9
ARġĠV KAYIT BĠLGĠLERĠ
Tezin Adı
Hz. Peygamber Döneminde Mehir Uygulamaları ve Mehrin
Hikmetleri
Tezin Yazarı
AyĢe Betül ALGÜL
Tezin DanıĢmanı
Dr. Öğretim Üyesi Ömer Faruk HABERGETĠREN
Tezin Derecesi
Yüksek Lisans
Tezin Tarihi
2019
Tezin Alanı
Temel Ġslam
Bilimleri
Tezin Yeri
KBÜ SBE
Tezin Sayfa Sayısı
127
Anahtar Kelimeler
Mehir, Hikmet, Maslahat, Miktar, Evlilik, BoĢanma, BaĢlık
Parası
10
ARCHIVE RECORD INFORMATION
Name of the Thesis
Mahr Practises in The Period of Prophet Muhammad and
Wisdom of Mahr
Author of the Thesis
AyĢe Betül ALGÜL
Advisor
of
the
Thesis
Dr. Ömer Faruk HABERGETĠREN
Status of the Thesis
Master Thesis
Date of the Thesis
2019
Field of the Thesis
Basic Islamic Sciences
Place of the Thesis
KBU SSE
Total Page Number
127
Keywords
Mahr, Wisdom, Benefit, Amount,
Marriage, Divorce, Bride
Price
11
KISALTMALAR
Bkz
: Bakınız
Bs
: Basım
Ed
: Editör
H. No
: Hadis numarası
Haz
: Hazırlayan
Hz
: Hazreti
NĢr
: NeĢreden
TBNA
: Türkiye BoĢanma Nedenleri AraĢtırması
TDV
: Türkiye Diyanet Vakfı
Thk
: Tahkik eden
Trc
: Tercüme eden
t.y
:
Tarih yok
v. dğr
: Ve diğerleri
Yay. Haz.
: Yayına hazırlayan
12
GĠRĠġ
1.
ARAġTIRMANIN KONUSU
Kur‟an-ı Kerim‟de hukuki düzenleme yapan ayetler, çoğunlukla detaya
inmeden konuyla alakalı genel hükümler bildirir. Böylece değiĢen
ihtiyaçlar
doğrultusunda düzenlenmeye açık bir alan bırakılmıĢ olur. Ancak bazı hususları
ayrıntılarıyla ele alır. Bu durum bir yandan o alanda değiĢmemesi gereken sabitelerin
nisbeten daha fazla olduğuna iĢaret ederken, diğer yandan Kur‟an‟ın konuya verdiği
önemin de göstergesi niteliğindedir. Bu bağlamda aile hukukunun, özellikle
önemsenen alanlar arasında olduğu söylenebilir. Zira sayısı -en az ihtimalle- 200 olan
ahkam ayetlerinin yaklaĢık üçte biri (70 ayet) aile hukuku ile ilgili düzenlemeler içerir.
Bahsi geçen durumun bir tezahürü olarak evliliğin kurulması öncesinden
boĢanma sonrası sürece kadar aile ile alakalı her aĢama detaylı bir Ģekilde incelenmiĢ,
çok sayıda esere konu teĢkil etmiĢtir. Bu araĢtırmada da aile hukukunun alt dallarından
biri olan mehir bahsi ele alınmıĢtır. Zira aile ile ilgili ahkam ayetlerinden 10 tanesinin
mehirden bahsetmesi, bu hususun Kur‟an‟da
önemsendiğini göstererek, özellikle
incelenmesi gerektiğine iĢaret eder.
ÇalıĢmanın ana mihveri mehrin hikmetleridir. Mehir emrinin içerdiği
hikmetlerin ortaya çıkarılabilmesi adına, evliliğe dair her aĢamada hem karı hem
kocaya sağlayabileceği maslahatların neler olabileceği irdelenmiĢtir. Ayrıca miktarının
düĢük veya yüksek olmasının ne tür getirilerinin olacağı, bu konuda sabit kriterlerin
bulunup bulunmadığı hususları tartıĢılmıĢtır. Son olarak mehirle alakalı okuyucunun
zihnine takılabilecek bazı sorular gündeme alınarak cevaplandırılmaya çalıĢılmıĢtır.
ÇeĢitleri, miktarı, düĢmesi gibi mehrin nasıl
ödenmesi gerektiğine dair
hükümler, zihni alt yapı oluĢturması amacıyla kısa bir özet halinde iĢlenmiĢtir. Mehrin
hikmetlerini tespit ederken, Hz. Peygamber (sav) dönemindeki uygulama önemli bir
referans kaynağı olacağından, öncesinde bu konu incelenmiĢtir. Zira Hz. Peygamber‟in
benzer ve farklı uygulamaları ile bunların nedenleri, sahabeden kimin
kime ne kadar
mehir verdiği, ödenen ve ödeyen Ģahısların özellikleri, ödenen ortamın sosyal,
ekonomik, kültürel durumu gibi nüanslar, hikmetlerin tespit edilmesi esnasında
baĢvurulan detaylar arasında yer almıĢtır. Ayrıca o döneme dair tespit edilebilen mehir
miktarları, yaklaĢık bir değer ifade edecek Ģekilde günümüz rakamlarına çevrilmeye
13
çalıĢılmıĢtır. Bu iĢlem, bahsi geçen nüansların, daha net ve somut Ģekilde fark
edilmesine yardım edebileceğinden iĢlevsel olacaktır.
Dostları ilə paylaş: