Ишлаб чикариш дастури

Mexanik ishlov berish rejasi.

Mashina detallari yuzalariga mexanik ishlov berish rejasi ularni tayyorlashning eng ma’qul variantini tuzishdan iborat. Reja mexanik ishlov berishni har-bir qismini uzida mujassamlashtirishi zarur: operatsiyalar ketma-ketligi, ularning tarkibi va bajarish tartibi.
Mexanik ishlov berish rejasini tuzishda quyidagilarga e’tibor berish zarur:

7. 
   birinchi navbatda detalni shunday yuzalariga ishlov berish kerakki qaysiki ular boshqa operatsiyalarda o’rnatish bazasi bulib xizmat qiladi;
   
8. 
   keyingi navbatda eng katta metall qatlami olib tashlanishini zarur bulgan qatlamli yuzalarga ishlov beriladi, chunki shu uolda xom-ashyodagi mavjud ichki no’qsonlar aniqlanadi;
   
9. 
   mexanik ishlov berishning murakkabligi yoki materialni xususiyatiga boђliq ravishda no’qson ko’tilayotgan operatsilar bajariladi;
   
10. 
    keyinchalik bajariladigan operatsiyalar talab etilayotgan aniqlik va yuza tozaligiga boђliq ravishda olib boriladi.
    

SHu nuqtai nazardan, yuza qancha aniq va toza bulsa shuncha kech ishlov beriladi. Agarda tozaligi yo’qori yuzaga avval ishlov berib olinsa va bu yuza keyinchalik o’rnatish yoki maxkamlash yuzasi bulsa u uolda yuzaning aniqligi va sifati buziladi.

11. 
    eng yo’qori aniqlik va yuza tozaligiga ega bulgan yuzalarga ishlov beriladi. Agar bunday yuzalarga avval ishlov berilgan bulsa yana qaytadan ishlov beriladi.
    
12. 
    qora va toza ishlov berishni bitta dastgouda olib borilsa ishlov berish aniqligi pasayadi.
    

Metall kesish dastgoulari, moslamalar, kesuvchi va o’lchovchi asboblar tanlash.

Mexanik ishlov berish rejasi tuzilganda operatsiya qaysi dastgouda bajarilishi kursatilib utiladi. Uning modeli va texnologik imkoniyatlari keltiriladi. Xuddi shuningndek o’lchamlari, quvvati, unumdorligi, narxi ham keltiriladi.

Dastgoularning modeli asosan ishlab-chiqarish turiga qarab belgilanadi. Masalan, donali ishlab-chiqarishda universal, yalpi ishlab-chiqarishda maxsus, avtomatlashtirilgan, agregat dastgoulardan foydalaniladi.
Texnologik moslamalar ham dastgoular kabi ish unumdorligini ta’minlash maqsadida ishlab-chiqarish turiga qarab tanlanadi. Donali ishlab-chiqarishda dastgouni uzidagi moslamalardan foydalanilsa yalpi ishlab-chiqarishda maxsus moslamalar qo’llaniladi.
Kesuvchi asboblar ham uz navbatida ishlab chiqarish dasturi ortishiga qarab maxsusulashib boradi. Buning asosiy sabablari bilan biz siz bilan avvalgi paragrafda tanishib chiqdik.
Xuddi shu kabi o’lchov asboblarning standartlashgan universal turlari donali ishlab chiqarishda qullansa, yalpi ishlab-chiqarishda maxsus chegaraviy kalibrlar, indiqatorli qo’rilmalar va moslamalardan foydalaniladi.