin, Mark T. Conard ve Aeon J. Skoble (der.) içinde. USA: Carus
Publishing Company. 65-75.
Mayring, Philipp (2009). “Qualitative Content Analysis. Forum Qualitative- Sozialforschung/Forum: Qualitative Social
Research.” Art. 20 1(2), Temmuz 2008, http://nbnresolving.de/urn:nbn:de:0114-fqs0002204 (erişim tarihi 14 Ocak 2009): 1-10.
McAllister,
Matthew
P.
(2007).
“The
Simpsons
U.S.
Cartoon
Situation
Comedy.”
http://www.museum.tv/archives/etv/S/htmlS/simpsonsthe/simpsonsthe.htm (erişim tarihi 25 Şubat 2007).
Miani,
Mattia
(2007).
“The
Simpsons
-
Innovation
and
Tradition
in
a
Postmodern
TV
Family.”
http://www.baskerville.it/PremioB/2004/Miani.pdf (erişim tarihi 25 Şubat 2007).
Mutlu, Erol (2004). letişim Sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Nietzsche, Friedrich Wilhelm (2003). Ecce Homo. Çev., Can Alkor. stanbul: thaki Yayınları:
O’Day, Marc (2006). “Postmodernizm ve Televizyon.” Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü. Stuart, S. (der.) içinde.
Çev., Mukadder Erkan ve Ali Utku. Ankara: Ebabil Yayınları. 133-142.
Poniewozik, James (2007). “The Best TV Show Ever.” http://www.time.com/time/daily/special/simpsons.html (erişim tarihi 25
Ş
ubat 2007).
Püsküllüoğlu, Ali (1995). Türkçe Sözlük. stanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Rhodes, Carl (2001). “D’oh - The Simpsons, Popular Culture and the Organizational Carnival.” Journal of Management
Inquiry 10(4): 374-383.
Rousseve, Dan (2007). “The Simpsons: Portrait of a Heroic Family.” http://www.snpp.com/other/papers/dr2.paper.html
(erişim tarihi 25 Şubat 2007).
Sayers, David Selim (2008). “Tıflî Hikâyelerinin Türsel Gelişimi.” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi (Online). Ankara:
Bilkent Üniversitesi Ekonomi ve Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2005. http://www.thesis.bilkent.edu.tr/0002823.pdf (erişim tarihi 11 Mart
2008).
Sim, Stuart (der.) (2006). Postmodern Düş üncenin Eleş tirel Sözlüğ ü. Çev., Mukadder Erkan ve Ali Utku. Ankara: Ebabil
Yayınları.
Steiger, Gerd (2007). “The Simpsons-Just Funny or More?” http://www.snpp.com/ other/papers/gs.paper.html (erişim tarihi
25 Şubat 2007).
Uluslararası Sosyal Araş tırmalar Dergisi
The Journal of International Social Research
Volume 3 / 10 Winter 2010
347
Stengel, Richard (2008). “Well, Hello to '90s Humility.” http://www.time.com/time/ magazine/article/0,9171,972087,00.html
(erişim tarihi 23 Temmuz 2008).
Vivian, Scott (2007). “Homer Says D’oh!” http://www.snpp.com/guides/dohs.html (erişim tarihi 25 Şubat 2007).
Vogl,
Bastian
(2007).
“The
Simpsons
and
Their
World
-
A
Mirror
of
American
Life?”
http://www.snpp.com/other/papers/bv.paper.html (erişim tarihi 25 Şubat 2007).
(2009). “Facts&Figures-Most Weeks At No. 1.” http://www.irishcharts.ie/facts/ most_ weeks_at_no1.htm (erişim tarihi 23
Mart 2009).
(2007). “Do the Bartman.” http://en.wikipedia.org/wiki/Do_the_Bartman (erişim tarihi 19 Haziran 2007).
(2004). “Doh! Britons Back Homer For President - Dysfunctional Dad From ‘The Simpsons’ Wins Magazine Poll.”
http://msnbc.msn.com/id/6327033/ (erişim tarihi 25 Eylül 2004).
(2007). “Simpsons Games.” http://www.snpp.com/guides/games.html (erişim tarihi 25 Şubat 2007).
(2002). Queen’s English - Dictionary & Thesaurus of The English Language. Parragon Book: USA.
(2007). “The Yellow Album: A Review.” http://www.bartfan.com/yellow.htm (erişim tarihi 19 Haziran 2007).
(2007). “University Offers ‘Simpsons’ as Philosophy Class.” http://slashdot.org/articles/01/12/16/1538244.shtml (erişim tarihi
25 Şubat 2007).
(2007). http://www.everythinghalloween.com/index.html (erişim tarihi 19 Eylül 2007).
(2007). http://www.guinnessworldrecords.com/content_pages/record.asp? Recordid =51696 (erişim tarihi 25 Şubat 2007).
(2006). http://www.historychannel.com/exhibits/halloween/ (erişim tarihi 30 Eylül 2006).
(2008). http://www.sitcomsonline.com/boards/archive/index.php/t-32371.html (erişim tarihi 16 Şubat 2008).
(2009). http://www.snpp.com/episodeguide.html (erişim tarihi 15 Ocak 2009).
(2009). http://www.snpp.com/episodes.html (erişim tarihi 15 Ocak 2009).
(2009). http://www.snpp.com/guides/lisa-4.html#4.3.15 (erişim tarihi 30 Ocak 2009).
(2006). http://www.snpp.com/guides/movie_refs.html (erişim tarihi 30 Eylül 2006).
(2006). http://www.thesimpsonsmovie.com (erişim tarihi 30 Eylül 2006).
(2007). http://www.websters-online-dictionary.com/definition/english/d%2527/d% 2527oh html (erişim tarihi 25 Şubat 2007).
(1998). The Simpsons - Heaven and Hell (Cennet ve Cehennem), Yaz. Matt Groening, 1989-1992, DVD, Twentieth Century
Fox Home Video, 31 Ağustos 1998.
(2001). The Simpsons - The Complete First Season. Yaz. Matt Groening, 1989-1990, DVD, Twentieth Century Fox Home
Video, 25 Eylül 2001.
(2002). The Simpsons - The Complete Second Season. Yaz. Matt Groening, 1990-1991, DVD, Twentieth Century Fox Home
Video, 06 Ağustos 2002.
(2003). The Simpsons - The Complete Third Season. Yaz. Matt Groening, 1991-1992, DVD, Twentieth Century Fox Home
Video, 26 Ağustos 2003.
(2004). The Simpsons - The Complete Fourth Season. Yaz. Matt Groening, 1992-1993, DVD, Twentieth Century Fox Home
Video, 15 Haziran 2004.
(2004). The Simpsons - Sex, Lies and The Simpsons (Sex, Yalanlar ve Simpsonlar). Yaz. Matt Groening, 1989-1992, DVD,
Twentieth Century Fox Home Video, 16 Ağustos 2004.
(2004). The Simpsons - Simpsons Gone Wild (Çılgın Simpsonlar). Yaz. Matt Groening, 1989-1992, DVD, Twentieth Century
Fox Home Video, 07 Haziran 2004.
(2004). The Simpsons - The Classics (On Your Marks, Get Set, D’oh!). Yaz. Matt Groening, 1989-1992, DVD, Twentieth
Century Fox Home Video, 16 Ağustos 2004.
Dostları ilə paylaş: |