I. U. Raxmonov, K. M. Reymov, N. N. Niyozov
Maishiy iste’molchilar, shu jumladan
Yüklə 3,78 Mb. Pdf görüntüsü
|
| 4.3.1. Maishiy iste’molchilar, shu jumladan,
oilaviy korxonalar tomonidan tabiiy gaz uchun hisob-kitob qilish tartibi H isob-kitob oyida yetkazib berilgan tabiiy gaz hajm i gaz ta’minoti tashkiloti xodimi tomonidan tabiiy gaz iste’molini hisobga olish priboridan ko‘rsatkichlarni yozib olish (TGHNATga ulangan, shuningdek, tabiiy gazni iste’mol qilishni hisobga olish priborlariga ega b o ‘lmagan va belgilangan m e’yorlar b o ‘yicha hisob-kitob qiladigan iste’m olchilar bundan m ustasno) asosida, keyinchalik yozib olingan ko‘rsatkichlar billing tizimiga kiritish, shuningdek, iste’m olchilar tom onidan tabiiy gaz iste’m olini hisobga olish priborlari ko‘rsatkichlarini interaktiv xizmatlar vositalariga kiritish orqali aniqlanadi. Bunda oilaviy korxonalar tomonidan hisob-kitob oyida iste’mol qilingan tabiiy gaz hajmi, faqat tabiiy gaz iste’molini hisobga olish priborlaridan k o ‘rsatkichlarni to ‘liq yechib olish asosida aniqlanadi. Hisob-kitob oyida tabiiy gaz iste’molini hisobga olish pribor laridan ko‘rsatkichlami to ‘liq yozib olish ta’minlanmagan taqdirda, 64 qamrab olinmagan iste’molchilar bilan hisob-kitob joriy oyda tabiiy gazni iste’mol qilish m e ’yorlaridan kelib chiqib va keyingi oyda haqiqatda iste’mol qilingan hajmga aniqlik kiritgan holda amalga oshiriladi. Bunda k o ‘rsatkichlarga aniqlik kiritilgandan so ‘ng haqiqatda iste’mol qilingan gaz uchun qayta hisob-kitob am alga oshiriladi. Tabiiy gaz iste ’molini hisobga olish va nazorat qilishning avtom atlashtirilgan tizim iga (TGHNAT) ulangan va belgilangan m e’yorlar asosida hisob-kitob qilinadigan iste’molchilarga hisob- kitob oyida yetkazib berilgan tabiiy gaz hajmi billing tizimi orqali avtomatlashtirilgan rejimda aniqlanadi. Billing tizimiga kiritilgan ko‘rsatkichlar asosida gaz ta’minoti tashkiloti yetkazib berilgan tabiiy gaz hajm ini, debitorlik va kreditorlik qarzdorlik bo‘yicha ishonchli hisobni amalga oshirish uchun har bir iste’m olchining shaxsiy hisob raqam lari b o ‘yicha yakuniy hisob-kitobni amalga oshiradi. Iste’molchining telefon raqami mavjud b o ‘lgan taqdirda, gaz ta’minoti tashkiloti iste’molchilarni tabiiy gaz uchun to ‘lovni amalga oshirish zarurligi haqida avtomatik rejimda (ovozli qo‘ng‘iroq yoki SMS) xabardor qilishni ta’minlaydi. Iste’molchi oy tugaganidan so‘ng 10 kun mobaynida iste’mol qilingan gaz hajm i uchun tabiiy gaz iste’molini hisobga olish priborlari ko‘rsatkichlari yoki belgilangan m e’yorlar asosida to ‘lovni amalga oshiradi. Yuqorida k o ‘rsatib o ‘tilgan muddatda iste’mol qilingan tabiiy gaz haqi o ‘z vaqtida to ‘Ianmagan taqdirda, iste’molchi gaz ta ’minoti tashkilotigaqonun hujjatlarida belgilangan miqdorda ja rim a to ‘laydi. Iste’mol qilingan tabiiy gaz b o ‘yicha qarzdorlik m avjud bo‘lganda maishiy