Haci fuad iZZƏt oğlu nurullayev şeyxüLİslamliq ziRVƏSİ: haci allahşÜKÜr paşazadə
Yüklə 3,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 261 169. Məhəmməd Şucai, “Aşti ba İmam Zaman (s)”; 170. Abbas Qummi, “Həmase-ye Kərbəla”, mütərcim: Mir zə Əbul Həsən Şirafi; 171. Əlirza Mirzə Məhəmməd, “Miftəhul-mizan”; 172. Mahmudi Rey Şəhri, “Nəhcud-dua”; 173. Həmid Cad İrani, “Kitabe Gilan”; 174. Bakuvi, “Kitabu kəşf əl-haqaiq an nukətil ayəti vəd-da- qayiq”; 175. Dürdanə Cəfərli, Mehriban Sultanova, “Fiqh təlimi”; 176. Ayətullahul-üzma Seyyid Əli Hüseyni Sistani, “İzahlı şəriət məsələləri”; 177. Ayətullahul-üzma Hacı Şeyx Məhəmməd Fazil Lənkə- rani, “Şəriət hökmlərinin izahı”; 178. Möhsin Qiraəti, “Namazın sirləri”; 179. Təbərsi, “Məcməul-bəyan fi təfsirul-Quran”, Tehran ça pı; 180. Abdullah bin Məhəmməd Rza Şubri, “Təfsirul-Quranil- Kərim”, Qahirə çapı; 181. Məhəmməd Əli əs-Sabuni, “Muxtəsəru təfsiri İbn Kəsir”; 182. əs-Seyyid Məhəmməd Baqir əs-Sədri, “Durusun fi ilmi əl-usul”; 183. Məhəmməd Ali əs-Sabuni, “Ravaiul-bəyən”, (Təfsiru ayətil-əhkami minəl-Quran); 184. ər-Riyad, “Əl-mausuatul-muyəssərətu fil-ədyəni val-mə- zahibi val-əhzab əl-muasirati”; 185. Məhəmməd Əbu Zuhrə, “Tarixu əl-məzahibi əl-İsla- miyyə”; 186. Məhəmməd Nəsib ər-Rifai, “Feysirul-aliyyil-qadiri li- ixtisari İbn Kəsir”; 187. Abdulməcid Aziz əz-Zindani, “Kitabu ət-Tovhid”; 188. əs-Seyyid Sabiq, “əl-Aqaidu əl-İslamiyyə”; 189. Mehdi Beyşivali, “Sirətu əl-əimmətu”; 190. əş-Şeyx İbrahim əl-Qəttani, “Teysiru ət-təfsir”, Əm- man-1982; 191. əs-Səmərqəndi, “Təubihu əl-ğafilinə”; 192. İbn Qayyum əl-Cauziyyə, “ət-Tibyanu fi əqsami əl- Quran”; 262 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: 193. Əli ibn Məhəmməd ibn Əbi əl-İzz, “Şərhu ət-təhaviyyə fil-aqidəti əs-sələfiyyəti”; 194. əl-Qeyrəvani, “ər-Risalə əl-fiqhiyyə”; 195. Qəhtan Əbdür-Rəhman əd-Duri, “Aqdut-tahkimi fil-fiqhu əl-islamiyyi val qanuni əl-vadi”; 196. Məhəmməd əl-Xudri, “Nur əl-yəqin fi sirati seyyidi əl- mursəlin”; 197. əl-İsfəhani, “əz-Zəria ila məkarimiş-şəria”; 198. Əbu Bəkr Cabir əl-Cəzairi, “Kitabu əl-məscidi va beyt əl-muslim”; 199. Abdul-Məcid Aziz əz-Zindani, “Kitabu tauhidi əl-Xaliqi”; 200. Məhəmməd Əli əs-Sabuni, “Səfvatut-təfasir”; 201. Məhəmməd Həmidullah əl-Heydər Abari, “Məcmuə əl- vasaiqi əs-siyəsiyyə fil-ahdin-nəbəviyyə val-xilafəti ər-raşidə”; 202. Əbdul-Cəlil Əbduhşəkbi, “əl-Xitabətu va ədəbu əl-xatibi”; 203. Kuveyt, “ət-Tərbiyə əl-İslamiyyə lissaffi əs-səlisi var- rabii əs-sənəviyyə”, orta məktəblər üçün İslam tərbiyəsi kitabı; 204. İbn Subəki, “Haşiyətu əl-əttari alə cəmi əl-cəvamii”; 205. Şeyx Şueyb əl-Hureyfis, “ər-Raudul-fəiqu”; 206. Məkarim Şirazi, “Ayətul-vilayəti fil-Quran”; 207. Türkiyə yasın yayınevi, “Misbəhun-nicəti”; 