Institusional iqtisadiyyat

242.  Kateqoriyalardan hansı SSRİ amirlik iqtisadiyyatında rəsmi tanınırdı?  

 

 

a)  xüsusi mülkiyyət; 

b)  planlaşdırma; 

c)  kölgə iqtisadiyyatı; 

d)  informasiya; 

e)  işsizlik; 

 

 

243.  Amirlik iqtisadiyyatında iqtisadi mexanizmlərdən hansı var?  

 

 

a)  xüsusi mülkiyyət institutu; 

b)  müflisləşmə institutu; 

c)  qiymət mexanizmi (tələb və təklif əsasında); 

d)  dövlət mülkiyyəti əsas mülkiyyət forması kimi; 

e)  cavabların hamısı doğrudur.  

 

 

244.  1990-cı illərin birinci yarısında Azərbaycanda islahatlar hansı ssenariyə uyğun aparılırdı: 

 

 

a)  neoklassik; 

b)  neoinstitusional; 

c)  keynsçi; 

d)  marjinalist; 

e)  monetar; 

 

 

245.  Ölkələrin hansında keçid dövrü daha qısa zaman ərzində başa çatmışdır?   

 

a)  ADR, Macarıstan; 

b)  Azərbaycan; 

c)  Bolqarıstan; 

d)  Rusiya, Macarıstan; 

e)  Ukrayna, Moldova; 

 

 

246.  İnstitutların idxalının müsbət nəticəsinə misal ola bilər:  

 

 

a)  ötürmə paradoksu; 

b)  insan kapitalı axını; 

c)  effektiv institutlar sistemi;  

d)  qeyri-formal institutlar; 

e)  cavabların hamısı doğrudur;  

 

 

247.  Dövlət özünəqədərki təşkilatlardan hansı əlamətlərinə görə fərqlənir.  

 

 

a)  idarəetmə aparatından ibarət olan təsisat və orqanların yaradılması 

b)  qohumluq və ya icma əlaqələrinin ərazi əlaqələri ilə əvəz olunması 

c)  müntəzəm surətdə vergi qoyulmasının həyata keçirilməsi 

d)  gözlənilməsi dövlət orqanları təfərindən təmin olunan hüquq sisteminin məcburi 

normaların tətbiq olunması 

---

e)  bunların hamısı 

 

248.  Dövlət mexanizminin daha səmərəli fəaliyyətini təmin edən prinsipləri müəyyənləşdirin: 

 

 

a)  vətəndaşların mənafelərının təmin edilməsi 

b)  aşkarlıq və açıqlıq 

c)  dövlət orqanlarının peşıkarlığı və səriştəliyi 

d)  vətəndaşların müxtəlif mənafelərinin, dini əqidələrinin, milli mədəniyyətinin 

adətlərinin azadlığı 

e)  bunların hamısı 

 

 

249.  Amirlik iqtisadiyyatında mexanizmlərdən hansı yoxdur?    

 

a)  bərabərləşdirici bölgü sistemi; 

b)  qiymət mexanizmi (tələb və təklif əsasında); 

c)  iqtisadiyyatın «yuxarıdan» idarə edilməsi; 

d)  məhsul istehsalının həcmi haqqında verilənlərin saxtalaşdırılması; 

e)  cavabların hamısı doğrudur; 

 

 

250.  Bütün ölkələrdə təzahür edən, lakin ümumi qanunauyğunluqları olan amirlik 

iqtisadiyyatının mahiyyəti:  

 

 

a)  dövlətin iqtisadi sahədə sərt diktaturası; 

b)  ifrat istehsal iqtisadiyyatı; 

c)  insan kapitalı axını; 

d)  cavabların hamısı doğrudur; 

e)  cavabların hamısı doğru deyil;  

 

 

251.  «Tərsinə bazar» nə deməkdir?  

 

a)  fəaliyyət göstərənlərin bir qisminin qanunu pozmağa, dövlət aparatında 

korrupsiyanın artmasına təhrik edən motivləri var;  

b)  fəaliyyət göstərənlərin bir qisminin pozğuntular haqqında hakimiyyətə xəbər verməyə 

motivi var; 

c)  bərabərləşdirici bölgü sistemi; 

d)  iqtisadi subyektlərin fəaliyyətinin koordinasiyasına xərclər; 

e)  cavabların hamısı doğrudur;  

 

 

252.  İnsanın bazar iqtisadiyyatında davranışını hansı modellə təsvir etmək olar?  

 

 

a)  “ homo economicus” 

b)  “homo soveticus” 

c)  “ homo adaptans” 

d)  “ homo institutional” 

e)  cavabların hamısı doğru deyil.  

 

253.  Qeyri-formal institusionallaşmanın mahiyyəti nədədir?  

 

---

a)  makroiqtisadi disfunksiyada; 

b)  insan kapitalı axınında;  

c)  qanunlar «bazar qaydası» ilə işləmir; 

d)  real sektora investisiyaların artması; 

e)  aqrar sektorun islahatı;  

 

 

254.  Qeyri-formal institusionallaşmanın nəticələri bunlardır:  

 

 

a)  kölgə sektorunun artması, kapital qaçışı; 

b)  əksinhisarlaşma; 

c)  liberallaşma; 

d)  ÜDM-un artması; 

e)  cavabların hamısı doğru deyil; 

 

 

255.  «Prinsipial - agent» problemini amirlik sisteminə tətbiqən nəzərdən keçirərkən agenti 

fərqləndirin:  

 

 

a)  dövlət; 

b)  sosialist müəssisələri; 

c)  institutlar; 

d)  polis; 

e)  ordu; 

 

256.  Amirlik iqtisadiyyatından bazar iqtisadiyyatına keçidin neoklassik ssenarisi 

neoinstitusionaldan nə ilə fərqlənir:  

 

 

a)  aparılan islahatların məzmunu ilə; 

b)  islahatların aparılma sürəti ilə; 

c)  natamam informasiya şəraiti ilə; 

d)  dəyişikliklərin gedişinə kənar təsirlərlə; 

e)  iqtisadiyyatda start vəziyyəti ilə;  

 

257.  Neoklassik ssenariyə görə keçid prosesinin sürəti bu amildən asılı deyil:    

 

a)  iqtisadiyyatda start vəziyyətindən; 

b)  siyasi rentadan; 

c)  xarici və daxili amillərin qarışığından; 

d)  siyasi institutların dayanıqlığından; 

e)  dəyişikliklərə kənar təsirdən;  

 

 

258.  İqtisadi artımın ləngiməsinə səbəb olan institusional münaqişənin nəticəsi nədir?  

 

 

a)  keçid sisteminin yüksək transaksiya xərcləri;  

b)  aqrar islahatlar; 

c)  iqtisadi altsistem; 

d)  rəsmi iqtisadiyyat; 

e)  kölgə iqtisadiyyat;.  

 

 

---