Herhangi bir kaza yada yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda, sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar; hayatın kurtarılması, durumun daha kötüye gitmesini önlemek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut

Yaşam belirtileri değerlendirilir

Solunum yolunun etkilenip etkilenmediği değerlendirilir.

Yanık bölge ,en az 20 dakika, soğuk su altında tutulur.(yanık yüzeyi büyükse ısı kaybı çok olacağından önerilmez)

• Yanık bölge ,en az 20 dakika, soğuk su altında tutulur.(yanık yüzeyi büyükse ısı kaybı çok olacağından önerilmez)

• Şişlik oluşabileceği düşünülerek yüzük, bilezik vb. eşyalar çıkarılır.

• Derinin zarar görmesini önlemek için sabunlu su ile dikkatlice temizlenir.

• Yanmış alandaki deriler kaldırılmadan giysiler çıkarılır.

Su toplamış yerler patlatılmaz.

• Su toplamış yerler patlatılmaz.

• Yanık üzerine hiçbir madde sürülmemelidir.

• Yanığın üzeri temiz bezle örtülür

• Hasta/yaralının üzeri battaniye ile örtülür.

Yanık bölgeler birlikte bandaj yapılmamalıdır.

• Yanık bölgeler birlikte bandaj yapılmamalıdır.

• Yanık yüzeyi geniş ve sağlık kuruluşu uzaksa hasta/yaralının kusması yoksa , biliçliyse ağızdan sıvı verilerek sıvı kaybı önlenir. ( 1 lt su-1 çay kaşığı karbonat-1 çay kaşığı tuz)

• Acil tıbbi yardım istenir( 1-1-2 ).

• Kimyasal maddenin en kısa sürede deriyle teması kesilir.

• Etkilenen bölge bol tazyiksiz suyla, en az 15-20 dk. yumuşak şekilde yıkanır.

• Giysiler çıkarılmalıdır.

• Hasta/yaralı örtülmelidir.

• Tıbbi yardım sağlanmalıdır.

Soğukkanlı ve sakin olunmalıdır

• Soğukkanlı ve sakin olunmalıdır

• Hasta /yaralıya dokunmadan önce elektrik akımı kesilmelidir.

• Akımı kesme imkanı yoksa tahta çubuk yada ip gibi bir cisimle elektrik teması kesilmelidir

Hasta/yaralının AB’si değerlendirilmelidir

• Hasta/yaralının AB’si değerlendirilmelidir

• Hasta/yaralı kımıldatılmamalıdır

• Hasar gören bölge örtülmelidir

• Tıbbi yardım istenmelidir

Adale krampları,

• Adale krampları,

• Güçsüzlük, yorgunluk,

• Baş dönmesi,

• Solgun ve sıcak deri,

• Bol terleme(daha sonra azalır)

• Hasta serin ve havadar bir yere alınır

• Giysiler çıkarılır

• Sırt üstü yatırılır,kol ve bacaklar yükseltilir.

• Bilinci açıksa sıvı kaybını gidermek için karışımlı sıvı verilir

• Bulantı yoksa ve bilinci açıksa su ve tuz kaybını gidermek için su,tuz, karbonatla hazırlanan sıvı yada soda içirilir

• Aşırı soğuk nedeni ile soğuğa maruz kalan bölgeye yeterince kan gitmemesi ve dokularda kanın pıhtılaşması ile dokuda hasar oluşur.

• I.Derece

• En hafif şeklidir.

• Deride soluk renk, soğukluk hissi,uyuşukluk, halsizlik

• Daha sonra kızarıklık ve karıncalanma hissi

• II. Derece

• Zarar gören bölgede gerginlik hissi,

• Ödem,şişkinlik,ağrı,içi su dolu kabarcıklar

• Su toplanması iyileşirken siyah kabuklara dönüşür

• III.Derece

• Canlı ve sağlıklı deriden kesin hatları ile ayrılan siyah bir bölge oluşur.