208. İbn Əsəm əl-Kufiyyi, “əl-Futuh”; 209. Məhəmməd Əbu Zuhrə, “Əhkamut-tərikati val-mə va risi”; 210. Şeyx Ğalbun, “Kitabut-təzkirə fil-qiraəti”; 211. Məhəmməd Alış, “Mənhul-Cəlil”; 212. Məkarim Şirazi, “Miətun və səmənunə suələn və cə- vabən”; 213. Seyyid Məhəmməd əl-Musəvi əş-Şirazi, “Ləyəli bi şəvər”; 214. Mubarək Əmr əl-Əmmari, “əl-İthəfu min şiril-isləf”; 215. Əbduləziz ibn Abdullah ibn Ləbun, “Divanu Əmir şecarəin-nəbt”; 216. Əbu Əbdürrəhman ibn Əql əz-Zahiri, “İbn Ləbun hə ya- tuhu və şiruhu”; 217. Şeyx Abdullah əl-Hərəri, “Əlməqalətus-sunniyyətu fi kəşfi dalaləti Əhməd ibn Teymiyyə”; 218. Şafii, “əl-Əzkər”, Peyğəmbərin (s) kəlamları; ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 263 219. Şeyx Səduq, “Kitabu-xisal”, hədis kitabı; 220. Əhməd əl-Haşimi, “Cəvahiru əl-ədəb fi ədəbiyət və inşəi luğatil arab”, ədəbiyyat haqqında kitab; 221. Məkarim Şirazi, “əl-Əmsalu fi təfsiri kitabillahi əl- muğəzzəli”; 222. əl-Buxari, “Kitabul-ədəbil-mufrəd”, hədis kitabı; 223. Misir, “əl-Ummətu fi amin”, İslam siyasəti və iqtisadiy- yatı haqqında; 224. Nişaburi, “əl-Cəmiu əs-sahihi”, hədis kitabı; 225. Əbul-Abbas Əhməd bin Yəhya əl-Vanşirisi, “əl-Miyəru əl-muarrabu və əl-cəmiu əl-muğarrabu”, şəriət kitabı (fətvalar); 226. Əhməd Əmin, “Zuhrul-İslam”, tarix, ədəbiyyat və in cə- sənət haqqında; 227. Məhəmməd Səid Ramədan, “Fiqhus-sirəti”, Peyğəm bərin (s) həyatı və yaşayış tərzi haqqında; 228. əş-Şeyx Məhəmməd Rza əl-Müzəffər, “Aqaidi əl-ima- miyyə”, imamiyyə əqidəsi haqqında; 229. Əhməd İsa Aşur “əl-Fiqhu meysəru fil-ibadəti vəl- muamələti”, fiqh kitabı; 230. Yusuf ibn İsmayil ən-Nəbəhani, “Huccətullah aləl- aləminə fi mucizəti seyyidi əl-mursəlinə”, Peyğəmbərin (s) mö cü- zələri haqqında; 231. əz-Zəməxşəri, “əl-Kəşşaf”, təfsir kitabı; 232. Küveyt, “Əbhasun-nədvati va vaqaiuhə”; 233. Küveyt, “Heyətul fətva əş-şəriyyə fil-Kuveyt”; 234. Doktor Əbdüləzim ər-Reybə, “əd-Durrətul-mudiyyətu”; 235. İbrahim ibn Süleyman əl-Ənqari, “ət-Tibbuş-şəbiyyu”; 236. Məkarim Şirazi, “Əmsalul-Quran”; 237. İmam Cəlaluddin əs-Siyuti, “Kuran ilimleri ansiklopedisi İstanbul”, tərcümə: Dr. Sakıb Yıldız, Dr. Hüseyn Avni Çelik; 238. Nurud-din ibn Mahmud, “Le Coran”, Qurani-Kərimin fransız dilində tərcüməsi; 239. A. Yusuf Ali, “The Holy Quran”, Qurani-Kərimin ingilis dilində tərcüməsi; 240. Əski əlifba ilə, “Qurani-Kərimin Azərbaycan dilində tər- cüməsi və təfsiri”; 264 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: 241. Əbdüləziz Mənsur, “Qurani-Kərimin özbək dilində tər- cü məsi”; 242. Tehran, “The Glorius Quran”, Quranın ingilis dilində tər- cüməsi, Makmaduke Pictnall-tərcüməsi; 243. Prof. Dr. Suat Yıldırım, “Kurani-Hakim ve açıklamalı mealı”, türk dilində tərcüməsi və təfsiri; 244. Ahmet Davudoğlu, “Kurani-Kerim ve izahlı mealı”; 245. Ankara - Türkiyə-1991, “Der Gnadenreıche Koran”, al- man dilinə tərcümə; 246. Abdulbaki Gölpinallı, “Kurani-Kerim ve mealı”; 247. 