İdris Hacızadı
Yüklə 3,03 Mb. Pdf görüntüsü
|
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
İdris Hacızadə ―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
min cür təzyiqlərə məruz qalan Zərdabi "Əkinçi"ni cəmi iki il yaşada bildi. Qəzetin 56 nömrəsi işıq üzü gördü. Lakin elə o vaxtdan, ondan sonrakı əsrin əvvəlində Azərbaycanın dünya
miqyasında tanınmasında "Əkinçi"nin müstəsna rolu oldu. Çünki qəzetin redaktoru dünya elmlərindən xəbərdar olan ensiklopedik bilik sahibi idi və buna görə də qəzetdə həyatın bütün sahələri, bütövlükdə Azərbaycan dünyası öz əksini tapırdı. Beləliklə, "Əkinçi" sərhədlər aşır, ölkələr dolaşır, əllərdə gəzirdi. Aradan 123 il keçməsinə baxmayaraq, milli mətbuatımızın ilk qaranquşu olan "Əkinçi" bu gün də mətbuatımıza örnək rolunu oynayır, belə ki onun hər nömrəsi ali məktəblərdə təhlil olunur, təqdir edilir, əhəmiyyəti barədə danışılır. "Əkinçi"nin cəsarəti, məharəti, qabiliyyəti ayrıca qeyd olunur. Milli mətbuat tariximizdə o vaxtdan – 22 iyun 1875-ci ildən qeyd olunur. Ümumiyyətlə, hər bir xalqın mətbuatı o xalqın həyatının aynası, güzgüsü sayılır, yəni bir xalqın mətbuatı ilə yaxından tanış olmaq kifayətdir ki, həmin xalq haqqında dəqiq fikir yürüdəsən. Deməli, bir xalqı təmsil edən hər hansı qəzet, yaxud ümumilikdə, mətbuat o xalqın canlı salnaməsidir. Bu cəhətdən "Əkinçi"nin mətbuatımız tarixindəki rolu misilsizdir, əvəzsizdir.
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
İdris Hacızadə ―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
"Əkinçi"dən üzübəri Azərbaycan mətbuat tarixini izlədikcə, mətbuatı təmsil edən neçə-neçə qəzet və jurnalla tanışlıqdan sonra şahidi olursan ki, hər bir qəzet (indiki qəzet bolluğunda olduğu kimi) müəyyən bir mövqedən çıxış edib. Barmaqla sayılası qəzet və jurnal olub ki, heç bir partiyanın mənafeyini müdafiə etməyib. Öz sərbəst sözünü deyib, müstəqil olub. Elə "Əkinçi" kimi, "Molla Nəsrəddin" jurnalı kimi (Allah onun redaktoru, 25 il olmazın əzab-əziyyətlərə qatlaşaraq, jurnalı yaşadan, onun əqidə istiqamətinə sadiq qalan Mirzə Cəlilə qəni-qəni rəhmət eləsin!). ―Azərbaycan", "Açıq söz", "Hürriyət" və s. qəzetlər də onun kimi. 70 il ərzində kommunist rejiminin Domokl qılıncı başımız üstündə fırlanıb. Bütün qəzet və jurnallar bu içiboş, yalançı rejimi, kommunist ideologiyasını təbliğ və təşviq etməklə məşğul olub. Allaha min şükürlər olsun ki, bu ideologiyanın mənfur siması özünü axır ki büruzə verdi. Və quru hay-küyçülük, çürük bünövrə üzərində qurulmuş "Şura hökuməti" süquta uğradı: uçdu, dağıldı, məhv oldu. Sovetlər birliyinə daxil olan respublikalar parçalandı, müstəqil, suveren dövlətə çevrildi. Hər respublika özünə müstəqil prezident seçdi, demokratik quruluş bərpa olundu. Monopartiyalıqa son qoyuldu. Çoxpartiyalı prinsip özünə yol açdı. Hər bir partiya da öz
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
