Işmaqdansa

1. Maksimum dəqiqlik.
Bu tələb sənədin məzmununa daxil 
olan hər hansı dil iĢarəsinin, bütövlükdə isə mətnin yanlıĢ və 
yaxud ikili Ģərh olunmasını mümkünsüz edir. 
2. Dil elementlərinin standartlaşması.
Bu zaman dilin 
leksik, morfoloji, sintaktik vahidlərinin seçilib iĢlənməsi zərurətə 
çevrilir və sənədin tərtibatı vahid tələblər əsasında aparılır, yəni 
trafaretləĢmə hadisəsi baĢ verir. 
Rəsmi-əməli üslubda sözlərdən istifadə olunmasına əslində 

---

70 
heç bir məhdudiyyət qoyulmur. Çünki söz fikrin istifadə vasitəsi 
olaraq ünsiyyətə (yazılı və Ģifahi) xidmət edir. Ədəbi dilin 
ehtiyatları bir çox məqamlarda neytrallıq kəsb etməklə bu 
funksiyanı yerinə yetirir və yalnız bu prosesdə (dildən nitqdə 
istifadə olunduqda) üslubi çalarlıq qazanır. Rəsmi-əməli üslub 
üçün səciyyəvi olan xüsusi leksika da mövcuddur. Bunlar 
terminoloji vahidlər kimi yüksək informativli vahidlərdir. Bu 
sıraya aĢağıdakıları daxil etmək olar: 
1. 
dəftərxana terminologiyası; 
2. 
peĢə terminləri; 
3. 
arxaizmlər. 
Qeyd etdiyimiz 
kimi funksional üslublar və eləcə də 
altüslüblar ayrı-ayrılıqda tədqiqat obyekti ola bilər. Ancaq rəsmi-
əməli funksional üslubun diplomatiya altüslubunu öyrənmək 
ehtiyacı bu sahənin Azərbaycan dilçiliyində ümumiyyətlə 
öyrənilməməsi faktı ilə izah olunur. ĠĢçi kağızların çoxluğu son 
illərdə tədqiqatçıları rəsmi-əməli funksional üslubda aĢağıdakı 
altüslubları ayırmağa vadar edib: 
1. 
Qanunvericilik altüslubu
– qanunların və digər dövlət 
aktlarının dil və üslub xüsusilikləri, eləcə də tərtibi prinsiplərinin 
öyrənilməsi ilə məĢğuldur. 
2. 
Təlimat və metodik göstərişlər altüslubu
– burada 
nazir
lik və baĢ idarələrin təlimatları, metodik tövsiyələr və s. 
öyrənilir.