1991-ci il, “Kurani-Kerim ve türkçe anlamı”; 248. Tatar dilində tərcümə-təfsir, “əl-İtqanu fi tərcəmətil-Quran”; 249. İranda əski əlifbada türk dilinə tərcümə, “əl-Quranul- Kərimu”; 250. Qurani-Kərimin farsca tərcüməsi, “Quranun Məcidun”; 251. Qurani-Kərimin farsca tərcüməsi, “Quranun-Kərimun”; 252. Doktor Suad Mahir Məhəmməd, “Məşhədul-imami Ali fin-Nəcəfi və ma bihi min hədəyə vat-tuhəfi”; 253. Şeyxülislam ibn Teymiyyə, “Əl-cəvabus-səhihu limən bəddələ dinil-məsihi”; 254. İstanbul-1991, “əl-Cuzu-rabin minhaşiyəti şeyxi zade ali təfsiril qadi əl-Beydavi”; 255. Quranın rusca tərcüməsi, “Koran”; 256. Bibliya tərcümə institutu, “İncil (Əhdi-Cədid); 257. Dr. Osman Kəskioğlu, “Kurani-Kerim bilgileri”; 258. Türkiye Diyanet Vakfı, “Fatih Camileri ve diğer tarihi eserler”; 259. Muhammet Yusuf Kondehlevi, “Müntehab Ehadis”, ha- dislerden demetler; 260. Seyyid Məhəmməd Nəcəfi Yəzdi, “Ezdevac o rəvabet-e zən o mərd”, evlənmə haqqında; 261. Mürtəza Mütəhhəri, “Qiyam o enqelab-e Mehdi (ə), fars dilində; 262. Mürtəza Mütəhhəri, “Xətm-e nobovvet”, fars dilində; 263. Məkarim Şirazi, “Hokumet-e cəhani-ye Mehdi”, fars di- lində; ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 265 264. Məkarim Şirazi, “Eteğad-e ma”, fars dilində; 265. Mürtəza Mütəhhəri, “Ensan o sərneveşt”, fars dilində; 266. Məkarim Şirazi, “Vəhabiyyət bər sər-e do rahi”, fars di- lində; 267. Mürtəza Mütəhhəri, “Olum-e eslami (Mənteq-fəlsefe), fars dilində; 268. Mürtəza Mütəhhəri, “Olum-e eslami (kəlam-orfan- hekmet-e elmi), fars dilində; 269. Mürtəza Mütəhhəri, “Olum-e eslami (osul-e fiqh); 270. Məkarim Şirazi, “Osul-e eğaed”, fars dilində; 271. Mürtəza Mütəhhəri, “Təlim o tərbityət dər eslam”, fars di lində; 272. Təbatəbai, “Amuzeş-din”; 273. Türk dilində, “Gizli ilimler”; 274. Siyuti, “Ebabul-nüzul”, tərcümə: İbrahim Seyfi Oymalı; 275. Muhəmməd Zekeriyya Kandehlevi, “Fezail-Amel (amel- lerin faziletleri), türk dilində; 276. Abdulbaki Gölpinarlı, “İslam tarihi”, Hz. Muhammed (s) və İslamın ilk devri, türk dilində; 277. Elmi-dini jurnal, “Risalətus-səqəleyn”; 278. Məkarim Şirazi, “Aqaidunə”, imamiyyə şiələrinin əqi dəsi haqqında; 279. Muhəmməd Salih, “Həcc kitabı”, əski əlifbada türk di linə tərcümə, Həcc ziyarətinin hökm və ədəbləri haqqında; 280. Abdur-Rəhman Abdullah əl-Audi, “ət-Tıbbul-İslamiy- yə”, İslam tibbi haqqında III beynəlxalq konfransın materialları; 281. Doktor Məhəmməd Moin, “Fərhəng-e farsi”, fars di lində izahlı lüğət; 282. Məhəmməd Bəndər Rigi, “Fərhəng (cədid) ərəbi-farsi; 283. Məhəmməd Bəndər Rigi, “əl-Muncid (ərəbi befarsi); 284. Əli Muidi, “Fərhənge-e came-e soxənan-e İmam Hüseyn (ə)”. 