Haci fuad iZZƏt oğlu nurullayev şeyxüLİslamliq ziRVƏSİ: haci allahşÜKÜr paşazadə

252                                                                                         ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: 
276.  Muhəmməd  İbrahim  bin  Muhəmmədsəid  əl-Hüseyni 
“Kitabul-İstibsar”. Hicri-qəməri tarixi ilə 1073-cü ildə nəşr edilən 
əsərdə fiqh ehkamları haqqında geniş məlumat verilir.
277. əş-Şeyx İbrahim əl-Bacuri “Kitabu haşiyə”. Əsərdə fiqh 
ehkamları, iqrar, qəsb, şəfaət, icarə, talaq, cihad, imam ibn Həcərin 
(1225 h) mövludu və s. haqqında məlumat verilir.
278.  əş-Şeyx  Süleyman  əl-Cəməl  “Kitabu  şərhil-minhac”. 
Hicri-qəməri tarixi ilə 1305-ci ildə nəşr edilən əsərdə fiqh ehkam-
ları, cinayət, qanbahası, cihad, iman, nəzir, şəhadət və s. haqqında 
məlumat verilir. Şeyx Süleyman əl-Cəmilin Şeyxülislam Zəkəriyə 
əl-Ənsarinin “Şərhul-minhac” əsərinə yaxdığı haşiyə.
279.  əş-Şeyx  Əbdülhəmid  əş-Şərvani  əş-Şeyx  Əhməf  ibn 
Qasim əl-İbadi “Kitabu tuhfətul-muhtac bişərhil-minhac”. Hic ri-
qəməri  tarixi  ilə  1315-ci  ildə  nəşr  edilən  əsərdə  fiqh  ehkamları, 
iman, nəzir, şəhadət, vəsiyyət, nikah və s. haqqında ətraflı məlumat 
verilir. Məkkəli Şeyx Əbdül Həmid əş-Şərvani və Şeyx Əhməd bin 
Qasim əl-İbadinin Şəhabəddin Əhməd bin Həcər əl-Hüseyni əş-
Şafinin  “Tu hfətul-muhtac  bişərhi  əl-minhac”  əsərində  yazdıqları 
haşiyələr.
280.  əş-Şeyx  Əbdürrəhman  əş-Safuri  “Kitabu  nuzhətil-mə ca-
lis və muxtəsəbin-nəfais”. Hicri-qəməri tarixi ilə 1305-ci ildə nəşr 
edilən əsərdə fiqh ehkamları, təharət, namaz, zəkat, oruc, Həcc, ni-
kah, talaq, miras, iman və s. haqqında ətraflı məlumat ve  rilir.
281. Qazi Xan Mahmud “Kitabul-fətəva”. Əsərdə fiqh ehkam-
ları, iman, alqı-satqı, batil alqı-satqı babı, seçim, icarə və s. haq-
qında məlumat verilir.
282. əş-Şeyx Şəhabuddin əl-Qəlyubi əş-Şeyx Umeyri “Kita bu 
minhacit-Talibin”. Əsərdə fiqh ehkamları, zəkat, oruc, alqı-sat qı, 
vəkalət, Həcc və s. haqqında məlumat verilir.
283.  əs-Seyyid  Muhəmmədəmin  bin  Abidin  “Kitabu  min 
haşiyəti rəddil-muhtar aləd-durril-muxtar”. Əsərdə fiqh ehkamları, 
təharət, azan, namaz, zəkat, oruc, Həcc, nikah, talaq, miras, iman, 
ziyarət, dua və s. haqqında məlumat verilir.
284.  Şeyxülislam  Zəkəriyyə  əl-Ənsari  “Kitabu  min  haşiyəti 
Şeyx Süleyman”. Hicri-qəməri tarixi ilə 1276 və 1305-ci illərdə 
nəşr edilən əsərin 4-cü və 5-ci cüzlərində fiqh ehkamları, borc, və-

---

 ŞEYXÜLISLAM ALLAHŞÜKÜR PAŞAZADƏ                                                              253
də, nikah, talaq, kəffarə, cinayət, qanbahası, zina, cihad, iman, nə-
zir, şəhadət və s. haqqında ətraflı məlumat verilir. 
3.2.2. Yeni kitablar və onların müəllifləri
1. Əllamə Təbatəbai, “əl-Mizan fi təfsir əl-Quran”, XXII cild;
2. Şeyx Təbərsi, “Təfsiru Məcməul-bəyan”, XI cild;
3. Cəfər Sübhani, “Mənşure-cavid”, XIV cild;
4. Cəfər Sübhani, “Məfəhimul-Quran”, X cild;
5. Muhəmməd Hüseyn Təbatəbai, “əl-Mizan”, XX cild;
6.  Muhəmməd  Məkki  Amili,  “əl-Lumətu  əd-Diməşqiyyə”, 
Nəcəf dini universitetinin tədqiqatları;
7. Mirzə Muhəmməd Tehrani, “Rəvan Cavid dər təfsire Qora-
ne Məcid”, V cild;
8. Məkarim Şirazi, “Nəfəhatul-Quran”, X cild;
9. Seyyid Qutub, “Fi zilalil-Quran”, VI cild;
10. Təbəri, “Camiul-bəyan fi təfsiril-Quran”, XII cild;
11. Qurtubi, “əl-Camiu li əhkamil-Quran”, XX cild;
12. Muhəmməd Reyşəhri, “Mizanul-hikmə”, XII cild;
13. Muhəmməd Reyşəhri, “Mövsuatu İmam Əli (ə)”, XII cild;
14. İbn Əbil Hədid əl-Mutəzili, “Şərhu Nəhcul-bəlağə”, XXI 
cild;
15.  Türkiyə  Diyanət  Vəqfi  “İslam  Ensiklopedisi”,  davamı 
yox dur;
16. Məkarim Şirazi, “Rahnəmaye təfsire nomune”, XIII cild, 
fars dilində;
17. Səhihi-Buxari və tərcüməsi “əl-Camius-Səhih”, XVI cild, 
mütərcim: Mehmet Sofuoğlu, türk-ərəb;
18.  Muhəmməd  bin  əl-Həsən  əl-Caibani,  “Kitabus-siyəril-
kəbir”, tərtib edən: Muhəmməd Həmidullah;
19. Muhəmməd ər-Rey Şəhri, “Mizanul-hikmə”, əxlaqla bağ lı 
mövzular, təfsir əlifba ilə verilib;
20. Muhəmməd Hüseyn Təbatəbai, “Təfsirul-Mizan”;
21. İbn Kəsir “əl-Bidayətu vən-Nihayə”, tarix, dünyanın xəlq 
olunması;
22. Şövqani, “Fəthul-qədir”;

---

254                                                                                         ŞEYXÜLISLAMLIQ ZIRVƏSI: 
23.  Muhəmməd  bin  Abdul-Vahid  əl-Haciz  əl-Fəqir,  “Şərhu 
fəthil-qədir”;
24. İbn Kəsir, “Təfsiril-Quranil-Əzim”;
25.  İbnu  Qəyyum  əl-Cauziyyə,  “Zadul-məad  fi  hudə  xeyril-
ibad”;
26. Muhəmməd Qəzzali, “İhyaul-ulumid-din”; 
27. İbn Rüşd, “əl-Mudavvanətul-kubra”;
28. İbn Sina, “əl-Qanuni fit-tibbi”;
29.  Muhəmməd Təqi  Cəfəri,  “Tərcəmətu  və  təfsiru  Nəhcul-
bəlağə”;
30.  Muhəmməd  Reyşəhri,  “Mizanul-hikmət  ba  tərcomeye 
fars”, fars dilində;
31. Muhyiddin ən-Nəvəvi, “Şərhu-Muslim”;
32. İbn Əsir, “əl-Kamilu fit-tarix”;
33. İbn Teymiyyə, “əl-Fətava fil-kubra”;
34. Siyuti, “Sunənun-Nisai”, hədislər əsasında şəriət qaydala-
rı;
35. Muhəmməd Reyşəhri, “Əqaide-Eslam”;
36. Muhəmməd Reyşəhri, “Mövsuətul-əqaidil-İslamiyyə”;
37. İbn Əsir, “əl-Kamilu fit-tarix”;
38. Peyğəmbərin (s) tərcümeyi-halına aid III beynəlxalq konf-
rans materialları, “Əl-buhusu vəd-dirasat”;
39. Peyğəmbərin (s) tərcümeyi-halına aid IV beynəlxalq konf-
rans materialları, “əs-Siratun-Nəbəviyyə”;
40. Şeyx Həsəneyn Muhəmməd Məxluf, “Safvatul-bəyani li 
məanil-Quran”;
41. Şeyxülislam Əhməd bin Teymiyyə, “İbn Teymiyyə kül-
liyati”, dinlər, məzhəblər, Allahın qul üzərində haqqı, dua və tə-
v əssül, ibadətlərdə tövhid, ruh və cinlər, insanın yaradılışı və s;
42. Seyyid Qutub, “Fi-zilalil-Quran”;
43. Seyyid Murtəza Hüseyni, “Fəzailu pənc tən dər Sihahi şeş 
qaneye əhle sonnət”;
44. Küveyt Dini Vəqf Nazirliyi, “əl-Mausuatul-fiqhiyyə”, fiqh 
ensiklopediyası.
45. əs-Siyuti, “əl-İtqan fi ulumil-Quran”;
46. Hüseyn Bəyhəqiyy ,“Kitabuz-zuhdil-kəbir”;

---