Isa h seynov. Se[ilmi] Wswrlwri Bak\ 1988 Q\rx ikinci ildw me]wdw "q\r\c\ batalyon" ad\nda silahl\ dwstw tw]kil edilmi]di

16

wllw]mwyinizdwn ba] a[masam da, =z^n^z^n dabbaxda g=n^n^z^ tan\y\ram! S^r[wklwyibsiniz, xarab

olub  gedibsiniz!  Ailw  d^]mwnisiniz  ham\n\z!  Barma`\m\  qatlay\b  saym\]am,  twkcw  bu  me]wnin

i[indw, Qaraxan\n o ]itillikdw i]lwywn fwhlwlwrinin aras\nda bircw d^j^n g=z^ ya]l\ gwlin var. Hardad\r

onlar\n wrlwri, hw?! Deyw bilwrswnmi, canl\ insan!? Canl\ insan o g=z ya]lar\n\ da g=rwr, twk =z can\n\n

qeydinw qalmaz! Niyw dillwnmirswn? Sizi ]whwrw yollay\b ondan =tr^m^ oxuduruq, ondan =tr^m^

alim, kitabyazan elwyirik ki, bir Quran [wrwkwsiycwn s=z yazmam\], [anaqdan [\xmam\] [anax\n\z\

bwywnmiywsiniz,  bizim  su  sonas\  twkin  g=zwl-g=y[wk  balalar\m\z\  bu  me]wnin  i[indw  g=z^ya]l\

qoyas\n\z, q\rm\z\dodaq, dizdwn yuxar\ tuman dal\nca d^]wsiniz!?. Hw, nw s=hbwt elwmwk istwyirswn

swn mwnnwn! Swnin ywni s=z^n dw var?!. Ay u]aq, harda q\r\l\b bat\bs\n\z!

Qocan\n pwhlwvan nwrwsindwn uzaq k^ncdwki lampan\n alovu uzan\b-[wkildi. Onun zwhmi, h=km^

Zwlimxan\n olan-qalan ^midini dw alt-^st etdi. Demwk, yeganw [\x\] yolu yenw dw evdwn ba] g=t^r^b

getmwkdw idi?

Zwlimxan fikirlw]di ki, elw bil tale =z^ lap u]aql\qdan onu bu evw yovu]durmaq istwmir.

O, atas\n\n wn incw cizgilwrinw qwdwr tan\] vw do`ma sifwtinw son vidaya bwnzwywn twwss^fl^, qwmli bir

nwzwrlw baxaraq, yava]-yava] qap\ya do`ru yeridi.

Demwk, yenw gedir. Qocan\n iradwsindw twrwdd^d, twbwdd^lat wmwlw gwtirw bilwcwk bir c^mlw, bir

kwlmw dw demwdwn, eynilw ke[wn ilki kimi [\x\b gedir. O gedi]lw indikinin aras\nda bircw fwrq var idi

ki, onda Zwlimxan bu qap\dan sars\nt\dan tamam k^tlw]mi], elw bil iflic olmu] beyinlw [\xm\]d\. O

biri  otaqda  wlinw-aya`\na dola]an  q\zlar\n  ondan  nw  istwdiklwrini  belw  dwrk  etmwmi]di.  Indi  isw  o

k^tl^k, a`\rl\q yox idi. Wksinw, [ox ayd\n vw swrrast fikirlw]irdi: “Swninlw dan\]maq m^mk^n deyil,

baba.  Qayasan,  qranitswn,  baba!...  Hm,  di  gwl  indi  inan  ki,  dodaqlar\n\n  twrpwni]inw, saqqal\n\n

titrwmwsinw qwdwr do`ma olan bu adamla swnin aranda bu qwdwr dwrin u[urum var!”

- Xudahafiz, baba… — Zwlimxan yenidwn qap\ya meyllwndi. Hwmin bu dwqiqwdw Sabit May\lovun

wn [ox qorxdu`u, Zwlimxan\n isw he[ g=zlwmwdiyi bir hadisw ba] verdi.