266 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: 3.3. Bakı İslam Universiteti Ali dini tədris müəssisəsi olan Bakı İslam Universiteti (BİU) SSRİ Nazirlər Soveti yanında Dini İşlər Şurasının 17. 01. 1989- cu il tarixli 2№-li protokoluna əsasən, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin nəzdində Bakı İslam Mədrəsəsi kimi fəaliyyətə başla- mışdır. QMİ-nin 14.01.1991-ci il tarixli 2№-li əmrinə əsasən, bu təh- sil müəssisəsinin bazasında Bakı İslam İnstitutu yaradılmışdır. QMİ-nin təşəbbüsü ilə Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Nazirliyi Kollegiyasının 01.03.1994-cü il tarixli qərarına əsasən, BİU-nin adı dəyişdirilərək Qafqaz İslam Universiteti adlandırıl- mışdır. Qafqaz İslam Universiteti Azərbaycan Respublikası Ədliyyə Na zirliyinin 17. 03. 1997-ci il tarixli qərarı ilə Bakı İslam Uni- versiteti kimi yenidən dövlət qeydiyyatından keçmişdir. Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin 27 iyun 2002- ci il tarixli, 163№-li sərəncamına əsasən, BİU 135 saylı şə ha dət- namə ilə yenidən qeydiyyata alınmışdır. 2009-cu ildə Təhsil Nazirliyi Bakı İslam Universitetinin fəa liyyətinə xüsusi razılıq (lisenziya) vermişdir. Həmin razılığa əsasən, Universitetdə bakalavr səviyyəsində dinşünaslıq ixtisa- sı, magistratura səviyyəsində isə dinlərin tarixi və islamşünaslıq ixtisaslaşmaları üzrə kadr hazırlığı aparılır. Təbii ki, Azərbaycanda ilk ali dini məktəbin ərsəyə gəlməsi məhz Şeyxülislam həzrətlərinin böyük əməyi və xidmətləri sayəsində olmuşdur. XIX əsrin axırlarında Şeyxülislam Əhməd Hüseynzadənin nəyin bahasına olursa-olsun həyata keçirmək istədiyi müsəlman uşaqları üçün ali dini məktəb açmaq ideya- sını məhz Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə reallaşdırdı. Onun təşəbbüsü ilə 1989-cu ildə Bakıda ilk İslam Mədrəsəsi açıldı və bu mədrəsəyə respublikanın müxtəlif bölgələrindən 21 tələbə qəbul olundu. İki il sonra 1991-cu ildə Bakı İslam Mədrəsəsi Bakı İslam Universitetinə çevrildi və indi bu universitetdə min- lərlə tələbə təhsil alır. ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 267 Universitetin təməl və inkişafında böyük əməyi olan şəxs- lər dən biri də Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədr müavi ni Ha cı Sabir Həsənlidir. Hal-hazırda universitetinin rektoru və zi- fəsində çalışan Hacı Sabir Həsənli daim tələbə və müəllim he- yə tinə öz qayğısını əsirgəmir. Bakı İslam Universiteti ölkəmizin ən gənc ali təhsil müəs- sisələrindən olmasına baxmayaraq məzunları nəinki Qafqaz Müsəlmanları İdarəsində, dini icma və məscidlərimizdə, hətta müstəqil dövlətimizin ali hakimiyyət orqanlarında işləyir, res- publikamızı bir