175
çünki elektrik enerjisi axınını operativ tənzimləmək imkanları
vəsaitə qənaət etmək üçün böyük üstünlüklər verir. Ona görə də
bu istiqamətdə əməkdaşlıq ənənəvi, etibarlı, uzunmüddətlidir ki,
bu da vacibdir.
Biz bütün istiqamətlərdə münasibətləri elə qurmağa çalışırıq
ki, bunun uzunmüddətli perspektivləri olsun. Bu münasibətlər
uzunmüddətli olduqda, sərmayədarlar da, həmin layihələrin
potensial iştirakçıları da özlərini daha rahat hiss edirlər. Bu
bizim
vəzifəmizdir.
Biznesin
ölkəyə
gəlməsi
üçün
sərmayədarlarda əminlik olmalıdır ki, bu biznes müdafiə
olunacaq, yaxşı fayda verəcəkdir. Belə olan halda hamı bundan
qazanacaqdır.
Bu gün biz iqtisadi əməkdaşlığın çox geniş dairəsini
müzakirə etdik. Əgər 5-6 il əvvəl iqtisadi əməkdaşlıqdan danı-
şanda neft-qaz sənayesi nəzərdə tutulurdusa, hazırda bu
əməkdaşlığın dairəsi çox genişdir. Ona görə də şübhə etmirəm
ki, ölkələrimiz arasında iqtisadi əməkdaşlığı fəal inkişaf
etdirəcəyik. Bu gün biz ikiqat artırılmış əmtəə dövriyyəsini
yaxın gələcəkdə də ikiqat artırmaq imkanlarını yarızarafat-
yarıgerçək müzakirə etmişik.
V l a d i m i r P u t i n: Mən iqtisadi sahədə qarşılıqlı
fəaliyyətimizin perspektivlərinə verilən qiymətlə tam razıyam.
İlk növbədə, əlbəttə, inkişaf sürətinə, dünyada ən yüksək
sürətinə görə, ikincisi isə iqtisadiyyatının bütün potensialına
görə Azərbaycan Rusiya üçün bu sahədə ən öncül, ən maraqlı
tərəfdaşlardan biridir. Artıq dediyim kimi, biz bir sıra
istiqamətlərdə əməkdaşlıq edirik. Əgər energetikadan başlasam,
deyə bilərəm ki, biz Azərbaycana xeyli elektrik enerjisi satırıq,
ancaq ondan da elektrik enerjisi alırıq. Çünki bəzi regionlarda
bu cür mübadilə iqtisadi cəhətdən ölkə daxilindəki istehlakdan
daha səmərəlidir.
Biz üçtərəfli formatda İranla bu məsələləri həll edirik.
Düşünürəm ki, burada yaxşı perspektivlər var. Energetika sahəsinə
Rusiyanın sərmayələri baxımından biz iki istiqamət görürük.
Birincisi, Azərbaycandakı mövcud energetika obyektlərinin
176
bərpası, ikincisi, yenilərinin – o cümlədən Sumqayıt rayonunda –
tikintisi.
Neft və qaza gəldikdə isə, biz Azərbaycana xeyli miqdarda
qaz satırıq. Gələcəkdə Azərbaycan üçün zəruri olan
karbohidrogen məhsullarının satışı sahəsində əməkdaşlığın
davam etdiriləcəyini istisna etmirik. Biz nəzərə alırıq ki, birgə
fəaliyyətimizi davam etdirəcəyik və bəzi şirkətlərimiz artıq
Azərbaycan bazarında təmsil olunmuşdur. Mən hazırda iki
yerdə işləyən «LUKoyl»u nəzərdə tuturam. Əlbəttə ki, o öz
fəaliyyətini genişləndirmək istəyir və hiss edirik ki,
azərbaycanlı
tərəfdaşlar
bizim
sahibkarların
biznes
təşəbbüslərini dəstəkləyirlər. Biz gələcəkdə də bu dəstəyə ümid
bəsləyirik. Digər şirkətlər də burada baş verənləri diqqətlə
izləyir. Əlbəttə, bizi xeyli dərəcədə ölkədəki iqtisadi, siyasi
sabitlik cəlb edir.
Lakin energetika bizi maraqlandıran yeganə fəaliyyət sahəsi
deyildir. Siz yəqin ki, «Rusal» şirkətinin burada metallurgiya
sahəsinə iri sərmayələr qoymaq cəhdlərindən xəbərdarsınız.