iste’molchiga tegishli bo‘lgan turar joydapropiska qilingan voyaga yetgan jism oniy shaxslar qarzdorlikni to ‘lash bo‘yicha javobgar bo‘ladilar. Voyaga yetgan jism oniy shaxsning javobgarligi u m aishiy iste’molchiga tegishli bo‘lgan turar joyga 65 propiska qilingan vaqtdan boshlab vujudga keladi va propiskadan chiqarilgan vaqtgacha amal qiladi. Iste’mol qilingan tabiiy gaz uchun to ‘lov bank muassasalari va kommunal to ‘lovlarni qabul qilish kassalari, shuningdek, elektron to ‘lovlar orqali yoki bevosita naqd bo‘lmagan shaklda to'lov qabul qilish im koniyatiga ega bo ‘lgan gaz ta ’minoti tashkiloti xodimi orqali amalga oshirilishi mumkin. Gaz ta ’minoti tashkiloti yetkazib berilgan tabiiy gaz uchun qarzdor bo‘lgan iste’molchilar ro ‘yxatini olgan kunning ertasidan kechiktirmay, iste’molchilami qarzni besh kun ichida uzish lozimligi haqida xabardor qilishni ta ’minlaydi. Byuro iste’molchilar xabardor qilingan vaqtdan boshlab besh kun m uddat o ‘tgandan so ‘ng, qarzdorlikni qonun hujjatlarida belgilangan tartibda majburiy undirish, shu jumladan, kelib chiqqan qarzdorlikni bazaviy hisoblash miqdorining ikki baravaridan k o ‘p b o ‘lmagan miqdorda ushbu iste’molchilarning plastik kartalariga xizm at ko‘rsatiladigan bank hisob varaqlaridan so‘zsiz har oyda chiqarish, shuningdek, iste’molchilarni gaz tarm oqlaridan uzish choralarini ko‘radi. Iste’molchilarni debitor qarzdorlik uchun gaz tarm oqlaridan uzish va ularni qaytadan ulash qonun hujjatlarida belgilangan tartibda amalga oshiriladi. Q ayta ulanishda iste’m olchidan to ‘lov kuni amalda b o ‘lgan bazaviy hisoblash m iqdorining ikki baravari m iqdorida haq undiriladi. Tabiiy gaz iste’molni hisobga olish va nazorat qilishning av to m atlash tirilgan tizim larig a ulangan is te ’m olchilarni gaz tarmoqlariga qayta ulanishi uchun haq undirilmaydi. Gaz ta ’minot tashkilotlari m a’lumotlar bazasida belgilangan tariflar o ‘zgarishi (ortishi) vaqtiga qadar iste’molchi amalga oshirgan to'lovlar haqidagi hisobga olinmagan hujjatlar aniqlangan taqdirda, ushbu iste’molchi b o ‘yicha hisob-kitob (qayta hisob-kitob) to ‘lov vaqti (sanasi) am alda b o ‘lgan tariflar asosida am alga oshirilib, 66 keyinchalik billing tizimidagi shaxsiy hisob raqami ko‘rsatkichlariga tuzatish kiritiladi. Foydalanilgan tabiiy gaz uchun to ‘lov summasi tabiiy gaz iste’molini hisobga olish priborlaridan ko‘rsatgichlarni olish vaqtida amal qilingan tariflar asosida hisoblanadi. Tariflar o ‘zgarganda, avval hisoblangan summa b o ‘yicha tariflar o ‘zgarishiga qadar to ‘lov amalga oshirilmagan b o isa , qayta hisob-kitob qilinmaydigan qarzdorlik vujudga kelgan deb tan olinadi. Tariflar o ‘zgargan hollarda tabiiy gaz hajmi uchun avans tariqasida to ‘lovni am alga oshirgan iste’molchi ikki oydan ortiq b o ‘lmagan muddatga q o ‘shimcha to ‘lovlarni am alga oshirishdan ozod qilinadi. Yüklə 3,78 Mb. Dostları ilə paylaş:
|