Nazim Tapdıqoğlu
19 may 1992-ci il - Əlavə
7 azərbaycanlı girov da
"Sonasar" əsir düşərgəsinə
göndərilir.
"Sonasar
"da terrorçu-həkim
Aida Saakyanın zəhərli iynə və prepa
ratları ilə qətlə yetirilən uşaqlar üçün ayrıca qəbiristanlıq salmır. Dərə adlanan
qəbiristanlıqda erməni muzdluları bir gündə 36 azərbaycanlım basdırırlar
(bu
barədə əldə etdiyi ilk məlumatı 27 mayda BMT-nin Uşaq Fonduna diplomat Fran-
çesko Vendrellçatdırmışdır)...
19 may 1992-ci il - Ağdam rayon mərkəzi atəşə tutulur. Dağıntılar olur...
19 may 1992-ci il - Laçın rayonunun
6 kəndində dar ağadan qurulur.
Hicran
Əmirova (1948-ci il təvəllüdlü),
Rəbiyyə AbduUayeva (1950-ci il təvəllüdlü) və
neçə-neçə başqaları bu dar ağaclarından asılır. "Alxaslı kəndindəki dar ağacın
dan bəlkə də ana-bala olan
2 qadın asılmışdı"
(İran jurnalisti Səyyah Hüseyn:
"Laçın dəftəri"kitabı. "Morteza qardaşları"nəşriyyatı, 1995, s. 52)...
20 may 1687-ci il - Dövrünün görkəmli mütəfəkkiri
Dərviş Əmirəddin Ərdə-
bili ölür...
20
may 1903-cü il - Gümrüdə daşnaq terrorçuları dinc türklərə rəğbəti ol
duğuna görə rus kahini
Vasilycvi qətlə yetirirlər...
.20 may 1991-ci il - Cəbrayıl şəhəri, Süleymanlı, Qışlaq, Şirik, Dolanlar kənd
ləri ermənilər tərəfindən atəşə tutulur...
20 may 1991-ci il - Şuşa rayonunun
Turşsu kəndi sakini,
70 yaşlı
Məstan
Həsənov daşnaq terrorçusu tərəfindən oğurlanır...
20 may 1992-ci il - Zəngilan rayonunun
Qazançı kəndi yaxınlığında "
U A Z-
469" markalı
80-33 AQD dövlət nömrə nişanlı avtomaşın
ermənilər tərəfindən
silahlı basqına məruz qahr; nəticədə 2 nəfər həlak olur, 2 nəfər yaralanır...
20 may 1993-cü il - Tərtər, Goranboy, Füzuli, Cəbrayıl, Ağdam, Qubadlı
rayonlarının əraziləri ermənilər tərəfindən top və qrad qurğularından atəşə tu
tulur. Dağıntılar olur...
21
may 1805-ci
il - Şəki xanı Səlim xan da Rusiya hakimiyyətini qəbul edə
rək
"Kürəkçay" müqaviləsini imzalayır. O, Rusiyaya hər il 7 min çervon bac
verməyi öhdəsinə götürür. Şəki xanlığı Rusiyaya ilhaq edilir. 1819-cu ildə Şəki
xanlığının ləğvi ilə əlaqədar olaraq
"Kürəkçay müqaviləsi" də öz qüvvəsini iti
rir...
21
may 1920-ci il - Tərtərdə və Şəkidə yerli əhali kommunist işğalına qarşı
üsyan törədirlər. Günahsız azərbaycanlılar arasında ölənlər və yaralananlar
olur. Müqavimətin qarşısını almaq üçün Gəncədən Qarabağa süvari
bölmələri
126
Azərbaycan faciələrinin təqvimi
gətirilir. Ermənilər xəyanət edərək düşmən tərəfinə keçirlər. Üsyan amansızlıqla
yatırılır.....
21
may 1988-ci il - Sov.İKP MK-nın tapşırığı ilə Yerevana ezam olunmuş
MK katibi A.N.Yakovlev
«demokratiya ideyaları»
ilə erməniləri dəstəkləyir.
Digər bir M K katibi Y.K.Lİqaçov Bakıda DQMV-in Ermənistan SSR-ə bir
ləşdirilməsinin yolverilməz olduğunu bildirir. DQMV-da müəssisə və təşkilatlar
öz işini dayandırır. Küçələrə axışan adamlar birləşərək ziddiyyətli çəkişmələrə
girişirlər. Xankəndində qırmızı rəngli «Partiya, Lenin, Qorbaçov» şüarı altında
qara hərflərlə yazılmış “
Stalin, Beriya, Liqaçov ” şüarları çoxluq təşkil edir. Tə-
tilçilərə Yerevandan hər gün 5 təyyarə ərzaq göndərilir...