İdris Hacızadə ―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
qəzetini yaratdı. Bəzən bir partiyanın bir neçə qəzeti fəaliyyət göstərir. Bəllidir ki, hazırda respublikamızda 60-dan çox müxtəlif partiya var. Onlardan 40-a yaxını qeydiyyatdan keçib. Bəs bu gün Azərbaycanda neçə adda qəzet (bəli, təkcə qəzet nəzərdə tutulur) mövcuddur və onların birdəfəlik tirajı nə qədərdir? Hazırda 8 milyonluq Azərbaycanımızda 500-dən artıq müxtəlif biçimdə qəzet nəşr olunur. Maşallah olsun, elə bir ucdan da yeniləri əllərdə gəzir. Onlardan 170-i dövrü olaraq, fasilə vermədən çıxır. Bugünkü qəzet çoxluğu, sıxlığında elə qəzetlərə də təsadüf edirik ki, onlar təsadüfdən-təsadüfə işıq üzü görür. Məsələn, il ərzində cəmi iki nömrə çıxa bilir. Bu, nə üçün belədir, buna yalnız həmin qəzetlərin sahibləri dəqiq cavab verə bilər. Əlbəttə, burada maliyyə çətinliklərini danmaq olmaz. Bəs Azərbaycanda heç, gündəlik qəzet çap olunmur? Niyə? Olunur, 8 belə qəzet fəaliyyət göstərir ki, onları oxucular hər gün kiosklardan alıb oxuya bilir. Düzdür, həmin qəzetlərin gündəlik tirajı çox da nəzəri cəlb etmir, yəni 10 mindən yuxarı qalxmır. Deməli, bu 8 qəzetin birlikdə ümumi gündəlik tirajı 80 min nüsxə təşkil edir. Halbuki sovetlərin at oynatdığı vaxtlarda təkcə Azərbaycan KP-nin orqanı olan "Kommunist" qəzetinin
www.kitabxana.net – Milli Virtual-Elektron Kitabxana 2017
İdris Hacızadə ―Dünyamızın bəzəyidir insanlar‖
tirajı 600 mindən çox idi. Onun da əksəriyyəti məhz abunə yolu ilə, zorla təşkil edilirdi. Bu gün isə rekord sayda - 30 min tirajla nəşr olunan qəzetləri barmaqla saymaq olar. Bu isə o deməkdir ki, qəzetlərin sayı artdıqca, onların ümumi tirajı azalır. Deməli, qəzetlərin ümumi miqdarı onların ümumi tirajının cəmi ilə tərs mütənasibdir. Bu minvalla dediklərimizi rəqəmlə belə ifada etmək olar: Bu gün Azərbaycanda nəşr olunan qəzetlərin sayı əvvəlki rejim dövründə çıxan qəzetlərlə müqayisədə 8,5 dəfə artsa da, onların aylıq tirajlarının sayı da bir o qədər dəfə azalıb. Deməli, boş hay-küy salıb, qəzet bolluğundan şikayətlənməyə, bu bolluğu yerli-yersiz hallandırmağa hacət yoxdur. Çünki respublikada qəzetlərin sayı nə qədər çox olarsa, Azərbaycanımız haqqında, sərhədlərimizdənkənar dövlətlərin ölkəmiz barədə məlumatı daha çox olar. Azərbaycan jurnalisti öz respublikasını bu və digər cəhətdən xaricilərə daha sıx tanıdar. Bunun nəyi pisdir? Bir də axı Azərbaycan demokratik yolla inkişaf edir, ölkəmiz demokratik qanunlar əsasında fəaliyyət göstərir. Qoy onda hər bir qəzet və jurnal bütün həqiqətlərimizi olduğu kimi yaxın-uzaq ölkələrə çatdırsın. Bir də təkrar edirəm: bunun nəyi pisdir? Pis orasıdır ki, Azərbaycanda baş verən reallığa əllaməçilik donu geydirib, onu başqa qifayədə dünyaya çatdırmaq üçün cidd-cəhd göstərəsən. Yüklə 3,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|