• Hasta/yaralı ılık bir ortama alınarak soğukla teması kesilir

• Sakinleştirilir

• Kesin istirahat ettirilir hareket ettirilmez

• Kuru giysiler giydirilir

• Sıcak içecekler verilir

Su toplamış bölgeler patlatılmaz üstü örtülür

• Su toplamış bölgeler patlatılmaz üstü örtülür

• Donuk bölge ovulmaz kendi kendine ısınması sağlanır

• Isınma işleminden sonra hala hissizlik varsa bezle bandaj yapılır

• El ve ayak doğal pozisyonda tutulur ve yukarı kaldırılır

• Tıbbi yardım istenir.

Hayvan ısırmaları neden önemlidir?

• Hayvan ısırmaları neden önemlidir?

• Kedi köpek vb. hayvanların dişleri sivri ve keskindir.

• Ağızlarında ise daima mikrop vardır. Isırmaları halinde derindeki dokulara kadar mikropların ulaşmasını sağlarlar.

Hafif yaralanmalarda yara 5 dakika süreyle sabun ve soğuk suyla yıkanmalıdır.

• Hafif yaralanmalarda yara 5 dakika süreyle sabun ve soğuk suyla yıkanmalıdır.

• Yaranın üstü temiz bir bezle kapatılmalıdır.

• Ciddi yaralanma ve kanama varsa yaraya temiz bir bezle basınç uygulanarak kanama durdurulmalıdır.

• Derhal tıbbi yardım sağlanmalı(112) ve hasta kuduz aşısı konusunda uyarılmalıdır.

Köpek ısırığı

• Köpek ısırığı

• Acı, şişlik ve kızarıklık gibi lokal belirtiler olur.Bir kaç yerden soktuysa alerjik bünyeli kişilerde tehlikeli olabilir.

• İlk yardım:

• Yaralı bölge yıkanır.

• Derinin üzerinde arının iğnesi görünüyorsa çıkarılır.

• Soğuk uygulama yapılır (buz, soğuk su). Amonyak kullanılmamalıdır.

• Eğer ağızdan sokmuşsa, hemen buz emmesi sağlanır.

Belirtiler

• Belirtiler

• Ağrı,

• Şişlik (ödem),

• İltihaplanma, kızarıklık, morarma,

• Adale krampları, titreme ve karıncalanma,

• Huzursuzluk, havale gözlenebilir.

Sokmanın olduğu bölge hareket ettirilmez!

• Sokmanın olduğu bölge hareket ettirilmez!

• Yatar pozisyonda tutulur,

• Yaraya soğuk uygulama yapılır,

• Kan dolaşımını engellemeyecek şekilde bandaj uygulanır,

• Yara üzerine hiçbir girişim yapılmaz ( kesilmez, emilmez vb.).

Lokal ve genel belirtiler verir.

• Lokal ve genel belirtiler verir.

• Bölgede morluk ve iltihaplanma (1-2 hafta sürer),

• Kusma, karın ağrısı, ishal gibi sindirim bozuklukları,

• Aşırı susuzluk,

• Baş ağrısı ve solunum düzensizliği,

• Şok, kanama,

• Psikolojik bozukluklar,

• Kalpte ritim bozukluğu oluşabilir.

Hasta sakinleştirilip ,dinlenmesi sağlanır

• Hasta sakinleştirilip ,dinlenmesi sağlanır

• Yara su ile yıkanır,

• Yaraya yakın bölgede baskı yapabilecek yüzük, bilezik, saat gibi eşyalar çıkarılır,

• Yara baş ve boyunda ise yara çevresine baskı uygulanır,

Kol ve bacaklarda ise yara üstünden dolaşımı engellemeyecek basınçta bandaj yapılır.

• Kol ve bacaklarda ise yara üstünden dolaşımı engellemeyecek basınçta bandaj yapılır.

• (turnike uygulanmaz)

• Yara üzerinde herhangi bir girişimde bulunulmaz.(kesilmez ve emilmez)

• Yaşam belirtileri izlenir.

• Acil tıbbi yardım istenir.

Çok ciddi değildir.Lokal ve genel belirtiler görülür.

• Çok ciddi değildir.Lokal ve genel belirtiler görülür.

