Ишлаб чикариш дастури

Texnologik jarayon tarkibi
Texnologik jarayonini maqsadga muvofiq ravishda amalga oshirish uchun tayyorlanayotgan detaining qaysi yuzalariga va qanday ketma-ketlikda ishlov berishni ifodalovchi reja tuziladi.Ushbu rejada detal yuzlariga ishlov berish usullari
keltiriladi. Shu maqsadlarda mexanik ishlov berish texnologik jarayoni
alohida qismlarga boTinadi, bu qismlaming yig‘indisi uning tarkibini tashkil etadi. Texnologik jarayon quyidagi tarkibi' qismlarga boTinadi: texnologik amal; holat; o‘tish; yurifh; harakatlar yig‘indisi. Texnologik amal texnologik jarayonning bir qismi ЬеГнЬ. bir ish o rnida (bir yoki bir necha ishchi tomonidan) ketma-ket bajariladigan ishlar yig‘indisidan iborat. 0 ‘rnatish amal ning bir qismi bo Tib detaining (dastgoh turiga qarab bir necha detaining) bir marta mahkamlaganda bajariladigan ishlar yig‘indisidan iborat. Dastgohga o‘matilgan yoki mahkamlangan xomashyo uning ishclii organalariga nisbatan stolini aylanishi yoki siljishi natijasida yangi holatni egallash mumkin. Holat detaining bir marta mahkam lagan holatida dastgohning ishchi organlariga nisbatan egalSagan holati. Holatni o'zgarishi dastgoh stolining aylanishi yoki siljishi natijasida bo‘3adi. Masaslan: ko‘p shpindelli ko'p holatli dastgohlarda. Amal texnologik va yordamchi o‘tishlarga boiinadi. Texnologik o‘tish texnologik amalni tugallangan qismi bo‘lib detaining ishlov berilayotgan yuzasini, kesuvchi asbobning va kesish ma’romlarining doimiyligi bilan xarakterlanadi. Yordamchi о‘tish texnologik amalning tugallangan qismi
bo’lib ishchining va (yoki) dastgohning harakatlari yig‘indisidan iborat. Yordamchi о‘tish natijasida detalningng shakli, olchamlari va xususiyatlari o‘zgarmaydi. О‘tish o‘z navbatida ishchi va yordamchi yurishlardan iborat bo’ladi. Ishchi yurish texnologik o‘tishning tugallangan qismi bo tib kesuvchi asbobni, ishlov berilayotgan yuzani doimiy saqlagan holda detaldan ma’lum qatlamni kesib olish bilan bogTiq boiadi Yordamchi yurish texnologik o‘tishning tugallangan qismi bo Tib kesuvchi asbobni ishlov berilayotgan detalga nisbatan metalni kesib olmagan holda bir marta siljishidan iborat. Bu o‘tish kesish jarayonini takroran amalga oshirish uchun kesuvchi asbobni kerakli holga qaytarish uchun zarur boTadi.
Ishlab chiqarish dasturiga, mahsulotni turiga va ishlab chiqarish jarayonini amalga oshirish texnik-iqtisodiy shartsharoitlariga qarab mashinasozlikda uch xil ishlab chiqarish turi mavjud: donali (yakkaxollab); seriyali va yalpi. Har bir ishlab chiqarish turining texnologik jarayonlari va ishlab chiqarishni tashkil qilishining shakllari o‘ziga xos xususiyatlariga ega Korxonaning umumiy ishlab chiqarish dasturiga asosan har bir detaining bir yilda tayyorlash dasturi yaratiladi:
N = m a + n , dona/yil (1.1)
bu yerda: N - detaining bir yillik ishlab chiqarish dasturi; bir yil davomida tayyorlanadigan mahsulotlar soni; m — bitta mahsulotdagi detaining soni; n - ehtiyot qismlar soni.
Biriktirilgan amallar koeffitsiyent orqali aniqlash mumkin, ma’lum vaqt mobaynida boiimda bajariladigan texnologik amallar soni (O) ni shu boiimdagi ish joy lari (R) ga nisbati biriktirilgan amallar koeffitsiyenti (K) ga teng bo‘ladi.
K = O/R (1.2)
Mashinasozlikda ishlab chiqarish turlari quyidagicha aniqlanadi. К < 1 boisa - yalpi ishlab chiqarish 1< К < 10 boisa - ko‘p seriyali ishlab chiqarish 10 < К < 20 boisa - o‘rta seriyali ishlab chiqarish 20 < К < 40 boisa, mayda - «kichik» seriyali ishlab chiqarish Donalab ishlab chiqarishda K>40 boiadi.
Misol. mexanik sex boiimida 15 ta ish joyi mavjud. Bir oy mobaynida 128 ta har xil texnologik amallar bajarilgan. Ishlab chiqarish turini aniqlang.
Yechish: 1) Biriktirilgan amallar koeffitsiyentini (1.2) formula yordamida aniqlaymiz. К = 128/15 = 8,53 Demak, boiimda har bir ish joyiga o‘rtacha 8,53 amallar biriktirilgan. 2) Ishlab chiqarish turi 1