sıra xarici ölkələrdə layiqincə təmsil edən föv- qəladə və səlahiyyətli səfir qismində də çalışırlar. Universitet deyəndə ilk növbədə onun ölkəmiz və xalqı- mız üçün verdiyi faydaları və yetirmələri nəzərdə tutulur. Axı savadlı, bacarıqlı və qayğıkeş müəllim heyəti də, yaradı lan gözəl şərait də bir məqsədə - cəmiyyət üçün gərəkli və yük- sək səviyyəli mütəxəssis hazırlamağa xidmət etməlidir. Bu baxımdan bu prinsip Bakı İslam Universitetinə də xas olan keyfiyyətlərdəndir və bu təhsil ocağının üzərinə düşən mə su- liyyət digər ali məktəblərin qarşısında duran vəzifələrdən daha bö yükdür. Böyükdür ona görə ki, insanın əlac və ümidi hər yer- dən kəsiləndə yalnız bir olan Allahdan kəsilmir, ruhani sözü, ruhani məsləhəti isə insanın bu ümidini onun daxili imkanla- rı hesabına səfərbər edərək bəzən sonunda iynə ucu qədər işıq görsənməyən tuneldən belə çıxış yolunu tapmağa kömək edir, imkan yaradır. Ruhaninin isə həyatın dolaşıq yollarından baş çı- xarmaqda və iman möhkəmliyində etibarlı dayağı onun elmidir. O elm ki, Allaha şükürlər olsun, axtarışında olanlar artıq iyir- mi ildir ki, Xəzəri və Mərkəzi Asiya səhralarını aşıb Buxaraya getmədən vətənləri Azərbaycanda da öyrənə bilirlər. Hazırda Bakı İslam Universitetində 2 fakültə - İslamşünas- lıq və Şəriət fakültələri vardır. Universitetdə həm dini, həm də dün yəvi fənlər tədris olunur. Təhsil əyani və qiyabi şöbələrdə apa rılır. Universitetdə Şəriət və Quran elmləri, İctimai (dünyəvi) elm lər və Dillər kafedraları fəaliyyət göstərir. 268 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: Bakı İslam Universitetinin geniş xarici əlaqələri vardır. Belə ki, BİU Misir, Malayziya, Liviya, Suriya və Türkiyədə fəaliyyət göstərən İslam universitetləri və dini tədris mərkəzləri ilə sıx əməkdaşlıq edir. Universitetin müəllim və tələbələri müntəzəm olaraq müxtəlif xarici ölkələrdə təşkil olunan beynəlxalq konf- rans və müsabiqələrdə iştirak edirlər. Respublika Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə Təzəpir məscidinin həyətində aparılan əsaslı və yenidənqurma işləri sı- rasında Bakı İslam Universiteti üçün dörd mərtəbəli yeni tədris korpusu tikilmişdir. Hazırda universitetdə 1286 nəfər tələbə təhsil alır, bu günə qə dər isə bu ali dini tədris ocağını 2235 nəfər bitirmişdir. Universitet məzunlarının işlə təmin olunmasında Qafqaz Mü səlmanları İdarəsi yaxından iştirak edir. BİU-nu biti rən lər MDB məkanında fəaliyyət göstərən diaspora təş ki lat larında, dip lomatik nümayəndəliklərdə, eləcə də müxtəlif xey riyyə fond larında çalışırlar. ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 269 İSTİFADƏ OLUNMUŞ ƏDƏBİYYAT 1. Qurani-Kərim. Ərəb dilindən tərcümə edənlər: Z. Bünyadov və Vasim Məmmədəliyev, Bakı, “Qismət”-2010. 