• Kızarma, şişme, iltihaplanma,

• Sıkıntı hissi,

• Huzursuzluk,

• Havale,

• Baş ağrısı

Sokulan bölgede diken ya da iğne varsa çıkarılır,

• Sokulan bölgede diken ya da iğne varsa çıkarılır,

• Sokulan bölgeye sıcak suyla ıslatılmış bez uygulanır,

• Etkilenen bölgenin 15 dk. kadar sıcak su dolu bir kaba sokulması ağrı azalmasına yardımcı olur,

• Etkilenen bölge asla ovulmamalıdır,

• Tıbbi yardım istenmelidir.

• Vücuda zehirli (toksik) maddenin girmesi sonucu normal fonksiyonların bozulmasıdır.

• Vücudun yaşamsal fonksiyonlarına zarar verebileceğinden vücuda giren her türlü maddenin toksik olduğu varsayılır.

• Sindirim sistemi bozuklukları;

• bulantı,kusma,karın ağrısı ishal

• Sinir sistemi bozuklukları;

• bilinç kaybı,havale,rahatsızlık hissi,hareketlerde uyumsuzluk

• Solunum sistemi bozuklukları;

• nefes darlığı,morarma,solunumun durması

• Dolaşım sistemi bozuklukları;

• nabız bozukluğu , kalp durması

• Sindirim yolu ile zehirlenme; kimyasal maddeler,bozuk besinler,zehirli mantarlar,ilaç,aşırı alkol

• Solunum yolu ile zehirlenme; genellikle karbonmonoksit (tüp kaçakları,şofben,bütan gaz sobaları,soba) yapıştırıcılar,boyalar,ev temizleme maddeleri vs.

• Cilt yoluyla zehirlenme ; böcek sokmaları,hayvan ısırmaları,ilaç enjeksiyonu,zirai ilaçlar vs.

• Hasta temiz havaya çıkarılır ya da cam, kapı vb. açılarak ortam havalandırılır.

• Yaşamsal belirtiler değerlendirilir.(AB)

• Yarı oturur pozisyonda tutulur.

• Bilinci kapalı ise Koma Pozisyonu verilir.

• Acil tıbbi yardım için 1-1-2 aranır.

• Yaşam bulguları değerlendirilir.

• Ellerin zehirli madde ile teması önlenmelidir.

• Zehir bulaşmış giysiler çıkartılır.

• 15 - 20 dakika boyunca deri bol suyla yıkanır.

• Tıbbi yardım için 1-1-2 aranır.

• Zehirlenmeye neden olan maddeyi uzaklaştırmak. (Zehirli madde vücuttan ne kadar çabuk uzaklaştırılırsa o kadar az miktarda emilir)

• Hayati fonksiyonların devamının sağlanması.

• En yakın sağlık kuruluşuna bildirmek (112).

• ZEHİR DANIŞMA

• MERKEZİ

• 114

• HASTA YARALI TAŞIMA TEKNİKLERİ

İlk yardımcı kendi sağlığını asla riske sokmamalıdır.

• İlk yardımcı kendi sağlığını asla riske sokmamalıdır.

• Gereksiz zorlama ve yaralanmalardan kaçınılmalıdır.

Baş - boyun - gövde ekseni esas alınmalı,

• Baş - boyun - gövde ekseni esas alınmalı,

• Ekip çalışması yapılmalı,

• Hasta / yaralıya yakın mesafede çalışılmalı,

• Daha uzun ve kuvvetli kas grupları kullanılmalı,

• Sırtın gerginliğini korumak için dizler kalçadan bükülmeli,

• Yerden destek alacak şekilde, her iki ayağı

• kullanma ve birini diğerinden öne yerleştirme,

• Ağırlık kaldırırken karın muntazam tutulup, kalça kasılmalıdır,

• Kalkarken ağırlığı kalça kaslarına verilmelidir,

• Yavaş ve düz adımlarla yürünmelidir.(Adımlar omuzdan geniş olmamalı),

• Ani dönme ve bükülmelerden kaçınılmalı hasta/yaralı az hareket ettirilmelidir.

• Genel bir kural olarak, hasta / yaralının yeri değiştirilmemeli ve dokunulmamalıdır!!!!

• OLAĞAN ÜSTÜ BİR TEHLİKE SÖZ KONUSU İSE, TAŞIDIĞI HER TÜRLÜ RİSKE RAĞMEN ACİL TAŞIMA ZORUNLUDUR.