Əminəm ki, bu, təkcə ikitərəfli əməkdaşlığın inkişafına deyil,
həm də Azərbaycan iqtisadiyyatının yüksəlişinə kömək edəcək
perspektivli, maraqlı və miqyaslı layihələrdən biridir.
Nəqliyyat, kənd təsərrüfatı, ümumən maşınqayırma sahələri
perspektivlidir. Azərbaycanlı tərəfdaşlar bizim bir sıra
gəmiqayırma müəssisələrinə yaxşı sifarişlər vermişlər. Əminəm
ki, onlar kifayət qədər səmərəli olacaqdır. Lakin maşınqayırma
ilə bağlı digər istiqamətlərdə də çoxlu perspektivli məqsədlər
var və biz təkbaşına deyil, birgə işləsək, bunlara daha səmərəli
nail ola bilərik.
Artıq dediyim kimi, biz maliyyə sahəsində əməkdaşlığı
vacib hesab edirik. Hazırda bəzi banklarımız Azərbaycanda
fəaliyyəti genişləndirməklə bağlı, azərbaycanlı tərəfdaşları ilə
danışıqlar aparırlar. Bütün bunlar strateji tərəfdaşlıq
adlandırdığımız məsələləri həyata keçirmək üçün yaxşı və
möhkəm baza yaradacaqdır.
177
S u a l: Mənim sualım hər iki prezidentədir.
Ölkələrimizdə yaşayan diasporlara Azərbaycan–Rusiya
münasibətlərinin daha da möhkəmlənməsi yolunda nə kimi
rol verilir və Siz Azərbaycandakı rusların və Rusiyadakı
azərbaycanlıların vəziyyətini necə qiymətləndirirsiniz?
İ l h a m Ə l i y e v: Əlbəttə ki, bu məsələ danışıqlarımız
çərçivəsində müzakirə olundu və məmnuniyyətlə qeyd etdik ki,
bu sahədəki vəziyyət bizi sevindirir. Diasporlar da ikitərəfli
münasibətlərin mühüm amillərindən biridir. Əlbəttə ki,
dövlətlərarası münasibətlərin ümumi fonu Azərbaycanda
rusların və Rusiyada azərbaycanlıların özlərini nə dərəcədə
rahat və yaxşı hiss etməsindən də asılıdır. Deməliyəm ki, bu
istiqamətdə bizim aramızda tam qarşılıqlı anlaşma var. Biz
ölkələrimizin ictimai-siyasi, iqtisadi həyatına diasporların fəal
cəlb edilməsini Rusiya ilə Azərbaycan arasında daha sıx
inteqrasiyanın mühüm amili kimi qiymətləndiririk. Rusiyada
çoxlu azərbaycanlı yaşayır və hesab edirik ki, bu, normal haldır,
çünki dünyada sərhədlərin açıldığı, hərəkət sərbəstliyi bizim
hamımız üçün anlaşıqlı və ümumbəşəri dəyərlərin, insan
hüquqlarının çox mühüm tərkib hissəsi olduğu indiki vaxtda bu
amil, əlbəttə, çox mühüm rol oynayır. Mən həmişə deyirəm ki,
Rusiyada azərbaycanlıların vəziyyəti pis olsaydı, onlar orada
yaşamazdılar. Əgər onlar orada yaşayır, işləyirlərsə, deməli,
vəziyyətləri yaxşıdır. Deməli, bu, indiki mərhələdə onları qane
edir.
Hələ 70-ci illərdə Azərbaycanın rəhbəri Heydər Əliyev hər il
məqsədyönlü şəkildə min nəfərədək gənc azərbaycanlını
oxumaq üçün Sovet İttifaqının aparıcı ali məktəblərinə
göndərirdi. Əlbəttə, bunlar əsasən, Moskvanın, Sankt-
Peterburqun və digər Rusiya şəhərlərinin ali məktəbləri idi. İndi
bu adamlar Azərbaycanın inkişafı naminə çox fəal işləyirlər,
yəni, bu biliklər, təcrübə, erudisiya, əlbəttə ki, əlaqələr çox
işlərdə kömək edir. Eyni hal bu gün də baş verir.
Azərbaycandan bir çox gənclər Rusiya ali məktəblərinə təhsil
almağa gedirlər, çoxları oraya işləməyə gedir. Bu, normal
Dostları ilə paylaş: |