21 may 1992-ci il - 15 gün düşmən əlində olan
Gövşad kənd sakini
Tahir
Məmmədovun cəsədi ermənilərdən pis vəziyyətdə geri alınır...
21 may 1994-cü il - Parisin
"Kontinental" hotelində akademik A.Aqan-
bekyamn başçılığı ilə erməni icmasının üzvləri tərəfindən müzakirələr keçirilir,
bununla da Azərbaycana qarşı ekoloji hücumun başlanğıcı qoyulur.
"Azər
baycan millətinə qarşı erməni millətinin Ekoloji proqramı
"sənədi erməni icması
nın üzvləri tərəfindən müzakirə edilir...
22
may 1916
-cı il - Erməni silahlı quldurları
Van şəhəri yaxınlığındakı Ke-
priköy kəndini yerlə yeksan edirlər. 200 nəfər türk vəhşicəsinə öldürülür...
22
may 1919-cu il - A.İ.Mikoyan Rusiya K(b)P MK-nə və V.İ.Leninə mə
lumat verərək bildirir ki, Ermənistan hökumətinin agentləri olan daşnaklar Qa
rabağın Ermənistana birləşdirilməsinə çalışırlar, lakin bu, Qarabağ əhalisi üçün
Bakı kimi dolanacaq mənbəyindən məhrum olmaq və heç vaxt, heç nə ilə bağlı
olmadığı Erivanla bağlanmaq demək olardı. Erməni kəndliləri özlərinin V qu
rultayında Sovet Azərbaycanını
"tanımağı"
və onunla
"birləşməyi"
qərara alır
lar...
22
may 1992-ci il - Füzuli və Cəbrayıl rayonlarının yaşayış məntəqələri atəşə
tutulur. İtkilər və dağıntılar olur...
22 may 1992-ci il - Ağdam rayonunun bir sıra kəndləri ermənilər tərəfindən
mərmi yağışına tutulur. Dağıntılar olur...
23 may 1524-cü il - Azərbaycan Səfəvi dövlətinin banisi, görkəmli sərkərdə,
şair və dövlət başçısı I
Şah İsmayıl Xətai Sultan Heydər oğlu Sayın aşırımında
ölür...
23
may 1905-ci il - Ermənilər İrəvanda, Üçmüəzzində, Gümrüdə, Qırxbu-
127
Nazim Tapdıqoğlu
laqda, Qazançıda, Kamanda azərbaycanlılara qarşı amansız
faciə törədirlər.
Bu
qətliamlar nəticəsində yüzlərlə azərbaycanlı öldürülür...
23
may 1991-cü il - Laçının
Qayğı qəsəbəsi ərazisində şiddətli döyüşlər gedir.
Şəfa Abduləli oğlu Qədimalıyev döyüş zamanı həlak olur.
O, Laçının münaqişə
başlanandan öldürülən
20-ci qurbanı hesab olunur...
23
may 1993-cü il - Füzuli və Cəbrayıl rayonlarının əraziləri ermənilər tərə
findən atəşə tutulur. İtkilər və dağıntılar olur...
24
may 1905-ci il - Ermənilər İrəvanda azərbaycanlı soyqırımı törətməyə
cəhd edirlər. Erməni quldurları
11 nəfər azərbaycanlım -
4 qadın,
2 uşaq,
5 kişini
amansızcasına qətlə yetirirlər...
24 may 1914-cü il - Qarabağın
Baş Güney pəyə kəndinə hücum edən ermə
nilər
Şirinsu adlanan dərədə
9 nəfər dinc sakini amansızlıqla qətlə yetirərək on
ların başlarını kəsirlər...
24 may 1918-ci il - Daşnaq terrorçular
Naxçıvan şəhərinin ətraf kəndlərinə
silahlı basqın edərək,
2 nəfəri öldürür,
1 qadım və
3 kişini isə yaralayırlar.
100
baş malqara aparılır...
24
may 1920-ci il - Azərbaycan İnqilab Komitəsi neft sənayesinin milliləşdi
rilməsi haqqında
dekret verir...
24 may 1989-cu il - ABŞ-da (Kaliforniya, Nyu-Cersi ştatları)
"13-lər" adlı
terror təşkilatı (liderlərindən - hüquqşünas
Sirus Badamçıyan) yaradılır...
24
may 1990-cı il - Erməni yaraqlıları
“Qrad” qurğularından atdıqları atəş
lərdən sonra Qazax rayonunun kəndlərinə hücum edirlər. Mülki əhali arasında
ölənlər və yaralananlar olur...