2. Cümhuriyyətin və sovet dövrünün Şeyxülislamı, “Elm və təh- sil”, Bakı-2011. 3. Hacı Xanəli Babayev. Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə: Elm- lə dinin vəhdəti. Bakı, “Qismət”-2005. 4. Rafiq Yəhya oğlu Əliyev,. Şeyxülislam. İctimai xadim, alim. Bakı-1999. 5. Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə. Quranın təfsiri və tər cü mə si tarixi. Bakı-1998. 6. Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə. Qafqazda İslam. Azər bay- can dövlət nəşriyyatı, Bakı-1991. 7. Hacı Ağəddin Mansurzadə. El ağsaqqalı, xalq elçisi. “Sumqa- yıt” nəşriyyatı-2006 8. Hacı Ağəddin Mənsurzadə. Şeyxülislamlıq yolu. “Sumqayıt” nəşriyyatı-2005. 9. Hacı Ələkbər Şəhrili, Rəfail Nağıyev, Hacı Akif Ağayev, Şa- kir Ya q ubov. On ikinci Şeyxülislam. Texniki və çap işləri: “əl-Huda” nəş riyyatı, Bakı-2000. 10. Azərbaycan Prezidenti Heydər Əliyevin “İslam sivilizasi yası Qafqazda” mövzusundakı Beynəlxalq Simpoziumda nitqi. “Azər bay- can” qəzeti, 12 dekabr 1998. 11. Vasim Məmmədəliyev. Qafqazda İslam və ya İslam dini ba rə- sində düşüncələr. “Xalq” qəzeti, 7 yanvar 1992. 12. K.Əzimov. Qafqazda İslam: tarix və müasirlik. “Ədəbiyyat” qə zeti, 7 avqust 1992. 13. Musa Quluzadə. Mərhəmətli və şəfqətli qəlb. Bakı, “Şərq- Qərb”-1991. 14. Tofiq Babayev. Qafqazda İslam. “İslam” qəzeti, 21 mart 1991. 15. Rafiq Yəhya oğlu Əliyev. İslam və Azərbaycan mədəniyyəti. Bakı-1998. 270 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: 16. Fuad Qasımzadə. Yeni baxış tələb olunur. “Ədəbiyyat” qə- zeti, 5 iyun 1991. 17. Hacı Sabir Həsənli. İslam mədəniyyətində elm. Bakı-1996. 18. Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə .İslamda ümmət və şüubi- lik. Bakı, “Bilik”-1992. 19. Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə. Qurani-Kərimin təfsiri və tərcüməsinin metodoloji əsasları. İslam araşdırmaları, Bakı, “İr- şad”-1994, IV buraxılış, səh. 10-24. 20. Şeyxülislam Allahşükür Paşazadə. Qurani-Kərimin ecaz karlı- ğı. İslam araşdırmaları, Bakı, “İrşad”-1997, VII buraxılış, səh. 26-59. 21. Şeyxülislam Hacı Allahşükür Paşazadənin 50 illiyinə həsr olunmuş xüsusi bülleten, “Sumqayıt” nəşriyyatı-1999. 22. İmana iman. Bir ömrün salnaməsi. Bakı, “Qismət”-2012. 23. Əhmədov Əhmədağa. İslamın əsasları. Bakı: “Təbib”-1996, səh. 96. 24. Axundzadə Mirzə Əbu Turab. İslamın təfriqəsi səbəbləri. Bakı, Azərnəşr, 1993 25. Əlizadə Aygün. Qurani-Kərimin təfsirləri. Quran və sünnə. Konfrans materialları. Bаkı: İİR-nin Azərbaycandakı Səfirliyinin Mə- dəniyyət Mərkəzi, 2006. 26. “İrşad” qəzeti, 1907, № 117-120, 132; 1908, № 4-74. 27. Положение об управлении Закавказского мусульманского ду ховенства Сун нит ского учения. IV-263/1572. 28. Положение об управлении Закавказского мусульманского духовенства Шиит ско го учения. IV-263/1572. 