I c I l d VII-XII əsrlər azərbaycan şERİ

Y arandı  ə h d   ik i  şa h z a d ə n in   arasm da, 
B iri-b iriy lə   g ö rü şd ü   iki  cavan  sultan.
Q ə ra r tutdu  b u   gün y a n -y a n a  A y   ilə   G ünəş, 
V e rib d ir  indi  ə l- ə l ə   p ə lə n g   ilə  aslan.
Q alar m u ra d m a   h ə s rə t  cah an d a  d ü şm ə n lə r, 
T apar,  y ə q in   k i,  b ə d x ah ların   cam   nöqsan.
B e!ə  d ey ərm iş  o  S ö h ra b -R ü stə m in   oğlu, 
T u ran d an   o rd u   ilə  İran a  o landa  rəv an :
“M ənirn  kı  R ü stə m   atam dır,  m ə n ə m   onun  oğ lu , 
N iy ə   bir  ö z g ə sin ə   tacı  b ə x ş  cdib  d ö v ra n ? ”
Sörıükdü  taley i,  yatm ışd ı  b əx ti  Söhrabın,
F ə q ə t  o  d üz  düşiinürdü,  söziində  y o x d u   y ala'i,
Y arandı  v ə h d ə t  iki  h ö k m d a r  arasın d a,
M uradı  oldu  o  s ə rk ə ıd ə n in   cah an d a  əyan.
V erib sə  indi  iki  b ə x tiy a r  şah  ə l- ə lə ,
C ah an d a  başqasının  to x tü   tacı  o lm az,  inan!
Ə m ir  Ə b ü lh əso n   -   o  lütfu  boxşişin  tə m ə li, 
Ə m ir Ə b ü lfəzl  -   o  din  ilə  ə d a lə tə   kan!
K ərim d ir  h ə r  iki  şəh riy ar,  həm   do  ə ziz,
İk isiy iə   d ə  e d o r  fo x r y e r  üzü  v ə   zam an.
Biri  külok  tək   ə lin d o n   s ə p ə r d irə m ,  dinar,
Biri  qılınc  b u lu d u n d an   tö k ə r  y e rə   m ərcan
Biri  so x a v ə tə   m əd o n ,  biri  v ə fa d a   m ətin ,
Birisi  n c m ə tə   x ə z n ə ,  biri  k ə ra m ə tə   kan.
B iri  m ey  içsə,  on a  saq ilik   c d ə r Z ö h rə,
Biri  top  istə sə ,  vu rsu n ,  fəlo k   o lar  m eydan.
Biri  ə liy lə   e d ə r  d o stla ra   güm anı  y əq in ,
B iri  q ılın c la   q ıla r  d ü şm ə n ə   y ə q in i  güm an.
T utar  h ə m iş ə   on u n   d ö v ləti  b unıınla  q ərar, 
B ununsa  n e m ə tin in   q ə d ri  y ü k s ə lə r  ondan.
B unun  tə la ş m a   a lə m d ə   y o x d u r h ə d d -h ü d u d , 
O nun  sə x a v ə ti  sahili  g ö rü n m ə z   üm m an.
F ə lə k d ə n   e tm ə z   h ə z ə r,  h ə r  k im in   ə m in i  budur, 
Ə cel  d ey il  v e cin ə,  h ə r  k im ə  o  v e rsə   am an!..
Biri  q ılın c la   d ə n iz d ə   y ax ar  o da  balığı,
Biri  tik ə r  fə lə v ə   Z ö h rə n i,  alarsa  nişan,
İti  q ılın cla  e d ə rlə r  q ə z a n ı  avarə,
Ə cəl  y o lu n d an   azar,  g ö rsə  ə llə rin d ə   k a m rn .
İki  ə m ir  ilo  iym an  bavrağı  u calar,
İki  ə m ir  ilə  küfıiin  evi  olar  viraıı.
Bu,  d ö v lə tiy lə   e d ə r  fəth   bir  n e ç ə   ölkə,
O,  q iid ro tiy lə  alar  öv c  bir  n e ç ə   qaladan.
Bunun  k içik   q u lu n a  b əx şişi  o la r  T iflis,
O, 
07,
  k içik   q u lu n a  b əx şiş  c y lə y ə r  X ətolan.
G ü n əş  g ə lə n d o   Q u zu   bürcüno,  o lan d a  bahar, 
G ü lo n d ə  v e r  üzü,  z in o t  tapanda  b u   dövran.
G örüm ,  se v in c lə   g ü n ə ş  ö lk ə n ə   b ə z ə k   versin, 
N ecə  giin  altda  a ç a r  lalə,  su  v e rə r  neysan.
C o m aətin   ara sın d a   b e lə   m o səl  v ardır,
K eçib  sın aq d an   o,  çatm ış  b iz ə   a ta -b a b a d a r:
“İki  şirin  ara sın d a   q alarsa  b ir  qo ç  ə g ər.
K ə lə k lə   tə h lü k ə d ə n   çox  ç ətin   ki,  q u rtara  c a n !”
( f r N  
77