Astanada, ]wvw g=zlwri qeyri-adi bir par\lt\ ilw yanan, sol`un, zwrif bir q\z g=r^nd^. Zwlimxana kinli

bir nwzwr salaraq, nwm kirpiklwrini endirdi, iti, wswbi add\mlarla yeriyib qocan\n qar]\s\nda dayand\,

g=r^n^r ki, twmkinli olma`a, =z lwyaqwtini qoruma`a [al\]araq, qan\ qa[\b g=ywrmi] dodaqlar\n\ bir-

birinw s\x\b yerw baxd\. Lakin nw bu nazikcw, sol`un sifwtdw, nw bu nwm kirpiklwrdw, nw dw x\rdaca

d=]lwrin aras\nda, q\rm\z\ ipwk koftan\n yaxas\na s\x\l\b titrwywn balaca wllwrw twmkin yara]\rd\. O

kim bilir, necw bir gwrginlik hesab\na, nwhaywt, g=ywrmi] dodaqlar\n\ twrpwtdi vw twwcc^bl^d^r ki,

do`rudan da twmkinlw dillwndi:

- Baba… ba`\]la, hwyas\zl\q elwyirwm. Mwn [=lw at\lmam\]am… — Nazik, titrwk sws yar\da q\r\ld\.

Qocan\n elw bil beli q\r\ld\. Bir ne[w g^n wvvwl o, Z^mr^d^ atas\n\n evindwn gwtirmwyw gedwndw,

Wziz May\lov da eynilw bu s=zlwrlw s=hbwtw ba]lam\]d\: “Mwnim u]a`\m [=lw at\lmay\b, — demi]di.

— Apar\rsan apar, =z evidir, getsin. Ancaq gwlin kimi yox, ailwnizin do`ma u]a`\ kimi…”

---

17

Qoca  birdwn-birw  tor  g=rwn  g=zlwrini  Z^mr^d^n  dodaqlar\ndan  ay\rm\rd\.  Lakin  q\z  deyilmwli

s=z^n^  deyib  qurtarm\]d\.  Hwlw  Zwlimxan\n  i[wri  girdiyi  dwqiqwdwn  pwncwrwni  ehtiyatla  aralay\b,

e]ikdw, talan\n iliyw i]lwywn r^tubwtli soyu`unu  hiss etmwdwn, ata ilw o`ulun m^bahiswsini dinlwyw-

dinlwyw  haz\rlad\`\,  etirazla  dolu  odlu-alovlu  s=zlwrdwn  be]dwn  birini  belw  demwsw  dw,  hwr  halda

fikrini [atd\rm\]d\. Bir-ikicw kwlmw dw dan\]sayd\, a`laya bilwrdi. Amma, nw onun haqq\n\ m^dafiw

elwywn bu qocan\n, nw dw ondan ^z d=ndwrwn o`lan\n qar]\s\nda a`lamaq istwmirdi. Buna g=rw dw

susdu. Sa` wli yava]ca a[\ld\, wti kwsib orada =z^nw yuva salm\] ni]an ^z^y^ taqq\lt\ ilw d=]wmwyw

d^]d^,  sanki  hwyas\ndan  q\zara-q\zara  diyirlwnib  xal\n\n  sa[aqlar\n\n  alt\nda  gizlwndi.  Q\z  isw

qwfildwn  gwldiyi  kimi,  qwfildwn  dw  d=n^b  otaqdan  [\xd\.  Bu  elw  bil  s^rwkli  gedi]  oldu  ki,  hwtta

Zwlimxan i[wrinin twrpwnib-dal`alanan havas\n\ ^z^ndw hiss etdi…

O biri otaqda ham\ ayaq ^stw idi. Qaraxan, Swriyyw bac\, q\zlar, Kwrwm May\lov, onun sa`-solunda

]a]q\n, susqun adamlar… Ata ilw o`ulun aras\nda nw oldu? Z^mr^d hara belw y^y^rd^?.. Dwqiqwlwr

=t^r, he[ kws s^kutu pozma`a cwsarwt etmirdi. Pillwkwndwn ayaq swslwri e]idildi. Gwlwn adam deywswn

arada bir y\x\ld\, qalx\b y^y^rd^. Qaraxan\n b=y^k q\z\ idi. Azac\q sar\ya [alan ]abal\d\ h=r^klwri

a[\l\b, uca, iri s^m^kl^, dolu bwdwni uzunu swpwlwnmi]di. Boz [it koftan\n yaxas\ a[\lm\]d\, q\z\n iri,

h^nd^r d=]lwrinin aras\ g=r^n^rd^. Swhwrdwn-ax]ama qwdwr hwywtdw anas\ ilw [iyin-[iyinw [al\]\b,

ailwnin qurtarmaq bilmwywn i]-g^c^n^n a`\rl\`\ alt\nda he[ yana, he[ yerw twlwsmwywn bu yor`un,

susqun Mwrywmin belw g=zlwnilmwz twla]\ wvvwlcw twwcc^b do`urdu. Sonra i[wridwkilwr onun nw isw

bwd xwbwrlw gwldiyini hiss edib twrpwni]dilwr. Qaraxan irwli yeridi.

- Bu nw vid-fasondur! Nw olub swnw?

- Qa[d\… Z^mr^d…

- Hara?

- Bu yana, qara suyun axar\na sar\… Mwn q\zlar\ [a`\rd\m, yolunu kwsdik, wlimizdwn [\xd\…

Mwrywm istiyw-soyu`a d^]mwkdwn dwrisi a`ac qab\`\ kimi codla]m\] iri wlini elw bil [wtinliklw qald\r\b

aln\n\n  twrini  sildi.  Sol`un  bwnizli,  zwrifcw  Z^mr^d^n  bu  c^r  bir  wldwn  qopa  bilmwsi  onun  necw

qa[d\`\ barwdw ayd\n twswvv^r oyatd\.

Mwrywm elw bil =l^m xwbwri gwtirmi]di. Qaraxan =z^n^ itirib d=y^k^rd^. Swriyyw bac\ kwla`ay\s\n\n

ucunu  g=zlwrinw  yax\nla]d\r\b  ba]\n\  a]a`\  salm\]d\.  Q\zlar  orada-burada  h\[q\r\]\rd\lar.  Hwlw

bayaqdan,  ^z^y^n  yerw  at\ld\`\  dwqiqwdwn,  beli  wyili  duran  qoca  indi  bir  az  da wyilmi]di. Twkcw

Zwlimxan wvvwlki kimi gwrgin vw d^]^ncwli g=r^n^rd^.

Kwrim ki]i dirswyi ilw wvvwlcw sa`, sonra sol yan\ndak\ me]w[iyw toxunub qap\ya i]arw etdi. Twlwsik

[\x\b  hara  isw  getdilwr.  Z\`\lda]an,  titrw]wn  bac\lar\na  elw  bil  nifrwtlw  bax\b,  ^st-ba]\n\  d^zwldwn

Mwrywm dw d=n^b hwywtw d^]d^.

Zwlimxan\n  swssiz  add\mlarla,  hiss  olunmadan  bu  biri  ota`a ke[ib,  paltaras\landan  paltosunu  vw

kepkas\n\ g=t^rd^y^n^ g=rwndw q\zlar\n q\s\q h\[q\rt\lar\ h=nk^rt^yw [evrildi. Qoca o yanda dikwlib

wllwrini  belinw  qald\rd\.  Qaraxan\n  dodaqlar\  swyridi.  Lakin  Zwlimxan\n  =twri  bax\]\  necw  bax\]

---