24 may 1992-ci il - Ağdam rayonunun
Papravənd kəndi ermənilər tərəfindən
güclü atəşə tutulur. Kənd müdafiəçilərindən
Sahib Məmmədov həlak olur,
1
nəfər isə ağır yaralanır...
24
may 1992-ci il - Zəngilan rayon icra hakimiyyətinin binasmda xoşagəlməz
olay baş verir. 2 nəfər azərbaycanlı özümüzünkülər tərəfindən güllələnərək qətlə
yetirilir;
1 nəfər isə yaralanır...
24 may 1993-cü il - Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl, Zəngilan, Qubadh, Tərtər
rayonlarının əraziləri ermənilər tərəfindən güclü artilleriya atəşinə məruz qalır.
Dağıntılar və tələfat olur...
'ШШш
25 may 1387-ci il - Qaraqoyunlular
Təbrizə daxil olub,
Şahəlinihəbs edir...
25 may 1918-ci il - Daşnaq terrorçuları Zəngəzur qəzasımn
Şnif kəndinə so
128
Azərbaycan faciələrinin
təqvimi
xularaq 95 nəfəri amansızlıqla qətlə yetirirlər...
25
may 1918-ci il - Erməni terrorçuları Ərəş qəzasımn
Kürto kəndinə basqın
edərək 67 azərbaycanlını qətlə yetirirlər. Bıçaqlanan qadın və uşaqların meyid
ləri arxa tullanılır, bəziləri isə diri-diri divara mismarlanaraq öldürülür...
25
may 1920-ci il - Sovet rejiminə, kommunist işğalına, bolşeviklərin 28-ci
atıcı diviziyasına qoşulan daşnaq terror qruplaşmalarına qarşı Gəncədə
Cavad
bəy Şıxlinskinin, Mirzə Məhəmməd Qacarın və
Cahangir bəy Kazımbəyovun baş-
çihğı ilə üsyan baş verir. Ölənlər və yaralananlar olur.
12.000 insan qanı Gəncəni
dəhşətli al rəngə boyayır...
25
may 1947-ci il - Cənubi Azərbaycanda milli demokratik hərəkatın rəh
bərlərindən biri
Firudin Qəni oğlu İbrahimi edam edilir...
25
may 1989-cu il - SSRİ Xalq Deputatlarının
I qurultayı keçirilir. Qurul
tayın gedişi televiziya ilə birbaşa yayımlanır. Erməni deputatlar burada üstünlük
əldə edirlər. Azərbaycandan gedən deputatların passivliyi və M.S.Qorbaçovun
erməniləri müdafiə etməsi nəticəsində qəbul olunan qərarlar ermənilərin xeyrinə
olur...
25
may 1992-ci il - Ağdam rayonunun bir sıra yaşayış məntəqələri
ermənilər
tərəfindən atəşə tutulur. Dağıntılar və tələfat olur...
25
may 1992-ci il - Erməni birləşmiş silahlı qüvvələri Laçm rayonunun
Gü-
ləbirdkəndi istiqamətində güclü hücuma keçirlər...
25 may 2004-cü il - AŞPA-nm iclasında həmin qurumun Dağlıq Qarabağ
üzrə məruzəçisi
TerriDevis müəmmalı çıxış edir...
26 may 1132-ci il - Həmədan yaxınlığındakı
Dey-Mərc adlanan yerdə şah-
zadələr
-Məsud və
Səlcuq Şahın birləşmiş qüvvələri ilə
Səncərin qoşunları ara
sında
qanlı döyüş baş verir...
26 may 1827-ci il - Ruslar Naxçıvanı işğal edir...
26 may 1918-ci il - Daşnaq terrorçular
Naxçıvan şəhərinin kənarında
2 azər
baycanlını amansızlıqla qətlə yetirirlər...
26
may 1918 - ci il - Zaqafqaziya Seymi özünü buraxmazdan əvvəl Seymin
erməni sektoru İrəvan şəhərinin Ermənistana verilməsi haqqında Seymin Azər
baycan sektoruna müraciət edir. Bundan
2 gün sonra Azərbaycanin
İrəvan şə
həri Azərbaycandan ayrı düşərək erməni terror təşkilatının mərkəzi
qərargahlarından birinə çevrilir...
26
may 1920-ci il - Gəncədə Sovet rejiminə qarşı etiraz çıxışı baş verir. Bu,
üsyana çevrilir. Üsyanın başlanmasına səbəb Azərbaycan diviziyasının
komanda heyətinin XI Ordu qərargahından göndərilmiş zabitlərlə əvəz edilməsi
129