29. Firidun bəy Köçərlinin şəxsi arxivi. Bakı: “Nurlan”-2005, səh. 288. 30. Səngəri Məhəmməd Rza. Quranda hekayətlərdən istifadənin məq səd və üsulları. “Cahan” jurn. №1. 1997. с. 27-31. 31. İsayev Vüqar. Əşərilikdə Allah anlayışı və Onun sifətlərinin ma hiyyəti. Mədəniyyət dünyası, Bakı, ADMİU, 2006, səh. 349-354. 32. Şəkəvi Şeyxülislam Məhəmmədhəsən Mövlazadə. Kitabul- bə yan fi təfsiril-Quran. İki cilddə, Bakı, “Minarə”-2001, I cild, səh- 296; II cild, səh. 368. 33. “Tərəqqe” qəzeti. 1909, № 148, 158, 165, 166. ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ 271 34. Şahlar Şərifov. Şeyxülislam Məhəmmədhəsən Möv lazadə Şəkəvi və onun “Kitabul-bəyan fi təfsiril-Quran” əsəri. Na m. dis. işi, Bakı-2008. 35. Məmmədov Ə, Xalıqov F. Şəki. Alim və ziyalılar. Bakı, BDU nəş, 2002, səh. 582. 36. Manaflı Həbibulla. Öyünc və güvənc qaynağı. Bakı, “Nur- lan”-2007, səh. 224. 37. əl-Bakuvi Mir Məhəmməd Kərim Mir Cəfər əl-Ələvi əl-Hü- sey ni əl-Musəvi. Kitabu-kəşfil-həqaiq ən nukətil-ayat vəd-də qaiq. “Təfsiri-Qurani-Şərif”, üç cilddə, Bakı, 1322 h., səh. 745-791-961. 38. Мasse А. İslam. Bakı-1992. 39. Təlafi Əliəkbər. Quranın fəzilətləri. Bakı, “Təbib”-1997, səh. 24. 40. Xəlilov Aydın. Görkəmli İslam tarixçisi. “İslam dünyası” qə- zeti, 1993, 2 aprel. 41. Xoyi Аbbas, Fəridəni Məşayex. Müsəlmanların böyük ön də- ri. İmam Cəfər Sadiq (ə). “Cahan” jurnalı. №1, 1997, səh. 103-105. 42. Seyidzadə М. М. İslamda Həccin tarixi-mədəni və sosial-si- yasi rolu. fəlsəfə е.n. diss. Avtoref, Bakı-2004, səh. 26. 43. Atəş Süleyman. Kurani-Kerim ve yüce meali. İstanbul, “Yeni Ufuklar” neşriyatı, 1997, səh. 639. 44. Turqut Ali. Tefsir üsulu ve kaynakları. İstanbul-1991. 45. Məmmədli Hüseynqulu. Qafqazda İslam və şeyxülislamlar. Bakı-2005. 46. İslam sivilizasiyası Qafqazda. Beynəlxalq Simpozium, Ba kı, Azərbaycan Respublikası, 9-11 dekabr 1998, tezislər. 47. Hacı Sabir Həsənli. İman və elm. Bakı-1998. 48. Faiq Vəlioğlu. Azərbaycanın İslam alimləri. Tehran. 49. Məmməd Balayev. İslam və onun ictimai-siyasi həyatda rolu. Bakı-1991. 50. http://qafqazislam.com 51. http://tr.wikipedia.org/wiki/%C5%9Eeyh%C3%BClislam 272 ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: ŞEYXÜLİSLAMLIQ ZİRVƏSİ: HACI ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ Рауф КЯРИМЛИ Фяхри ВЯЛИЙЕВ Щцсейн КЯРИМОВ Техники редактор: Бядии редактор: Сящифяляйиъи: Йыьылмаьа верилмишдир: 24.07.2014 Чапа имзаланмышдыр: 15.08.2014 Няшрин юлчцсц: 60х90 1/16 Физики чап вяряги: 17 Сифариш: 130/14. Сайы: 500 ядяд Бакы, Az1122, Зярдаби пр. 78 / Тел: 4977021 Faks: 4971295 / Е-почту: office@nurprint.com НЯШРИЙЙАТ-ПОЛИГРАФИЙА МЯРКЯЗИ Yüklə 3,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|