Islom ta`limoti reja: Islom ilohiyoti, uning asosiy aqidalari va Kalom falsafasi. Tasavvuf (sufizm) ta`limoti va tariqatlari

Shirkning shar’iy tushunchasi – Maxluqni Robbil olamiynga 5 ishdan birida tenglashtirishdir. Ya’ni, Allohning zotida, sifatlarida, ismlarida, ishlarida va hukmlarida sherigi bor, deb e’tiqod qilishdir.

Shirkning turlari quyidagilar:

• 
  ibodatda shirk keltirish;
  
• 
  duoda shirk keltirish;
  
• 
  robbilikda shirk keltirish;
  
• 
  hukmda shirk keltirish;
  
• 
  mulk va sultondagi shirk keltirish;
  
• 
  xalq-yaratishdagi shirk keltirish;
  
• 
  itoatda shirk keltirish.
  

Kufr (arabcha – to’smoq, inkor etmoq) – imonsizlik, Islomni tan olmaslik yoki uning amallarini bajarmaslik.

Kufrga quyidagi jiddiy gunohlar va jinoyatlar kiradi:

• 
  shirk keltirish;
  
• 
  namozdan voz kechish;
  
• 
  sehrgarlik;
  
• 
  zinokorlik;
  
• 
  o’z joniga qasd qilish;
  
• 
  ichkilikbozlik;
  
• 
  qimorbozlik.
  

7 asrning 2-yarmida Xorijiylar ularga qo’shilmagan har bir musulmonni kofir, ya’ni dinga ishonmovchi, uni rad etuvchi deb hisoblashgan. 7-8 asr boshlarida Murji’iylar tarkibidan “mo’tadil” oqim ajrab chiqib, ularning fikricha kufr sodir etgan kishi kofir bo’lmaydi va u musulmonlar safidan o’chirilmaydi, uning qilmishi haqida faqat Qiyomat kuni Allohgina hukm chiqara oladi deyiladi.