---

N ə z ə rd ə   tu t  ki,  Q u zu   b ü rcü d ü r bu  eyvanı, 
M ən i  o  b ü rcd ə  b ir  an lığ a  g ü n əş  saysan.
De,  hansı  çarə  ilə   q u rtarar  canm   b ir  qoç, 
M e ş ə d ə   g ərçi  o n u  tə k lə m iş s ə   cüt  aslan?
N az  istəy ird i,  n iy a z   v erd i  d ü şm ə n ə   bu  əm ir, 
Q azanc  um ub  o  ə m ird ə n   rəq ib ,  tapdı  ziyan! 
B aşı  ağır,  cilovu  boşdu,  bilm odi  diişm ən, 
S ev in cə  çatm az  əli,  sarsılar  əzabından.
H ə m işə   bir  ciirə  d ö v r  e tm ə y ir bu  ç o rx i-fo la k . 
Z ə m a n ə   z ü lm ü n ü   tə k ra r  e y lə m ə z   h ə r  a n !
Sonirı  çətin liy in i  cy ləsin   asan  göylor,
F ə lo k   tam am lasın,  hansı  işin d ə  v ar  nöqsan!
14
M ƏDHİYYƏ
S cyrangahı  oldu  kü lo y in   bağ,  gülüstan,
O ldu  Tibetin  m işki  ilo  bağ   şəbistan.
G ü lz a n   söyüd  şaxosi  m in a  şişə  etm iş,
L a lə   çö lə  bir  ınücrii  kim i  topladı  m orcan.
Ş işə  ə tir  ilə,  m ü c rü   m işk  ilo  dolm uş,
B u  m işk  oyandır.  n o d ən   o  ray ih ə  p ü n h an ?
A t  çapdı  k ü lək   b ağda,  ta ta r  q a rə tə   kcçdi,
S ə f  çəkdi  bulud,  q a rə t  o lu n d u   biitün  üm m an!
O n d an   n əfəsi  tə r   sü so n in   ırıişk  ilo  d o ldu,
L a lə   ağız  açd ıq ca,  dolub  d ü rr  ilə  bundan.
Q u m ru   oxuyur,  bülbül  ö tü r n ə ğ m ə   d ə m a d ə m , 
O,  q issə   deyil,  bu  o x u y u r  ay e y i-Q u ra n .
( J r ^  
78
D ağlar,  d ə rə lə r,  d iirr  ilə,  y aq u tla  dolubdur. 
M iş k -ə n b ə r  qərq   o ld u   bütiin  tarla,  biyaban.
G iilzar  tu tu b   ə ld ə   q o d əh ,  sanki  iç ə r m ey, 
B ü lb ü lsə  m ü ğ ən n i  tə k   ö tər  şövq  ilə  dastan.
S əhra  b o z ə y i  ağ ca  idi  sanki  x ozanda,
D ağlar  isə  tu tm u şd u   b ir ağ  örtü  kətandan.
A şiq  g özü  tək   indi  bıılud  yaş  tö k o r  h ə r  d əm , 
Ş im şək,  neco   can an m   üzii,  p a rla y ır  h ə r  an.
X əllux  g ö zo lin in   q o şad ır  ziilfü,  yanağı,
Y aqut  lobi,  ağ  ən d am ı  var,  a lm a -z ə n ə x d a n !
Ə n b ərd o n   asıb d ır  b ir  aya  o,  iki  zən cir,
Birco  g iin əşo   m üşkdon  atm ış  iki  çovqan.
Ə ldə  q o d ə h i  tutsa,  v c rə r  m o clisə  zinət,
Ox  atsa,  kam an  tu tsa,  döııor  c ə n n ə tə   m eydan.
Pərvin  sa ç a r  nurunu  yaqut  arasm dan,
Açsa  ləb in i,  dişlori  gö rso n sə  o  canan.
Ry  suroti  h iisn ü y lə  cdon  Y usifi  batil!
Ey  sidqi  öniindo  itiron  şonini  Solm an!
I  loqq  kiıni  m übarok  olan,  islam   kim i  ölınoz, 
Tovhid  kim i  v acib  olan,  iym an  kim i  şayan!
Rizvan  so n o   zidd  o lsa,  döniib  M alik  olar,  bil! 
M alik  səni  sc v m ə k lə   olar  c ə n n ə tə   R izvan!
Div,  cin  v ə   p əri,  v ə h şilə r,  insan  v ə   şəy atin , 
F ərın an m a  tabedi,  n ə   ə m r  etsə  Süleym an!
Q orxundan  ə g ə r  indi  qaçıb  g iz lə n ib   onlar,
Qul  tə k   b aş  ə y ə r lə r   sə n ə ,  v er  o n lara  fərm an!

---