Işmaqdansa

Danışmaq 
25% 
Dinləmək 
50% 
Verbal və qeyri verbal ünsiyyət vasitələrinə münasibət 
çeĢidlidir və bir çox hallarda fəaliyyət sferalarına müvafiq 
baxılmasını tələb edir. Elə fəaliyyət sahələri mövcuddur ki, 
yazısız keçinmək ağlasığmazdır. Elə sahələr də var ki, 
danıĢmaq daha vacibdir. Hesablamalara görə insanlar öz iĢ 
vaxtlarının 
9
faizini yazmağa, 
16
faizini oxumağa, 
25
faizini 
danıĢmağa və 
50
faizini dinləməyə sərf edirlər. Belə görünür ki, 
bütövlükdə dinləmə fəaliyyəti digər fəaliyyət növlərini bir neçə 
dəfə üstələyir. Bütün bu proseslər qeyri-verbal vasitələrin iĢtirakı 
ilə müĢayiət olunur. Odur ki, bu vasitələrin bir-birindən təcrid 
olunmuĢ Ģəkildə baxılması bir qədər nisbi xarakterlidir. Ünsiyyət 
prosesində verbal vasitələrinin qeyri-verbal vasitələrlə, xüsusilə 
jestlərlə, 
konqurent 
olması zəruridir. Bu o deməkdir ki, hər 
hansı jest səsli nitqi tamamlamalıdır. Verbal ünsiyyət vasitələri 
haqqında geniĢ danıĢmağı lazım bilməsək də, yazılı (yazmaq) 
və Ģifahi nitqin (danıĢmaq) ortaq və çeĢidli elementlərinə 
toxunmaq zəruridir. 

---

115 
Pauza 

İnsan üçün ən böyük əzab susmaqdır.
Blez Paskal 
N
itq (ünsiyyət) prosesi mürəkkəb psixofi-
zioloji hadisə kimi bir sıra linqvistik və qeyri-linqvistik faktorları 
özündə birləĢdirir. Təbii ki, bütün bunlar ünsiyyətin 
gerçəkləĢməsi üçün zəruridir. Qeyd etdiyimiz kimi, nitq məqsədli 
fəaliyyət formasıdır və məqsədin gerçəkləĢməsinə xidmət 
göstərən komponentlər də məqsədli istifadə olunmalıdır. 
Ünsiyyətin qeyri-verbal vasitələri sırasında, bu baxımdan, pauza 
maraqlı hadisə kimi diqqəti çəkir. Pauza müxtəlif səbəblərdən 
və müxtəlif məqsədlərdən nitq axınının müvəqqəti kəsilməsi 
hadisəsidir.
23
VerilmiĢ açıqlamada iki cəhət öz aydın əksini tapmıĢdır: