Arap Diline Adanmış Karı-Koca Bir Ömür 143
Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2010/2, c. 12, sayı: 2
araştırma),
Yarmouk University Conference in Literary Criticism
XII: Hybridity of Literary Forms, Temmuz 22-24, 2008.
“Genre and Hybridity in Abū al-‛Alā´ al-Ma‛arrī’s Saqṭ
al-Zand”, (Ebu’l-Ala el-Me’arrî’nin Saktu’z-Zend’inde Tür ve Me-
lezlik),
Middle East Studies Association Annual Meeting,
Washington, D.C., 22-24 Kasım, 2008.
“Ahmed Şevkī ve İ’âdeti Nesīci’l-Burde: Nahcül-Burde
beyne’t-Taklīd ve’l-İhyā´”, (Ahmed Şevkî ve Burde’nin Yeniden
Örülmesi: Taklit ve ihya arasında Nehcü’l-Bürde),
Conference on
Literary and Linguistic Issues in Islamic Studies during the 20th
Century, Kahire University,
College of Arts,. 21-23 Şubat, 2009.
“Kasidetü’t-Tevessül ve Tebadüli’l-Hedāyā: Nahwe
qirā´atin ṭuqūsiyyetin -binā´iyyetin li Burdati’l-Būṣīrī”, (Yakarış
Kasîdesi ve Hediye Tebadülü: Bûsirî’nin Bürde’sinin ritüel-yapısal
okumasına doğru),
Beni Souief University Workshop on Literary
Theory, 10 Mart, 2009.
“Saktu’z-Zend
ve
Luzūmiyyātü’l-Ma‛arrī:
mine’l-
muḥākāh ile’t-ta‛bīriyyeti’t-tecrīdiyye”, (el-Me’arrî’nin Saktu’z-
Zend ile Luzumiyyat’ı: Hikayecilikten soyutlamacılığa),
Supreme
Council for Culture: 2nd Kahire International Conference on
Arabic Poetry, 15-18 Mart, 2009.
“el-Kasidetü’l-Klasikiyye fi Asri’l-Avleme: İtticâhatün
Mukarenetün”, (Küresel Çağda Klasik Arap Kasîdesi: Karşılaş-
tırmalı Yaklaşımlar),
Egyptian Society for Comparative Literature,
Maktebetül-Kāhireti’l-Kubrá, Arab Comparative Literature Day:
Conference on
the Dialogue of Civilizations, 30 Nisan, 2009.
“Ahmad Shawqi’s Nahj al-Burdah and the Colonial
Double-Bind”, (Ahmed Şevkî’nin Nehcü’l-Bürde’si ve Sömürgesel
çift bağ),
Fellows’ Research Lecture, Mısır American Research
Center, 6 Mayıs, 2009.
“A Long Night’s Journey into Day: The Nocturnal Raḥīl’s
of Abū al-‛Alā´ al-Ma‛arrī”, (Gecenin Gündüze Uzun Bir Yolcu-
144 Ömer Kara
Dicle Üniversitesi İlahiyat
Fakültesi
Dergisi, 2010/2, c. 12, sayı: 2
luğu: Ebu’l-Ala el-Me’arrî’nin Gece Yolculuğu),
Middle East
Studies Association, Boston, MA. 21-24 Kasım, 2009.
“Kadâye’l-Kasîdeti’l-Arabiyye: Tatbiku Nazariyyeti’l-
Edâ’ alâ’ Sakti’z-Zend ve’l-Luzūmiyyāt: Medhal fi İşkaliyyati
Şi’ri Ebî’l-`Alā´ al-Ma`arrī”, (Arap Kasîdesinin Sorunları:
Saktu’z-Zend ve Luzumiyyat Üzerine Eda Nazariyyesinin Tatbiki:
Ebu Ala el-Me’arrî’nin Şiirin Problemlerine Giriş),
International
Conference on Issues of Methodology in Literature and Linguistics,
Arabic Language and Literature Bölümü, Kral Suud Üniversitesi,
Riyad,
Suud-i Arabistan, 7-11 Mart, 2010.