• En kısa sürede yaralılar güvenli bir yere taşınmalıdır.

Sürükleme yöntemi

• Sürükleme yöntemi

• 1- Ayak bileklerinden sürükleme

• 2- Koltuk altından tutarak sürükleme

• Araç içindeki yaralıyı taşıma (RENTEK)

• Özellikle iri yarı kişilerin taşınması gerekiyorsa dar,basık,ve geçiş güçlüğü olan bir yerden çıkarmalarda herhangi bir yaralanmaya neden olmamak için seçilebilecek bir yöntemdir.

• Mümkünse battaniye kullanılmalıdır.

Kaza geçirmiş bir kişiyi tehlike söz konusu ise omuriliğine zarar vermeden çıkarmada kullanılır.

• Kaza geçirmiş bir kişiyi tehlike söz konusu ise omuriliğine zarar vermeden çıkarmada kullanılır.

• RENTEK manevrası olarak bilinir.

Hasta / yaralının ayaklarının pedallara

• Hasta / yaralının ayaklarının pedallara

• sıkışmadığından emin olunur, emniyet kemeri bağlı ise açılır,

• Hasta / yaralıya yan tarafından yaklaşarak bir eliyle kolunu, diğer eliyle çenesini tutarak boynu desteklenir,

• Baş - boyun - gövde hizası bozulmadan araçtan dışarı çıkarılır ( Tek hareketle.),

• Hasta / yaralı yavaşça yere veya sedyeye yerleştirilir.

KUCAKTA TAŞIMA

• KUCAKTA TAŞIMA

• Bilinci açık olan çocuklar ve hafif yetişkinler için kullanışlı bir yöntemdir.

İLK YARDIMCININ OMZUNDAN “DESTEK” ALMA

• İLK YARDIMCININ OMZUNDAN “DESTEK” ALMA

• Hafif yaralı ve yürüyebilecek durumdaki hasta/yaralıların taşınmasında kullanılır.

• Bu yöntem iki kişi ile de uygulanabilir

BİR İLK YARDIMCI İLE SIRTTA TAŞIMA

• BİR İLK YARDIMCI İLE SIRTTA TAŞIMA

• Bilinçli hastaları taşımada uygundur.

BİR İLK YARDIMCI İLE OMUZDA TAŞIMA (İTFAİYECİ YÖNTEMİ)

• BİR İLK YARDIMCI İLE OMUZDA TAŞIMA (İTFAİYECİ YÖNTEMİ)

• Yürüyemeyen yada bilinci kapalı olan kişilerde uygundur.

İKİ İLK YARDIMCI İLE TAŞIMA YÖNTEMLERİ

• İKİ İLK YARDIMCI İLE TAŞIMA YÖNTEMLERİ

• 1-“ altın beşik” yöntemi

İKİ İLK YARDIMCI İLE TAŞIMA YÖNTEMLERİ

• İKİ İLK YARDIMCI İLE TAŞIMA YÖNTEMLERİ

• 2-Kollar ve bacaklardan tutarak taşıma

İKİ İLK YARDIMCI İLE TAŞIMA YÖNTEMLERİ

• İKİ İLK YARDIMCI İLE TAŞIMA YÖNTEMLERİ

• 3- Sandalye ile taşıma

• Köprü tekniği

• Karşılıklı durarak kaldırma

• Sedyenin dört kişi tarafından taşınması

• Bir battaniye ve iki kirişle geçici sedye oluşturma

H / y sedyeye bağlanmalıdır.

• H / y sedyeye bağlanmalıdır.

• Başı gidiş yönünde olmalıdır.

• Sedye daima yatay tutulmalıdır.

• Güçlü kişi hasta / yaralının baş kısmında olmalıdır

Daima sedye hareketlerini yönlendiren ve komut veren biri olmalıdır.

• Daima sedye hareketlerini yönlendiren ve komut veren biri olmalıdır.

• Öndeki kişi sağ, arkadaki kişi sol ayakla yürümeye başlamalıdır ( Değişik adımlar sedyeyi düz taşıma imkanı sağlar.)