29
Sut emizuvchilar t
ы
=imalar birgurush genlar t
ы
plami borldigi
ani=langan. Ushbu gen lopusiga gen mashsulotlari va t
ы
=ima a`zolari
transpiattsiyasi (k
ы
chirib
ы
tkazish juda mushim ashamiyatga ega
ы
zining
etuk vazifalarga k
ы
ra bu ish t
ы
dasi gistomansublinning bosh komigensi
deb nomlangan alotranspiatsialarga (biror bir biologik tur orasidagi
t
ы
=imalarning gen egaldarga k
ы
chirib
ы
tkazish) nisbatan sodir b
ы
=ladigan
imunologik javobning nazorat etishdan tash=ari bu genlar fizologik
jishatdan mushim b
ы
lgan shujayralar aro munosabatni belgildab beradi.
Imunologik ikki turda asosiy gistomonsublik kompleksining batafsil
ы
rganishgan ulardan biri sich=onlarga taallu=li b
ы
lgan N-2 odam
organizmidagi HLA organizmlardir. NLA – (
ы
zbekcha odamning leynotsit
antigenlari deb nomlangan) inglizchasiga (N- pitan L-lencoife A- antigen)
NLA. Konteks tizimga kirgan gen mashsulotlari ishi leykotsitlar tartibiga
tanilgan. Bugungi kunga kelib esa ushbu antigenlar leykotsitldar tartibiga
sham
emas
balki
yadroga
ega
b
ы
lgan
shujayralarning
tash=i
membranalarida sham b
ы
lishi ani=langan. NLA- tizimning odam
organizmishga tushgan
ы
rni juda mushim shisoblanadi. Tizimga kirgan
inlar transpilattsion antigenlar ifodaloni bilan birga ularga mashsulotlari
imunologik jarayonlarda ishtirok etadi. 1927 yili Bau\r olimlar manoziyut
egizaklarda teri transpiattsiyasining
ы
tkazilganda
ы
tkazilgan terining
k
ы
chmasligini isbotlarb berdi. Mana shunday
ы
tkazilga ilmiy tekshirish
kuchli reaktsiyani genetik =onunlarga b
ы
ysunishini belgilab bergan edi.
Keyingi yillar ichida kashf etilgan leykotsitlarning antigenlarnig soni nishoyat
kayib bormo=da. 1965 yilga kelib ularning shammasi bir genetik
mashsulotlari deb tashlil =ilina boshlandi.
Odamdagi NLA deb nom olgan tizim multigenlar (k
ы
pgen) oilasini
ы
z
ichiga oldi. Bu gen bir =ancha mushim imunologik funktsiyalarni bajaradi.
Bu nomning olti xromasomani =is=a ikkalasiga joylanib uch xil molekula
tuzilmasiga oid mashsulotlarning sintezida ishtirok etadi. Ikki sinfdan iborat:
Birinchi sinf antigenlari uch molekula kiradi: NLA – A va NLA – V lik
spropinlardir. Ular begona antigenlarning sintaksis T ingotsitlarga tavsiya
etadi.
Ikkinchi sinfga tavli=iy antigenlar – NLA kompensning soshasida
b
ы
lgan egnlar bilan ani=lanadi.
Uchinchi sinf – in mashsulotlarni turli komponentlari ttashkil etadi.
Amirgen reaktsiyalar shakllari
Ba`zi imunologik javob reaktsiyasi organizmga salbiy ta`sir k
ы
rsatishi
mumkin. allergiya organizmni oshshirgancha nisbatan reaktsiyasidir.
K
ы
pchilik sholda bunday sholat ayirgin reaktsiyasi deyiladi. Ayirgin
reaktsiyasining t
ы
rt turi mavjud:
jur reaktsiya – (anafinatsiya)
tur reaktsiya – (tsitotontsin reaktsiya)
jur reaktsiya – (immunitet kompleksi reaktsiyalari)
tur reaktsiya – (bepolsinna shujayralar ishtiroki bunga sodir
b
ы
ladigan kotologitk immunitet reaktsiyalari)
www.ziyouz.com kutubxonasi