“Enter the Qasida: Critical Approaches to the Arabic ode:
Abu Firas al-Hamdani’s Rumiyyah to Sayf al-Dawlah”,
(Kasîdeye Giriş: Arap Kasîdesine Eleştirel Yaklaşımlar: Ebu Firas
el-Hemedani’nin Seyfuddevle’ye yazdığı Rumiyye),
Teaching
Arabic Literature Conference, Columbia University, New York,
NY, Mayıs 7-8, 2010.
“Irony, Teleology and the Stopping at the Ruins in a
Luzumiyyah of al-Ma`arri”, (el-Me’arrî’nin bir Luzumiyye’sinde
hiciv, teleoloji ve harabelerde duruş),
Middle East Studies
Association,
San Diego, Kasım 18-21, 2010.
“Yanâbi`u’l-Îha’
fi’l-Luzûmiyyât:
Nahwe
Hirminutiqiyyatü’l-cedide li şi`ri’l-Me`arri”, (Yenâbi’u’l-Îhâ’
fi’l-Lüzûmiyyât: el-Me’arrî’nin Şiirinin Yeni Yorumuna Doğru),
Fifth International Conference on Literary Criticism, Kahire, Mısır,
Aralık 14-17, 2010.
DİNİ BAĞLILIK, TUTUM VE DAVRANIŞLAR ÜZE-
RİNDEKİ BİYOLOJİK VE SOSYAL ETKİLERİ ANLAMA:
BİR GENETİK DAVRANIŞ PERSPEKTİFİ*
Brian M. D’Onofrio & Lindon
J. Eaves & Lenn Murelle & Hermine H. Maes & Bernard Spilka,
Çev: Celal Çayır
1
Özet: Dindarlığın aktarımı her ne kadar sadece kültürel bir
olgu olarak varsayılagelmişse de, davranışsal genetik araştırmalar,
genetik faktörlerin bazı dînî niteliklerde görülen bireysel farklılık-
larda rol oynadığını göstermiştir. Bu makale, günümüze kadar gelen
davranış(larla ilgili) genetik literatürünü gözden geçirmekte ve
“
Virginia 30,000” den, dînî bağlılık, dini tutum ve pratiklerdeki
farklılaşma sebepleri üzerinde yeni analizlerle Eysenck tarafından
yorumlandığı gibi bu farklılılıkları kişilikle ilişkilendirmektedir.
Sonuçlar, dînî bağlılığın, esasen kültürel olarak aktarılan bir olgu
olduğuna işaret etmektedir. Oysa dînî tutumlar ve pratikler büyük
ölçüde genetik faktörlerden de etkilenmektedir. Ayrıca, Eysenck’in
kişilik özellikleri envanteri
2
, dindarlık hakkındaki genetik etkilerle
doğrudan ilgili değildir. Halbuki, kiliseye katılanlar ile liberal
sexüel tutumlar arasında önemli düzeyde negatif genetik korelas-
yonlar bulunmuştur. Gelecekte yapılacak muhtemel araştırmalar da
burada tartışılmıştır.
Kiliseye bağlılık, dînî tutumlar ve kiliseye katılım gibi dindar-
lığın bazı boyutları, ebeveynler ve çocukları arasındaki ailevî/aile
içi benzerliğin birbirinden farklı çeşitli dereceleri gösterilmiştir
(Dudley & Dudley, 1986; Hoge, Petrillo, & Smith, 1982; Myers,
*
Journal of Personality dergisinde (1999,67:6) yayınlanan “Understanding
Biological and Social Influences on Religious Affiliation, Attitudes and
Behaviors: A Behaviour Genetic Perspective” adlı makalenin çevirisidir.
1
Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, Din Psikolojisi Anabili Dalı.
2
Eysenik Kişilik Envanteri
: Eysenck Personality Inventory (EPI),
Hans Eysenck
tarafından kişiliğin çeşitli boyutlarını belirlemek amacıyla geliştirilen bir anket-
tir. Psikiyatrik teşhis amacıyla kullanılan bu anket, Eysenck’in dışa dönüklük-
İçe dönüklük, nevrotklik-normallik ve psikotiklik olarak adlandırılan üç temel
boyutlu kişilik teorisine dayanmaktadır (bkz. Selçuk Budak, Psikoloji Sözlüğü,
Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara 2000, s. 288).