www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxana
2017
İdris Hacızadə
―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
hakim kəsilir. Gülxar oxuyur. Böyük şövqlə, həvəslə,
bütün bacarığı ilə, Budur, son zəngulə! Alqış sədaları
salonu təlatümə qərq edir, çəpik səsləri pəncərədən bayıra,
küçəyə yayılır. Müğənni baş əyir, dəfələrlə səhnəyə dəvət
olunur. Işıqlar yanır. Salon dolu baxışlar ona zillənir.
İşıqlı, nurlu, tanış və tanış olmayan baxışlar...
Üzeyir bəy Gülxarı yanına dəvət edəndə, yenidən
həyəcan onu aguşuna alır, ürək döyüntüsünü özü aşkar
eşidir. Lakin narahatçılığı uzun sürmür. Üzeyir bəy xoş bir
təbəssümlə, adətinə uyğun olaraq, əlini nazik bığına çəkib
deyir:
- Təbrik edirəm, qızım. Sözünə ara verib əlavə edir:
- Amma "Küçələrə su səpmişəm"i oxusaydın, lap qiyamət
olardı.
Gülxar özünə gəlir, dili açılır:
- Bilirsiniz, Üzeyir əmi, mən "Qatar" oxumaq
istəyirdim, amma məndən qabaq onu ifa etdilər.
Üzeyir bəyin işıqlı siması daha da nurlanır:
- Lap yaxşı oxudun, qızım. Amma sabah operaya
gələrsən.
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxana
2017
İdris Hacızadə
―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
Aktrisanın Ģah obrazı
Beləcə, Gülxar Həsənova Gənc Tamaşaçılar
Teatrından Opera Teatrı səhnəsinə qədəm qoyur və
bundan sonra onun yaradıcılıq fəaliyyətində yeni parlaq
səhifələr yazılmağa başlayır. Yeni kollektivdə isə ilk rolu
"Əsli və Kərəm" operasında Əsli rolu olur.
Amma milli operamızın inkişafı və təşəkkül tapması
sahəsində əzmlə çalışan opera müğənnisi dramatik aktrisa,
tələbkar pedaqoq, respublikanın xalq artisti Gülxar
Həsənovanın adı gələndə, ilkin olaraq onun sənətinin
zirvəsi olan, yaradıcılığının şah obrazı sayılan Ərəbzəngi
yada düşür. Böyük sənətkar yarım əsrlik səhnə
fəaliyyətində müxtəlif obrazları özünəməxsus tərzdə
yaratsa da, onların cərgəsində ən uzunömürlülük qazananı
elə bu şah obrazdır.
Aktrisanın tərəf-müqabillərisə uzun illər operamızın
ünlü sənət xadimləri Hüseynağa Hacıbababəyov, Əlövsət
Sadıqov, Xanlar Haqverdiyev, Qulam İsgəndərov,
Məmmədtağı Bağırov, Ağababa Bünyatzadə, Canəli
Əkbərov və başqaları olmuşdur. Unudulmaz bəstəkar
Müslüm Maqomayevin bu ölməz operasında "Şah
İsmayıl"dakı Ərəbzəngi obrazını yaratmaq üçün GüIxar
xanım nə qədər öz üzərində çalışmış, aramsız məşqlər
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxana
2017
İdris Hacızadə
―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
etmiş, yaradıcılıq axtarışları aparmış, böyük və tükənməz
zəhmətə qatlaşmışdır. Axı Ərəbzəngini tamaşaçılara
sevdirmək üçün aktrisadan cəldlik və çeviklik, qılınc
oynatmaq, ox atmaq, əlbəyaxa qurşaq tutmaq, güclü
biləklərə malik olmaq tələb olunurdu. Çünki bəstəkar bu
operasında Ərəbzəngini zəvvar, çapqınçı və başlıcası, Şah
ismayıl kimi surətlərlə qarşılaşdırır. Bunlardan əlavə, bu
rolun ifaçısı müxtəlif xarakterli musiqi sədaları altında
oxumalıdır. Məsələn, Ərəbzənginin səs partiyası hətta
muğam improvizələrində belə, yalnız tarın deyil, eyni
zamanda
:
orkestrin müşayiətilə oxumağı bacarmalıdır.
Odur ki, güclü səs diapozonu tələb edən bu mürəkkəb
obrazı yaratmaq üçün Gülxar xanım xeyli əmək sərf edib
və nəhayət, Ərəbzəngini özününküləşdirməyə nail olub.
Bu sahədə rejissorun tövsiyə və məsləhətləri
köməyinə gəlmiş, başlıcası isə, fərdi yaradıcılıq
imkanlarını səfərbərliyə ala bilmişdir.
Oxucular üçün şübhəsiz, o da maraqlıdır ki,
G.Həsənova bu obrazı ilk çıxışından axıra kimi 5 dəfə
yeni quruluşda oynamış, 500-dən artıq tamaşasında
Ərəbzəngi rolunda çıxış etmiş, aktyor, müğənni hər dəfə
də səhnəyə yeni ovqatda, yeni məsuliyyətlə çıxmışdır.
Gülxar xanım bu obrazda düz 15 il əvəzedicisiz
(dublyorsuz) çıxış etmişdir. Bu obraz sanki görkəmli
www.kitabxana.net
– Milli Virtual-Elektron Kitabxana
2017
İdris Hacızadə
―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
sənətkarın boyuna biçilmişdi. Uca qamət, çinar kimi boy-
buxun, xasiyyətindəki mərdanəlik Ərəbzəngiyə necə də
yaraşırdı?! Onun Şah ismayılla döyüş səhnəsindəki şaqraq
səsi, yüksək notlarda gəzişməsi tamaşaçının qəlbinə əbədi
həkk olunmuşdur. Bir sözlə, o, Ərəbzəngiyə öz möhürünü
vurmuş, bu obrazda öz sözünü demişdi. Elə başqa rollarda
da. Məsələn, Leyli ("Leyli və Məcnun"), Şahsənəm ("Aşıq
Qərib"), Yengə ("Nərgiz"), Qarı ("Vaqif"), Ana ("Gəlin
qayası"), Lalə ("Durna") və başqa obrazlar buna misaldır.
Gülxar Həsənova zirvəsi
Onu da vurğulamağa dəyər ki, Gülxar Həsənova ilk
dəfə Ərəbzəngi rolunda tamaşaçılar qarşısına çıxanda,
tamaşadan sonra bu obrazı özünəməxsus tərzdə yaratmış,
obrazın məşhur Ərəbzəngisi Həqiqət Rzayeva rejissora
yaxınlaşaraq etiraf edib ki, mən bir daha Ərəbzəngini
oynamayacağam. Qoy bundan sonra onu həmişə Gülxar
xanım oynasın...
İllər bir-birini əvəz edib. Milli operamızın səhnəsində
Ərəbzəngini başqaları da oynayıb (onların çoxu elə
Gülxar xanımın tələbələridir), amma heç biri G.Həsənova
yaradıcılığının zirvəsinə qalxa bilməyib.
Hamlet-iki aktyorun "əsəri"
Dostları ilə paylaş: |